Karalność dyscyplinarna urzędnika mianowanego na zasadach odpowiedzialności pracowników urzędów państwowych

Jakie przepisy należy zastosować do określenia daty przedawnienia karalności dyscyplinarnej urzędnika mianowanego?Pytanie pochodzi zprogramu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.

Pracownik mianowany dopuścił się w dniu 30 lutego 2013 r. przewinienia dyscyplinarnego. Pracodawca informację o powyższym przewinieniu uzyskał dopiero w dniu 12 grudnia 2013 r., w wyniku przeprowadzonej kontroli i polecił przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego przez rzecznika dyscyplinarnego. W dniu 10 stycznia 2014 r. rzecznik dyscyplinarny skierował do Komisji Dyscyplinarnej I instancji dla urzędników tut. Prokuratury wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec urzędnika mianowanego.

Do kiedy Komisja Dyscyplinarna I instancji musi wydać orzeczenie aby karalność dyscyplinarna się nie przedawniła?

Jakie przepisy stosuje się do określenia daty przedawnienia karalności dyscyplinarnej urzędnika mianowanego?

Odpowiedź

Do postępowania stosuje się przepisy o odpowiedzialności pracowników urzędów państwowych, zaś termin, który należy zachować jest to termin wszczęcia postępowania. Na podstawie analizy pytania autorka uznaje, że termin wszczęcia został zachowany.

Uzasadnienie

Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 639 z późn. zm.) w sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą do urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych. Ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 269) - dalej u.p.u.p., w art. 34 i nast. opisuje tryb postępowania dyscyplinarnego.

Problem podniesiony w pytaniu rozstrzyga zaś art. 37 ust. 1 u.p.u.p. stanowiąc, że: "Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie miesiąca od dnia uzyskania wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego odpowiedzialność dyscyplinarną ani po upływie roku od dnia popełnienia takiego czynu. Jeżeli z powodu nieobecności w pracy urzędnik nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg miesięcznego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się urzędnika do pracy.

Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne nie następuje wcześniej niż przedawnienie karne." Wszczęciem postępowania dyscyplinarnego zgodnie z § 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego wobec urzędników państwowych oraz w sprawie komisji dyscyplinarnych i rzeczników dyscyplinarnych (Dz. U. Nr 145, poz. 1628) - dalej r.p.w.d., jest moment, w którym rzecznik dyscyplinarny złożył wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Moment ten przypada zatem po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. Terminem wiążącym jest termin wszczęcia a nie wydania orzeczenia.

W uzupełnieniu autorka wskazuje, że tryby postępowania i katalog "dostępnych" dla poszczególnych trybów i podmiotów orzekających kar określa ustawa. Po pierwsze tryby postępowania są ustawowo podzielone na dwa zasadnicze i również ustawowo przypisane do kar. Art. 34 u.p.u.p. stanowi, że urzędnicy państwowi mianowani ponoszą odpowiedzialność porządkową lub dyscyplinarną za naruszenie obowiązków pracownika. Art. 34 ust. 2 u.p.u.p. określa karę porządkową poprzez wskazanie, że karę porządkową za przewinienie mniejszej wagi stanowi upomnienie.


W ust. 3 art. 34 u.p.u.p. określono katalog kar dyscyplinarnych poprzez określenie, że karami dyscyplinarnymi są:
1) nagana;
2) nagana z ostrzeżeniem;
3) nagana z pozbawieniem możliwości awansowania przez okres do dwóch lat do wyższej grupy wynagrodzenia lub na wyższe stanowisko;
4) przeniesienie na niższe stanowisko;
5) wydalenie z pracy w urzędzie.

Już na podstawie powołanych przepisów widać, że ustawa rozgranicza postępowanie dyscyplinarne od postępowania "porządkowego". § 5 ust. 1 r.p.w.d. stanowi jednak, że w przypadku powzięcia wiadomości o naruszeniu przez urzędnika obowiązków pracownika, które może stanowić podstawę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, kierownik urzędu poleca rzecznikowi dyscyplinarnemu wszczęcie postępowania wyjaśniającego. A zatem angażowanie rzecznika następuje w wypadku podejrzenia o naruszeniu przez urzędnika obowiązków pracownika, które może stanowić podstawę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. Przepis nie wspomina o postępowaniu "porządkowym". Tym samym w ocenie autorki stosowanie kary upomnienia za przewinienie porządkowe jest – zgodnie z resztą z art. 35 u.p.u.p. – domeną kierownika nie zaś rzecznika.

Co więcej, § 8 ust. 1 r.p.w.d. stanowi wprost, że rzecznik dyscyplinarny przedstawia kierownikowi urzędu na piśmie wyniki postępowania wyjaśniającego z wnioskiem o zaniechanie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, o nałożenie kary porządkowej lub o przekazanie komisji wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Rzecznik zatem jeszcze przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego ma możliwość zainicjowania postępowania "porządkowego". Komisji I Instancji prawo takie już nie służy.

Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.