Na początku czerwca policjanci z Tczewa zatrzymali 32 letniego maszynistę, który miał 1,3 promila alkoholu w organizmie i prowadził lokomotywę ze składem towarowym W trakcie sprawdzenia 31-latka w policyjnych systemach informatycznych okazało się, że ma on cofnięte uprawnienia do kierowania samochodami za kierowanie po pijanemu, do sierpnia 2022 roku. Pracodawca maszynisty o orzeczonym zakazie nie wiedział.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Zbieg przepisów: prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości i niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów >
Tyle rejestrów ilu pracodawców a ryzyk wiele
Dziś nie ma elektronicznego scentralizowanego rejestru osób prowadzących pojazdy kolejowe, maszynistów oraz kandydatów na maszynistów. Istnieje natomiast szereg rozproszonych baz danych zbieranych i prowadzonych przez prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (rejestr Licencji Maszynistów oraz zbiór papierowych orzeczeń lekarskich przekazywanych przez uprawnione podmioty), Ośrodki Kolejowej Medycyny Pracy, przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury oraz inne podmioty kolejowe. Pracodawcy prowadzą m.in. Rejestry Świadectw Maszynistów, Rejestry Wydanych Praw Kierowania, Przeprowadzonych Egzaminów. Każdy we własnym zakresie, na własnych narzędziach informatycznych i najczęściej na papierze.
Jak wskazuje ministerstwo infrastruktury nie ma jednak wspólnego narzędzia o zarządzania ryzykiem dla 89 przewoźników kolejowych i 11 zarządców infrastruktury w Polsce. A niebezpieczeństw jest wiele m.in.
- fałszowanie dokumentacji, w szczególności orzeczeń lekarskich i uprawnień,
- wykonywania pracy przez maszynistę mimo zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych,
- cofnięcia świadectwa maszynisty i zwolnienia maszynisty z powodu naruszenia zasad bezpieczeństwa ruchu kolejowego, a następnie zatrudnienia takiego maszynisty u innego pracodawcy z tzw. czystą kartą,
- brak centralnej bazy orzeczeń lekarskich, co skutkuje możliwością pracy u innego pracodawcy, w sytuacji, gdy maszynista posiada orzeczenie o niezdolności do wykonywania pracy u macierzystego pracodawcy.
Rząd chce poprawić bezpieczeństwo transportu kolejowego>>
Jedna baza dla wszystkich pracodawców kolejowych
Projekt nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym zakłada stworzenie centralnego rejestru maszynistów gromadzącego w jednym miejscu spójne i wiarygodne dane rozproszone dotychczas w różnych bazach danych. Rejestr zawierać będzie dane dotyczące maszynistów, prowadzących pojazdy kolejowe, kandydatów na maszynistów i kandydatów na prowadzących pojazdy kolejowe, czyli około 18 tys. osób.
- Dzięki temu każdy pracodawca będzie zobowiązany raportować do niego zatrudnienie konkretnej osoby. Każdy kolejny pracodawca będzie miał dostęp do tzw. panelu maszynisty i otrzyma informację o pracy swojego pracownika na innych stanowiskach u innych pracodawców – uzasadniają autorzy nowelizacji.
Rejestr ma nie tylko pomóc pracodawcom, ale stworzyć system monitorowania kompetencji maszynistów i prowadzących pojazdy kolejowe, a także stopniowo likwidować papierowy obieg dokumentów. W projekcie zapisano, że orzeczenie lekarskie, informacje o zdanych sprawdzianach wiedzy i umiejętności czy też odbytych szkoleniach będzie trafiało do Urzędu Transportu Kolejowego wyłącznie elektronicznie.
- Przyjęliśmy, że do czasu uchwalenia przepisów nie wypowiadamy się w tej sprawie – informuje Tomasz Frankowski naczelnik wydziału komunikacji Urzędu Transportu Kolejowego.
Rejestr z funkcjami dla pracownika i pracodawcy
Planuje się stworzenie dwóch równolegle działających interfejsów:
- umożliwiający wymianę danych z systemami wewnętrznymi przewoźnika w warstwie aplikacyjnej (np. API),
- w postaci strony internetowej, do której uprawniony pracownik może się zalogować i przekazać dane.
Ministerstwo Infrastruktury podkreśla, że rejestracja nie będzie dotyczyła osób wykonujących usługi transgraniczne. Bez znaczenia do zakresu przekazywanych danych będzie forma zatrudnienia pracownika.
Sprawdź w LEX: Czy pracodawca może zwolnić pracownika, wobec którego orzeczono prawomocnym wyrokiem zakaz prowadzenia pojazdów? >
Dane będą przekazywane on-line do rejestru przez:
- ośrodek szkolenia w zakresie danych o przeprowadzonych szkoleniach, sprawdzianach wiedzy i umiejętności oraz pouczeniach okresowych i doraźnych,
- przewoźnika kolejowego i zarządcę infrastruktury w zakresie danych pochodzących z rejestru świadectw maszynistów,
- podmiot uprawniony do wydania prawa kierowania pojazdem kolejowym w zakresie danych dotyczących prowadzącego pojazdy kolejowe;
- podmiot uprawniony do przeprowadzania badań lekarskich kandydatów o wydanych orzeczeniach lekarskich.
Ze zgromadzonych w rejestrze danych będą mogli skorzystać także przedstawiciele Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, Państwowej Inspekcji Pracy oraz inne podmiotom, jeżeli dane są one niezbędne do realizacji ich ustawowych zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa systemu kolejowego
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Zakaz karny prowadzenia pojazdów określonej kategorii a administracyjny zakaz wydania prawa jazdy innej kategorii >