Coraz popularniejsze ogrody deszczowe są obiektami małej retencji. Pozwalają zatrzymać wody opadowe, aby nie spływały na przykład do kanalizacji. Takie obiekty bioretencji inwestuje coraz więcej miast, na przykład Kraków, Gdynia, Lębork czy Nowa Huta.
- Ogrody deszczowe można definiować, jako obszar obsadzony rabatami bylinowymi w zagłębieniu terenu, wypełnionym warstwą retencyjno-filtracyjną i warstwą drenażową wraz z orurowaniem przelewowym i drenażowym – wyjaśnia poseł Jarosław Urbaniak, który domagał się od właściwego resortu wyjaśnienia tego problemu. Jak wskazuje parlamentarzysta, wątpliwości prawne osób, które chcą stworzyć taki ogród deszczowy na terenie swojej nieruchomości wzbudza to, czy na jego powstanie konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego w rozumieniu art. 389, w związku z art. 34 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne.
Jeśli nie pozwolenie to inna zgoda wodnaprawna
W odpowiedzi na zapytanie Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej wyjaśnia, że w art. 389 i art. 390 ustawy z 20 lipca 2017 r. Prawo wodne określono przypadki, w których wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Pozwolenie takie jest wymagane, co do zasady, na:
- wykonanie urządzeń wodnych,
- usługi wodne
- szczególne korzystanie z wód.
- na lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć, mogących znacząco oddziaływać na środowisko lub nowych obiektów budowlanych.
Czytaj w LEX: Rekultywacja wód stojących metodą biologiczną >
Ministerstwo podkreśla, że na wykonanie określonych urządzeń wodnych, dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego, może być wymagane uzyskanie innej zgody wodnoprawnej, takiej jak zgłoszenia wodnoprawnego lub oceny wodnoprawnej. Zgodnie z art. 394 ust. 1 ustawy Prawo wodne, zgłoszenia wodnoprawnego (zamiast pozwolenia wodnoprawnego) wymaga m.in. wykonanie urządzeń odwadniających obiekty budowlane, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem.
Czytaj w LEX: Obieg fosforu w wodach powierzchniowych >
W katalogu urządzeń wodnych nie ma ogrodów deszczowych
Przepisy prawa wodnego definiują „urządzenie wodne” jako urządzenie lub budowlę służącą do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z nich, w tym m.in. urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy, obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych. Przepisy dotyczące „urządzeń wodnych” stosuje się odpowiednio do urządzeń melioracji wodnych niezaliczonych do urządzeń wodnych. Art. 197 ustawy określa zamknięty katalog „urządzeń melioracji wodnych”, do których zalicza się m.in. drenowania i rurociągi.
Czytaj w LEX: Urządzenia wodne wybudowane bez pozwolenia wodnoprawnego >
Resort wskazuje, że ustawodawca definiując „urządzenie wodne” zwraca uwagę na funkcję, którą muszą spełniać poszczególne urządzenia lub budowle, aby można było je uznać za urządzenia wodne. „Urządzeniami wodnymi” są tylko te urządzenia lub budowle, które służą kształtowaniu zasobów wodnych oraz korzystaniu z nich. W związku tym nie każda budowla lub urządzenie wykonywane na gruntach rolnych będzie uznawane za urządzenie wodne.
W zawartym w ustawie Prawo wodne katalogu „urządzeń wodnych” nie ma bezpośrednio wymienionych „ogrodów deszczowych”. Ze względu na szeroki katalog zdarzeń, od zaistnienia, których zależne jest powstanie obowiązku uzyskana pozwolenia wodnoprawnego, istotnym jest prawidłowa kwalifikacja „ogrodu deszczowego”, w szczególności obiektów, które mają być w ramach tego przedsięwzięcia wykonane.
- W obowiązujących przepisach brak jest legalnej definicji „ogrodu deszczowego” - podkreśla Anna Moskwa, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
Decydują istotne parametry konkretnych urządzeń i budowli
Wiceminister Anna Moskwa wskazuje, że, co do zasady, wykonywanie urządzeń służących do retencjonowania wody lub do odprowadzania wody z obiektów budowlanych może prowadzić do kształtowania zasobów wodnych, tym samym być kwalifikowane, jako wykonanie urządzenia wodnego.
Jednak wyjaśnia, że wyłącznie na podstawie przedstawionego w zapytaniu posła opisu „ogrodu deszczowego” nie da się jednoznacznie przesądzić, czy na takie zamierzenie inwestycyjne będzie wymagane uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego, gdyż nie określono jego istotnych parametrów, konkretnych urządzeń i budowli, które mają być wykonane, posługując się wyłącznie niejednoznacznymi określeniami „warstwa retencyjno-infiltracyjna” oraz „warstwa drenażowa”. W związku z tym brak szczegółowego opisu przedsięwzięcia i wskazania istotnych jego elementów nie pozwala przesądzić o wymogu uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Czytaj w LEX: Adsorpcja zanieczyszczeń z wody >
Decyduje właściwy organ Wód Polskich
Resort podkreśla, że o ewentualnej konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego przesądza organ właściwy do wydania tego pozwolenia na podstawie kompletnych dokumentów, ewentualnych wyjaśnień, w ramach prowadzonego postępowania administracyjnego. W sprawie zgód wodnoprawnych są nimi właściwe organy Wód Polskich.
Czytaj: Nowe kompetencje dla Wód Polskich - Prawo wodne z podpisem prezydenta>>
- W celu ustalenia czy na zamierzenie inwestycyjne o nazwie „ogród deszczowy” wymagane jest pozwolenie wodnoprawne istotna jest prawidłowa kwalifikacja tego urządzenia lub zespołu urządzeń i budowli, które mają być wykonane w ramach tego zamierzenia oraz jego funkcji w kształtowaniu zasobów wodnych, parametrów technicznych oraz innych szczegółowych uwarunkowań i czynników, takich jak chociażby jego lokalizacja – informuje wiceminister Anna Moskwa.
Czytaj w LEX: Pozwolenie wodnoprawne - procedura uzyskania >