Pytanie:
W dniu 7 lipca 2011 r. dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, na podstawie art. 28 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 909) - dalej u.o.g.r.l., po przeprowadzeniu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie niezgodnego z prawem wyłączenia z produkcji leśnej 0,0005 ha gruntu leśnego przez przeprowadzenie prac ziemnych związanych z budową garażu (w 2010 r.) wymierzył sprawcy wyłączenia opłatę w wysokości ~347 zł. W sierpniu 2015 r. prokurator okręgowy w związku z prowadzonym przez siebie postepowaniem zwrócił się do prezydenta miasta, na podstawie 182 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.) - dalej k.p.a., o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem przez wydanie decyzji o rekultywacji gruntu leśnego (o powierzchni 5 m2).

We wcześniejszej korespondencji (przed złożeniem wniosku) prezydent informował prokuratora, że przedmiotowy grunt nie kwalifikuje się do gruntów zdegradowanych i zdewastowanych i w związku z powyższym organ nie znalazł podstaw do wydania takiej decyzji. Nadmienić należy, że zaangażowanie poszczególnych organów, w tym PINB, wynika z konfliktu sąsiedzkiego.
Czy organ ma poprowadzić postępowanie? Jeśli tak, to na podstawie jakiego przepisu u.o.g.r.l.?

Odpowiedź:
Organ ma obowiązek wszcząć postępowanie wyjaśniające. Wyniki postępowania uzależniają dalsze postępowanie organu.

Uzasadnienie:
Przepisy u.o.g.r.l. mają za zadanie ochronę gruntów, m.in. przez ograniczenie ich przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne oraz przez rekultywację gruntów zdegradowanych lub zdewastowanych.
Samo zastosowanie przez DRDLP art. 28 ust. 1 u.o.g.r.l. świadczy o rozpoczęciu innego niż leśne użytkowania gruntów, które w efekcie nie zostały wyłączone z produkcji leśnej (art. 28 ust. 2 u.o.g.r.l.) i nadal stanowią grunt leśny. Powyższe nie musi oznaczać dewastacji bądź degradacji przedmiotowych gruntów (art. 4 pkt 11, 16 i 17 u.o.g.r.l.). Niemniej jednak, skoro rozpoczęto inne niż leśne użytkowanie tych gruntów („przeprowadzenie prac ziemnych związanych z budową garażu”), może to świadczyć o utracie bądź ograniczeniu ich (leśnej) wartości użytkowej.

W związku z art. 182 k.p.a. organ ma obowiązek wszcząć postępowanie. Żądanie prokuratora jest dla organu wiążące, czyli stanowisko prokuratora musi być rozpatrzone. Jednak nie wiąże ono organu administracyjnego w zakresie merytorycznego załatwienia sprawy.

W związku z powyższym prezydent miasta na prawach powiatu wszczyna postępowanie zgodnie z żądaniem prokuratora. Na podstawie przepisów k.p.a. organ ma obowiązek zbadać wszystkie okoliczności sprawy (art. 77 k.p.a.). W tym celu organ może wystąpić do dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych z zapytaniem, czy prowadził on postępowanie na podstawie art. 28 ust. 5 (w związku z art. 28 ust. 7) u.o.g.r.l.

W przypadku kiedy w wyniku przeprowadzonych dowodów organ podtrzyma stanowisko, że grunty nie zostały zdewastowane lub zdegradowane, umorzy postępowanie w sprawie rekultywacji przedmiotowych gruntów.

W przeciwnym wypadku zastosowanie ma art. 20 ust. 1 u.o.g.r.l.

Prezydent miasta na prawach powiatu sprawuje funkcje organu powiatu, jakim jest starosta. Działając jako „starosta”, organ ma obowiązek określony w art. 3 ust. 2 pkt 4 u.o.g.r.l. i w związku z tym z urzędu wydaje decyzje, o których mowa w art. 22 u.o.g.r.l.