Wzorcowe postępowanie przetargowe musi uwzględniać interesy wszystkich stron – podstawą do zagwarantowania prawidłowej realizacji zamówienia publicznego jest równe traktowanie podmiotów.
Regulacje zawarte w nowelizacji Prawa zamówień publicznych miały poprawić sytuację przedsiębiorców i zabezpieczyć im swobodne warunki do rozwoju działalności, jednak jak pokazuje raport FPP „Niewłaściwe stosowanie wybranych klauzul umownych i dokumentów przez zamawiających w ochronie zdrowia”, nadal istnieją liczne zagrożenia płynące z udziału w przetargach.
Podmioty przygotowujące przetargi w ramach zamówień publicznych bezwzględnie muszą przestrzegać zasady równego traktowania wykonawców z uwzględnieniem reguły proporcjonalności i przejrzystości – to jedne z elementarnych norm systemu zamówień publicznych. Muszą być one respektowana w momencie tworzenia SIWZ, w trakcie postępowania oraz podczas wyboru najkorzystniejszej oferty. Niedopuszczalne jest preferowanie czy też utrudnianie złożenia oferty jednemu z wykonawców – aby eliminować patologie z rynku zamówień publicznych niezbędne jest prawidłowe konstruowanie SIWZ.
„Niepokojący jest fakt, że mimo nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych oraz debacie publicznej o konieczności unormowania sytuacji związanej z przetargami, wykonawcy nadal napotykają na liczne problemy. W trakcie procedury wyboru podmiotów zamawiający nie mogą faworyzować przedsiębiorców czy ograniczać możliwości uczestnictwa niektórych z nich w postępowaniu. Publiczne finanse muszą być wydatkowane w sposób rozważny i zgodnie z zasadą uzyskiwania najlepszych efektów. Należy pamiętać, że tylko właściwe zarządzanie umowami pozwala na racjonalne planowanie zamówień w przyszłości i terminowe ich udzielanie, co ma niebagatelny wpływ na cały system zamówień i finansów publicznych. Postępowanie zgodne z intencjami Ustawodawcy to również element mający na celu zagwarantowanie swobody prowadzenia działalności gospodarczej” – mówi Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Zgodnie z brzmieniem art. 7 ust.1 PZP zamawiający ma obowiązek przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości. Uwzględnienie zasady proporcjonalności w polskiej ustawie PZP nastąpiło w ślad za dyrektywami, które czerpią z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE).
Przykłady niewłaściwych zapisów SIWZ i praktyk zamawiających w sektorze ochrony zdrowia:
- Brak proporcjonalności wskazanej w prawie zamówień publicznych
- Nienegocjowalny charakter umowy o zamówienie publiczne
- Nadużywanie instytucji kary umownej
- Niejasne przesłanki naliczania kar umownych
- Terminy dostaw jako pozorne kryteria oceny ofert
- Wymuszanie zrzeczenia się odsetek ustawowych
- Bezzasadny zakaz cesji wynagrodzenia w umowach o zamówienie publiczne
- Błędna interpretacja kwestii Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia
Sektor zamówień publicznych z uwagi na wielkość – w 2015 r. jego wartość wynosiła ponad 116 mld zł – powinien pozostawać pod szczególnym nadzorem. Jak wynika z raportu FPP nadal istnieją duże wyzwania dla wykonawców i zamawiających, dlatego szczególną uwagę należy przywiązywać do przeprowadzania przetargów w oparciu o prawidłowo skonstruowane zapisy Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, zgodne z intencją Ustawodawcy.
Źródło: informacja prasowa Federacji Przedsiębiorców Polskich
