O ujawnienie treści pisma (skargi) zwraca się strona prowadzonego postępowania (w sprawie samowoli budowlanej) w trakcie jego trwania.


Czy sytuacja będzie przedstawiała się tak samo, jeśli zawiadomienie o samowoli złożył inny organ administracji (przesyłając np. pismo "do wykorzystania służbowego")?

Odpowiedź


Można bronić poglądu, że jeżeli skarga pochodzi od osoby trzeciej, a jej wniesienie uruchomiło wszczęcie postępowania administracyjnego z urzędu bez udziału skarżącego (brak interesu prawnego), organ nie ma obowiązku ujawnienia danych tej osoby.

Uzasadnienie
W zasadzie można bronić poglądu, że jeżeli skarga pochodzi od osoby trzeciej, a jej wniesienie uruchomiło wszczęcie postępowania administracyjnego, organ nie ma obowiązku ujawnienia danych osoby wnoszącej. Gdyby osobie tej przysługiwał interes prawny uzasadniający przyznanie jej statusu strony, trudno byłoby natomiast skargi takiej nie ujawniać.

W przypadku wniesienia skargi przez osobę trzecią, strona mogłaby natomiast wystąpić w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej o ujawnienie treści skargi, jednak konieczne byłoby dokonanie anonimizacji danych autora skargi. Brak obowiązku ujawnienia stronie treści skargi osoby trzeciej, wynika z faktu, że wszczęcie postępowania nastąpiło dopiero później - formalnie z urzędu, a źródło informacji uzasadniającej takie wszczęcie w zasadzie jest bez znaczenia w sprawie, jak również bez znaczenia z punktu widzenia treści art. 61 Kodeksu postępowania administracyjnego – dalej k.p.a.

Wszczynając postępowanie z urzędu, organ bierze w głównej mierze na siebie ciężar wykazania istotnych dla sprawy okoliczności (oczywiście można wzywać stronę do udziału w czynnościach dowodowych), jak również ryzyko, że postępowanie bezzasadnie zostało w ogóle wszczęte i zachodzi następnie konieczność jego umorzenia. Sytuacja będzie przedstawiała się natomiast tak samo, jeśli zawiadomienie o samowoli złożył inny organ administracji przesyłając pismo skarżącego do wykorzystania, oczywiście przy założeniu, że składający zawiadomienie nie jest stroną tego postępowania.

Owszem, niejednokrotnie składanie skarg przez osoby trzecie jest wynikiem pieniactwa, jednak ma ona tutaj charakter przedprocesowy i sama w sobie nie jest wnioskiem w sprawie. Zresztą osoba skarżąca nie uczestniczy w postępowaniu i organ nie może informować jej o przebiegu tego postępowania.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)