Pytanie:
Gmina X chce sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla farm wiatrowych wraz ze strefami ochronnymi zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3a u.p.z.p.
Czy gmina X może sporządzić taki plan, jeśli lokalizacja wiatraków znajduje się w danej gminie X, ale część strefy ochronnej (związanej z ograniczeniami w zabudowie) przechodzi na gminę sąsiednią Y?
Należy zaznaczyć, że gmina Y nie sporządza mpzp dla przedmiotowych stref ochronnych (związanych z lokalizacją wiatraków w gminie X).
Odpowiedź:
Dana gmina ma prawo realizować przysługujące jej władztwo planistyczne wyłącznie w na jej terenie i nie przysługuje jej ono na terenie innej gminy.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.) – dalej u.p.z.p., kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.
Z kolei jak wynika z art. 4 ust. 1 u.p.z.p., ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Realizacja przez daną gminę uprawnień w tym zakresie musi mieścić się w granicach przyznanego jej władztwa planistycznego. Jednocześnie należy jednak pamiętać, iż kwestia zakazu przekraczania granic władztwa planistycznego może być rozumiane dwojako.
Po pierwsze, jako zakaz tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, których treść naruszałaby przepisy znajdujące się w aktach prawnych znajdujących się wyżej w hierarchii źródeł prawa niż akty prawa miejscowego. Po drugie (choć związane z pierwszym), jako zakaz wykraczania poza granice przysługującej gminie kompetencji oraz poza granice administracyjne danej gminy. W konsekwencji dana gmina ma prawo realizować władztwo planistyczne wyłącznie na jej terenie i nie przysługuje jej ono na terenie innej gminy.
W konsekwencji, jeżeli dana gmina ma zamiar – na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3a u.p.z.p. – określić w przygotowywanym przez siebie miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego granice terenów pod budowę urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW oraz granice ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu oraz występowaniem znaczącego oddziaływania tych urządzeń na środowisko, to może to uczynić wyłącznie w swych granicach administracyjnych.
Przywołane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2007 r., który zapadł w sprawie II OSK 1191/07, w którym stwierdził on, iż:
"Ustawą upoważniającą do podejmowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest przywołana ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Przepisy tej ustawy dość szeroko określają granice w jakich gmina może podejmować władne rozstrzygnięcia w sferze planowania przestrzennego. Ustawa czyni miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego instrumentem przyznanych jej uprawnień zwanych władztwem planistycznym. Władztwo to obejmuje kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie m.in. miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Oczywiście władztwo to nie jest i nie może być traktowane jako niczym nieograniczona ingerencja gminy w prawa właścicielskie. Ingerencja ta może się dokonywać wyłącznie na zasadzie poszanowania porządku prawnego i nie może prowadzić do nadużycia przysługujących gminie uprawnień."
Gmina ma prawo realizować przysługujące jej władztwo planistyczne wyłącznie na swoim terenie
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.
