Czy organ prowadzący ma prawo do kontroli w szkole podstawowej realizacji obowiązku szkolnego?

Odpowiedź

Organ prowadzący ma prawo kontrolowania w szkole podstawowej realizację obowiązku szkolnego.

Uzasadnienie

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 2 ustawy o systemie oświaty , obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia. Zapisy ustawy o systemie oświaty mają swoje źródło w art. 70 ust. 1 Konstytucji RP . Spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkałe w obwodach szkół podstawowych i gimnazjów kontrolują dyrektorzy tych szkół. W tym zakresie dyrektorzy są zobligowani m.in. do kontroli wykonania obowiązków przez rodziców dzieci, związanych z dopełnieniem czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły, zapewnieniem regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne, a także do prowadzenia księgi ewidencji spełniania obowiązku szkolnego, zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225 z późn. zm.). Kontrolę tę dyrektor sprawuje na podstawie informacji o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci i młodzieży, którą przesyłają organy gminy prowadzące ewidencje ludności (art. 19 ust. 2 ustawy o systemie oświaty ).

Gmina, będąc organem prowadzącym szkoły podstawowe ma prawo do kontroli wykonywanych przez dyrektora zadań w przedmiotowej sprawie. Można to umotywować w dwojaki sposób. Po pierwsze fakt ten wypływa z interpretacji art. 34a ust. 1 w związku z art. 33 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o systemie oświaty . Zgodnie z zapisami ustawy o systemie oświaty organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów. W tym celu organ prowadzący ma prawo wstępu do szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy. Kontrola przez dyrektorów szkół spełniania obowiązku szkolnego niewątpliwie jest zadaniem administracyjnym i jako takie podlega również nadzorowi gminy. Po drugie to właśnie organy gminy pełnią funkcję organów egzekucyjnych w myśl ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji , tak więc logicznym jest, że muszą mieć możliwość wglądu w prawidłowość prowadzonej kontroli spełniania obowiązku szkolnego przez dyrektorów szkół, tj.: prowadzenia księgi ewidencji, wysyłania upomnień rodzicom dzieci uchylających się od obowiązku szkolnego, czy też ewentualnych decyzji dyrektora w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego, podjętych po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.(Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)