Obowiązek uchwalenia do końca roku 2012 sposobu naliczania tych opłat nakłada na gminę nowa ustawa o utrzymaniu czystości w gminach.
Według jej zapisów gminy mogą wybrać tylko jeden spośród czterech wariantów metody naliczania opłat: od gospodarstwa domowego, od liczby osób zamieszkujących gospodarstwo, od powierzchni mieszkalnej i od zużycia wody w danej nieruchomości.
Dyskusja nad wysokością stawek w Łodzi trwała wiele tygodni, również podczas konsultacji, jakie władze miasta prowadziły z jego mieszkańcami. Proponowano dwa warianty - płatność od osoby lub od powierzchni lokalu. W pierwszym przypadku miasto chciało, aby za wywóz śmieci posegregowanych płacić 18 zł od osoby lub 36 zł od osoby za śmieci nieposegregowane.
W drugim wariancie wysokość opłat wyniosłaby 1,05 zł za m kw. powierzchni lokalu - jeśli będzie segregacja odpadów, a 2 zł za m kw. - jeśli jej nie będzie.
Ostatecznie łodzianie zdecydowali, że chcą płacić za wywóz śmieci w zależności od liczby osób w gospodarstwie. Nie akceptowali jednak proponowanych stawek.
Na sesji, na której podejmowano decyzję co do wysokości opłat wiceprezydent miasta Radosław Stępień zaproponował więc nowe stawki: 12,69 zł od osoby za odpady posegregowane i 16,50 zł od osoby za odpady nieposegregowane, choć jak twierdził, te proponowane wcześniej zapewniały Łodzi "bezpieczeństwo budżetowe". Jego zdaniem nowe opłaty to "kompromis między ochroną tego budżetu a ochroną budżetów domowych".
Według szacunków łódzkiego magistratu, w 2011 roku łodzianie wyprodukowali ok. 340 tys. ton śmieci, w tym segregowano 10 proc.
Nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi ma ruszyć od lipca 2013 r. Do tego czasu władze lokalne mają wprowadzić nowe rozwiązania – m.in. rozstrzygnąć przetargi na firmy, które będą odbierać śmieci od mieszkańców.
Według nowych przepisów odpowiedzialność za gospodarkę odpadami - organizację ich odbioru od mieszkańców i utylizację - ponosi gmina. Dotychczas to właściciele nieruchomości decydowali, który przedsiębiorca odbierał od nich śmieci. W myśl nowych przepisów wybór takiej spółki należy tylko i wyłącznie do gminy.
Obecnie to właściciele nieruchomości, m.in. spółdzielnie mieszkaniowe, decydują, kto odbiera od nich odpady oraz ustalają stawki za wywóz śmieci. Jak poinformowano PAP w łódzkim magistracie, wysokość tych opłat waha się od 5 zł do 24 zł od osoby.
Gminy są zobowiązane, aby do końca 2020 r. poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów takich jak papier, szkło, metale, tworzywa sztuczne wynosił co najmniej 50 proc. w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Do lipca 2020 r. odpady ulegające biodegradacji składane na składowiskach mają nie przekraczać 35 proc. całkowitej masy tych odpadów.