Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wśród obowiązkowych zadań własnych gminy jest zapobieganie zanieczyszczaniu ulic, placów i terenów otwartych, także przez zbieranie i pozbywanie się błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości. Obowiązki utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych należą do zarządcy drogi. Takimi zarządcami w odniesieniu do dróg są też samorządy – odpowiednio dla dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Za nieodśnieżony i śliski chodnik właściciel nieruchomości może zostać ukarany grzywną w wysokości do 1 500 złotych.
Ślisko na chodniku
Zgodnie z prawem, właściciele nieruchomości mają obowiązek zapewnić utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie śniegu i lodu z chodników położonych wzdłuż należących do nich nieruchomości. Za chodnik w rozumieniu wskazanego przepisu uznaje się wydzieloną część drogi publicznej, służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości.
Jak podkreśla Daniel Reck, adwokat z Kancelarii Adwokackiej Duraj Reck i Partnerzy, właściciel nieruchomości nie zawsze jednak będzie zobowiązany do odśnieżenia chodnika. Jak wyjaśnia, w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach przewidziano wyłączenie, zgodnie z którym nie ma on takiego obowiązku w stosunku do chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.
- Co więcej, w przypadku, gdy chodnik położony jest wzdłuż danej nieruchomości, lecz oddzielony od niej pasem zieleni będącym przedmiotem własności innego podmiotu, jego odśnieżanie musi zapewnić ten podmiot - najczęściej gmina lub Skarb Państwa. Zgodnie bowiem z wykładnią przepisu, obowiązek spoczywa na właścicielu nieruchomości bezpośrednio graniczącej z chodnikiem - tłumaczy adwokat
Czytaj w LEX:
- Obowiązek odśnieżania chodnika przez właścicieli nieruchomości w prawie polskim - aspekty administracyjnoprawne >
- Uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników - komentarz praktyczny >>>
Dwa reżimy odpowiedzialności
Przemysław Chmielowski, adwokat z Kancelarii Duraj Reck i Partnerzy, można wyróżnić dwa reżimy odpowiedzialności związane z brakiem utrzymania chodnika w należytym stanie.
- Pierwszy odnosi się do właściciela nieruchomości, który jest zobowiązany do utrzymania graniczącego z nieruchomością chodnika. W przypadku niewykonania obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, może zostać ukarany grzywną w wysokości do 1 500 złotych albo karą nagany zgodnie z art. 117 par. 1 kodeksu wykroczeń - mówi.
Drugi reżim odpowiedzialności związanej z gminą ma charakter odpowiedzialności odszkodowawczej. W tym przypadku spoczywa ona na gminie. - Mimo, że to właściciel nieruchomości ma obowiązek utrzymania chodnika w odpowiednim stanie, to nadzór nad wykonaniem tego obowiązku sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który w przypadku stwierdzenia jego niewykonania wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku, podlegającą egzekucji w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - podkreśla. Gmina odpowiada więc za wyrządzoną szkodę spowodowaną nieodśnieżonym lub oblodzonym chodnikiem, jeżeli nie wykonała lub nienależycie wykonała wskazany powyżej obowiązek w reżimie art. 417 par. 1 k.c.
Sprawdź w LEX: Wypadek na nieodśnieżonym trawniku nie uprawnia do odszkodowania >>>
Sprawdź w LEX: Jak należy księgować przychody za odśnieżanie i koszty mieszanki solno-piaskowej? >>>
Odśnieżanie też na dachu
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, również zarządca lub właściciel budynku jest zobowiązany do odśnieżania chodników znajdujących się na podległym mu terenie. Obowiązek ten nie ogranicza się jedynie do chodników i ścieżek, niebezpieczny jest śnieg znajdujący się na dachach.
Jak podkreśla Mariusz Łubiński, prezes firmy Admus, zajmującej się zarządzaniem nieruchomościami, ta kwestia jest również szczegółowo uregulowana przez prawo budowlane. - Ustawodawca nakłada na zarządcę obowiązek usunięcia nadmiaru śniegu i regularnej kontroli stany technicznego, zarówno dachu jak i całego budynku. Równie niebezpieczne są sople zwisające z dachów – mówi.
I dodaje, że przepisy regulują również kwestie tego, jakich środków używać do posypywania i polewania chodników w celu pozbycia się warstwy lodu. - Jeżeli zarządca nie zadba o takie oczyszczenie chodnika, by umożliwić bezpieczne poruszanie się mieszkańcom, powinien liczyć się z konsekwencjami - zaznacza.
Sprawdź w LEX: Kto może nakazać odśnieżanie dachu? >>>
Odpowiedzialność gminy
Mec. Daniel Reck dodaje, że od właściciela nieruchomości nie można oczekiwać całodobowego odśnieżania czy usuwania lodu z chodnika, a trwające całą dobę opady śniegu traktować należy jako siłę wyższą, wyłączającą odpowiedzialność odszkodowawczą.
Dzięki powołaniu własnej jednostki odpowiadającej za zimowe utrzymanie dróg Gdynia ma pełną kontrolę nad odśnieżaniem głównych ciągów komunikacyjnych. - Możemy bez zbędnych opóźnień dysponować flotą w zależności od potrzeb. To rozwiązanie daje nam nie tylko oszczędności, ale i szybkość reakcji. Co do ciągów obsługiwanych przez firmy zewnętrzne zgodnie z zawartymi umowami wykonawcy ponoszą wszelką odpowiedzialność za szkody powstałe w trakcie świadczenia lub nie świadczenia przez nich usług. W przypadku braku realizacji usług nasz Zarząd Dróg i Zieleni wyciąga konsekwencje w postaci kar umownych - podkreśla wiceprezydent Łucyk.
Czytaj w LEX: Powikłania po urazie na oblodzonym chodniku nie obciążają gminy i ubezpieczyciela >>>Czytaj w LEX: Odpowiedzialność pracownika zarządu drogi za wykroczenia w związku z obowiązkiem utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości >>>
Cena promocyjna: 199 zł
|Cena regularna: 199 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 149.25 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.