Przepisy prawa regulujące działalność jednostek samorządu terytorialnego na każdym szczeblu (gminnym, powiatowym i wojewódzkim), poza uprawnieniami legislacyjnymi, przyznają ich organom stanowiącym, tj. radzie gminy, powiatu oraz sejmikowi województwa, szeroko rozumiane uprawnienia kontrolne.
Vladyslav Semerynskyi z Praktyki Infrastruktury i Energetyki Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka, podkreśla, że pojęcie kontroli w prawie administracyjnym jest rozumiane jako porównywanie stanu rzeczywistego ze stanem pożądanym. W odróżnieniu od nadzoru, sprawowanie kontroli przez organy stanowiące nie wiąże się z możliwością ingerencji w sposób załatwiania spraw indywidualnych przez podmioty kontrolowane. Przykładowo, w ramach uprawnień kontrolnych sejmik województwa może badać zgodność z prawem bądź terminowość załatwiania spraw przez zarząd, ale nie może zobowiązać go do określonego zachowania się.
Jak przytacza, np. w rozstrzygnięciu z 12 października 2009 r. znak sprawy PNK.I-0911/161/09 Wojewoda Świętokrzyski stwierdził, że „żaden przepis ustawy o samorządzie gminnym nie daje radzie podstaw do zobowiązania burmistrza do określonego zachowania się […] Rada posiada kompetencje kontrolne wobec burmistrza, nie posiada natomiast uprawnień nadzorczych, a tylko te dają prawo do nałożenia obowiązku określonego działania bądź zaniechania.
Cena promocyjna: 47.2 zł
|Cena regularna: 59 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 59 zł
Co to jest komisja rewizyjna?
Komisja rewizyjna jest pomocniczym organem wewnętrznym rady lub sejmiku, powołanym do realizacji ich kompetencji kontrolnych. Istotną cechą odróżniającą komisję rewizyjną od pozostałych komisji jest to, że jej powołanie jest obligatoryjne. - Brak powołania komisji rewizyjnej stanowi naruszenie prawa przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego i w konsekwencji może prowadzić nawet do jego rozwiązania – podkreśla Vladyslav Semerynskyi.
Kompetencje komisji rewizyjnej
Kolejną cechą charakterystyczną komisji rewizyjnej jest zakres jej kompetencji. Chociaż komisja jest wewnętrznym organem powołanym do wsparcia rady lub sejmiku przy wykonywaniu zadań kontrolnych, ich kompetencje nie są w pełni tożsame. - Prawo przyznaje komisji rewizyjnej zarówno kompetencje z zakresu funkcji kontrolnej organu stanowiącego, jak i inne uprawnienia o charakterze opiniodawczym bezpośrednio nienależące do rady lub sejmiku - wyjaśnia ekspert.
Jak zauważa, w odniesieniu do zadań zleconych przez organ stanowiący w zakresie jego kompetencji kontrolnych komisja nie ma żadnych uprawnień decyzyjnych odnoszących skutki na zewnątrz. Wykonuje ona jedynie czynności kontrolne i opiniodawcze, na podstawie których rada lub sejmik podejmuje własną decyzję.
Podstawowe kompetencje szczególne komisji rewizyjnej polegają na opiniowaniu wykonania budżetu jednostki oraz występowaniu z wnioskiem w sprawie udzielenia bądź nieudzielenia absolutorium organowi wykonawczemu.
Czytaj też: Przewodniczący łódzkiej rady: Wykluczanie radnego potrzebne, sesja online utrudnia kontrolę
Zadania komisji rewizyjnej
W ramach opiniowania wykonania budżetu komisja rewizyjna rozpatruje sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z wykonania budżetu wraz z opinią regionalnej izby obrachunkowej o nim oraz informacje o stanie mienia jednostki samorządu terytorialnego przedstawioną przez jej organ wykonawczy.
Rozpatrzeniu komisji podlega również sprawozdanie z badania sprawozdania finansowego, które jest przygotowywane gdy liczba mieszkańców jednostki przekracza 150 tysięcy osób. Następnie komisja rewizyjna występuje do rady lub sejmiku z oceną wykonania budżetu jednostki oraz wnioskiem w sprawie udzielenia bądź nieudzielenia absolutorium. - Co istotne, organ uchwałodawczy nie jest związany wnioskiem komisji dotyczącym udzielenia absolutorium i może decydować o treści uchwały we własnym zakresie – zaznacza Vladyslav Semerynskyi. Jednak to jedynie potwierdza status komisji rewizyjnej jako organu doradczo-pomocniczego.
Poza tymi zadaniami, komisja rewizyjna posiada również inne kompetencje, a w szczególności: opiniuje wniosek o przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyny innej niż nieudzielenie wójtowi absolutorium lub nieudzielenie wotum zaufania, wniosek o odwołanie starosty z przyczyny innej niż nieudzielenie absolutorium oraz wniosek o odwołanie marszałka województwa z tych samych przyczyn.
Uprawnienia przewodniczącego komisji rewizyjnej
Cechą charakterystyczną komisji rewizyjnej jest również sposób kształtowania jej składu. Przepisy regulujące działalność jednostek samorządu terytorialnego nie określają minimalnej albo maksymalnej liczby członków komisji wskazując jedynie, że do jej składu powinni wchodzić przedstawiciele wszystkich klubów.
Przepisy ustaw samorządowych nie określają struktury wewnętrznej komisji rewizyjnej. Wobec tego kwestia ta zazwyczaj podlega regulacjom statutowym jednostki samorządu terytorialnego. Co do zasady komisja rewizyjna składa się z przewodniczącego komisji, do zadań którego należy organizacja prac komisji i prowadzenie jej obrad, zastępców przewodniczącego i pozostałych członków komisji.
Vladyslav Semerynskyi zaznacza, że w skład komisji rewizyjnej nie mogą wchodzić przewodniczący i wiceprzewodniczący organu uchwałodawczego, a także członkowie organu wykonawczego jednostki. - Nieco rozszerzoną regulację w zakresie ukształtowania składu komisji rewizyjnej zawiera ustawa o samorządzie województwa. Zgodnie z jej przepisami przewodniczącym komisji rewizyjnej sejmiku województwa powinien być radny największego klubu, który złoży oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi - podkreśla.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
