Określenie okresu składkowego dla pracownika samorządowego, mianowanego

Kiedy okres pobierania świadczenia przez pracownika samorządowego, mianowanego można uznać za okres składkowy i odprowadzać od tego świadczenia składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe?

Czy okres pobierania świadczenia przez pracownika samorządowego, mianowanego na podstawie (już nieobowiązującego) art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn.: Dz. U. Nr 142, poz. 1593 z późn. zm.) - dalej u.p.s. można uznać za okres składkowy i odprowadzać od tego świadczenia składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, czy też jest to okres nieskładkowy?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uważa, że brak jest podstaw do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od wynagrodzenia pracowników samorządowych za czas pozostawania bez pracy po ustaniu stosunku pracy, wypłacanego mianowanym pracownikom samorządowym na podstawie art. 10 ust. 3 u.p.s.

ZUS stwierdza również, że brak jest podstaw do uznania powyższego okresu za okres nieskładkowy, gdyż nie został on wymieniony w art. 7 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. - o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) - dalej u.e.r.

Odpowiedź 
 

Okres pobierania przez pracownika samorządowego mianowanego świadczenia na podstawie (już nieobowiązującego) art. 10 ust. 3 u.p.s. nie może być uznany za okres składkowy.

Na podstawie art. 10 ust. 3 u.p.s. w przypadku ustania zatrudnienia z przyczyny likwidacji lub reorganizacji urzędu połączonej ze zmniejszeniem stanu zatrudnienia pracownikowi samorządowemu mianowanemu przysługiwało wynagrodzenie obliczone, jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy za czas pozostawania bez pracy, przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Wyraźnie wynika, że wynagrodzenie to przysługiwało już po ustaniu stosunku pracy. Tymczasem w ramach ubezpieczeń społecznych pracownicy samorządowi traktowani byli jak pracownicy i jak pracownikom przysługiwały im uprawnienia emerytalne, co potwierdzał art. 23 u.p.s. wprowadzając dla nich dodatkowe uprawnienia.

Tymczasem według art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) - dalej: u.s.u.s. pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania stosunku pracy. Opłacanie w tym czasie składek wymagałoby szczególnej podstawy prawnej. Wydaje się, że w tym przypadku nie można zastosować art. 6 ust. 1 pkt 20 u.s.u.s., który przewiduje, że ubezpieczeniu emerytalnemu podlegają ci, którzy są osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy. Wynagrodzenie, którego dotyczy pytanie nie mieści się w żadnej z tych kategorii.

Podobnie uwzględnienie przy ustalaniu prawa do emerytury innego okresu niż okres ubezpieczenia wymaga szczególnej podstawy prawnej. Pobieranie przedmiotowego świadczenia nie jest wymienione ani jako okres składkowy w art. 6 u.e.r., ani jako okres nieskładkowy w art. 7 u.e.r. Również u.p.s. wprowadzając szczególne uprawnienia emerytalne związane z art. 10 u.p.s., wiązała je z obniżeniem wieku emerytalnego, a nie uwzględnianiem tych okresów, jako składkowych lub nieskładkowych przy ustalaniu stażu emerytalnego.

Pośrednio wynika to z uchwały SN z dnia 9 lipca 1992 r., sygn. I PZP 36/92 (OSNC z 1992 r. Nr 10 poz. 182, Wspólnota z 2000 r. Nr 31 poz. 22), w której stwierdzono, że okres - w czasie którego mianowany urzędnik państwowy otrzymuje wynagrodzenie na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych, a mianowany pracownik samorządowy na podstawie art. 10 ust. 3 u.p.s. - podlega zaliczeniu do okresów pracy wymaganych do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, jeżeli pracownik ten spełnia warunki do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych przewidziane w ustawie z dnia 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu.