Starosta (prezydent miasta) wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Brak jest jednak przepisów regulujących szczegółowo sposób działania Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, które są w tym przypadku organem rozpoznającym ewentualne odwołanie.


W dniu 18 maja 2015 r. weszły w życie m.in. przepisy nowelizujące ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 155 ze zm.) – przywoływana dalej jako „ustawa”. Na podstawie rozbudowanego nowelizacją art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy na starostę (prezydenta miasta) nałożono obowiązek wydania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem w przypadku gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Nowe uregulowanie zostało doprecyzowane w treści art. 102 ust. 1c, zgodnie z którym starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.


Organem rozpoznającym odwołanie od ww. decyzji jest właściwe miejscowo samorządowe kolegium odwoławcze. Brak jest przepisów regulujących szczegółowo sposób działania kolegiów, w praktyce rozpoznają one sprawy wg. kolejności wpływu, tworzą też katalogi spraw przeznaczonych do przyśpieszonego rozpoznania; wyjątkiem są również sprawy, którym ustawowo nadano przyśpieszone terminy ich załatwienia – np. z zakresu informacji publicznej. Kodeks postępowania administracyjnego w art. 35 wprowadza terminy załatwiania spraw; w przypadku postępowania odwoławczego termin ten wynosi jeden miesiąc (§ 3). Wszczęcie ewentualnego postępowania odwoławczego nie stanowiłoby zatem problemu w sytuacji, gdyby wszystkie Kolegia zdolne były rozpoznawać odwołania w ustawowym terminie tj. maksymalnie jednego miesiąca od dnia otrzymania odwołania. W praktyce jednak terminy te w wielu kolegiach są znacznie dłuższe.

Wniesienie odwołania oznacza nie tylko procesowe zaskarżenie decyzji, ale również konieczność przekazania przez organ I instancji do Kolegium całości akt rozpoznawanej sprawy, w tym także zatrzymanego dokumentu prawa jazdy. W wyniku powyższego pozostaje on w posiadaniu Kolegium aż do dnia odesłania po wykorzystaniu akt administracyjnych do organu I instancji, a więc po wydaniu w sprawie rozstrzygnięcia.

Dowiedz się więcej z książki
Kodeks postępowania administracyjnego. Ordynacja podatkowa. Samorządowe kolegia odwoławcze.
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł




@page_break@

 

Odwołanie się więc do kolegium, w którym termin rozpoznania sprawy w tym przedmiocie wynosi więcej niż 3 miesiące, równoważne będzie de facto z utratą prawa jazdy na okres dłuższy niż przywołane na wstępie ustawowe 3 miesiące. Innymi więc słowy, w wielu przypadkach, skorzystanie przez stronę postępowania z uprawnienia do wniesienia odwołania okazać się może krokiem błędnym – przynoszącym skutek odwrotny od zamierzonego, oznacza bowiem zatrzymanie prawa jazdy na okres dłuższy niż 3 miesiące.

Ustawodawca przewidział taką okoliczność i w art. 102 ust 3 ustawy wskazał, że jeżeli sprawa o naruszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, została skierowana do rozpoznania przez sąd lub organ orzekający o sprawie w postępowaniu dyscyplinarnym i nie zakończyła się prawomocnym rozstrzygnięciem w okresie 3 miesięcy od dnia zatrzymania dokumentu, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1d – w okresie 6 miesięcy, podlega on zwrotowi. Wynika z powyższego, że zawsze po upływie okresu zatrzymania prawa jazdy musi ono zostać zwrócone, bez względu na toczące się w stosunku do kierowcy postępowania. Tym samym również w przypadku przedłużającego się postępowania odwoławczego, prawo jazdy winno zostać po upływie 3 miesięcy od dnia zatrzymania dokumentu zwrócone pomimo, że postępowanie jeszcze się nie zakończyło.


Kwestią wymagającą doprecyzowania – czego dokona być może w zastępstwie ustawodawcy orzecznictwo sądowoadministracyjne oraz/lub doktryna postępowania administracyjnego jest tryb, w jakim zwrot zatrzymanego dokumentu ma się odbywać. Rodzi się bowiem pytanie, czy dzień upływu 3 miesięcznego okresu liczonego od dnia zatrzymania dokumentu prawa jazdy jest dniem, w którym Kolegium z urzędu ma zwrócić dokument staroście wydającemu decyzję, w celu zwrócenia zatrzymanego dokumentu kierowcy, czy tez z żądaniem zwrotu dokumentu uprzednio powinien wystąpić kierowca, któremu dokument zatrzymano, a jeśli tak to zwrócić się powinien do kolegium czy też starosty?
 

Na koniec można zadać pytanie, czy upływ terminu zatrzymania prawa jazdy przed zakończeniem postępowania odwoławczego powoduje, że staje się ono bezprzedmiotowe i należy je z tego tytułu umorzyć, czy też organ odwoławczy powinien sprawę rozpoznać merytorycznie, kontrolując prawidłowość decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Autor opowiada się za tym drugim rozwiązaniem, nie można bowiem pozbawiać odwołującego się prawa do rozpoznania jego sprawy w drugiej instancji.

Dowiedz się więcej z książki
Kodeks postępowania administracyjnego. Ordynacja podatkowa. Samorządowe kolegia odwoławcze.
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł