Pytanie:
Czy w procedurze składania zapewnienia do ślubu, w sytuacji gdy jedna ze stron jest obcokrajowcem nieposługującym się językiem polskim można dopuścić, by tłumaczem był drugi z nupturientów deklarujący uprawnienia do tłumaczenia, czy też winno się zobligować parę do tego by tłumaczem była osoba trzecia?
Odpowiedź:
W opisanej sytuacji, tłumaczem nie powinien być jeden z nupturientów, lecz osoba trzecia.
Uzasadnienie:
Przedmiotową kwestię reguluje art. 32 ustawy z 28.11.2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego dalej u.p.a.s.c. Zgodnie z art. 32 ust. 2 u.p.a.s.c., w przypadku gdy w ceremonii zawarcia związku małżeńskiego, nupturienci nie potrafią porozumieć się z kierownikiem urzędu stanu cywilnego, powinni zapewnić obecność biegłego lub tłumacza. Co istotne, zapewnienie biegłego lub tłumacza spoczywa na nupturientach, a nie na kierowniku USC. Nie musi to być jednak tłumacz przysięgły, wystarczy jeżeli będzie to osoba "legitymująca się biegłą znajomością języka obcego i możliwością tłumaczenia w języku polskim" (por. Basior Iwona, Czajkowska Alicja, Sorbian Danuta, Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem. Przepisy wykonawcze i związkowe oraz wzory dokumentów, LEX 2015).
Zdaniem opiniującego, tłumaczem podczas ceremonii zawarcia związku małżeńskiego, nie może być jednak jeden z nupturientów. Wynika to z treści art. 32 ust. 4 u.p.a.s.c., zgodnie z którym biegły lub tłumacz, z wyłączeniem biegłego sądowego oraz tłumacza przysięgłego, składa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenie, że będzie wykonywał powierzone zadania sumiennie i bezstronnie, dochowując tajemnicy prawnie chronionej oraz kierując się w swoim postępowaniu uczciwością i etyką. W kontekście treści ww. przepisu, trudno uznać, aby jeden z nupturientów, tłumaczący słowa drugiego podczas ceremonii zawarcia związku małżeńskiego był całkowicie bezstronny. Mogłoby to rodzić wątpliwości, co do prawidłowości zawarcia takiego związku małżeńskiego.
W konsekwencji, uważam, że tłumaczem podczas ceremonii zawarcia związku małżeńskiego, powinna być osoba trzecia, a nie jeden z nupturientów.