Obecnie prosumenci zużywają energię wyprodukowaną w instalacjach fotowoltaicznych na własne potrzeby, a jej nadmiar oddają do sieci, przy czym każdą oddaną kWh energii mogą w ciągu roku nieodpłatnie odebrać (w następujących proporcjach: 70 proc. jeśli instalacja ma moc od 10 kWp do 50 kWp oraz 80 proc. jeśli instalacja ma moc mniejszą niż 10 kWp.

Od 1 kwietnia 2022 roku nastąpi zmiana zasad rozliczeń prosumentów wprowadzona ustawą z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustawy. Od tego dnia ma obowiązywać nowy system rozliczeń - net billing. Prosumenci będą mogli oddawać energię do sieci, ale będzie ona sprzedawana po średniej cenie hurtowej z poprzedniego kwartału, natomiast za energię pobieraną np. nocą lub w pochmurne dni, będzie należało zapłacić cenę detaliczną z doliczonymi opłatami dystrybucyjnymi operatora. Wszyscy, którzy staną się prosumentami do dnia wejścia w życie ustawy, będą rozliczani na dotychczasowych zasadach - w systemie opustów - przez 15 lat.

Czytaj w LEX: Budowa farmy fotowoltaicznej - problemy praktyczne >

Samorządy wnioskowały od 2 lata

Samorządy alarmowały, że nowe zasady wpłyną negatywnie na możliwość zakończenia realizacji tzw. projektów parasolowych i grantowych z powodu rezygnacji osób zainteresowanych. Samorządowcy wskazywali,  że może dojść do sytuacji, w której na dwóch sąsiadujących ze sobą nieruchomościach będą zastosowane dwa odmienne sposoby rozliczenia energii, tj. dotychczasowy i nowy. A to może spowodować lokalne konflikty społeczne, podejrzenia o stronniczość i inne nieuczciwe praktyki. Nowelizacja ma przeciwdziałać temu ryzyku i wesprzeć samorządy w realizacji prowadzonych programów.

Śląski Związek Gmin i Powiatów proponował wprowadzenie co najmniej dwuletniego vacatio legis dla projektów z zakresu fotowoltaiki, które uzyskały dofinansowanie ze środków UE i są realizowane obecnie lub zostaną zrealizowane w ciągu najbliższych dwóch-trzech lat przez samorządy lub też pozostawienie w podobnym okresie możliwości wyboru przez beneficjenta sposobu rozliczenia. Stanowisko Związku poparło Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych.

Więcej: Samorządy apelują o pilną nowelizację przepisów o OZE

 

Na podpisanie czas do końca marca 2022 r., na podpięcie do grudnia 2023 r.

Zgodnie z uchwaloną regulacją osoba, która zawarła w terminie do 31 marca 2022 r. umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie tej mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem, który realizuje projekt dofinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, a także złożyła prawidłowo wniosek o przyłączenie mikroinstalacji w terminie do 31 grudnia 2023 r., będzie mogła dokonywać rozliczenia wytworzonej i pobranej energii elektrycznej na dotychczasowych zasadach, tj. w systemie opustu.

W celu ograniczenia nadmiernych procedur kontrolnych i przyspieszenia procesu, prosument będzie jedynie obowiązany do złożenia pisemnego oświadczenia sprzedawcy, że zawarł umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie mikroinstalacji z samorządem lub innym uprawnionym podmiotem, która realizuje projekt dofinansowany w ramach RPO oraz że umowa ta nie została rozwiązana na dzień złożenia oświadczenia.

 

Zdaniem autorów projektowane rozwiązania pozwolą uniknąć problemów z ciągłością realizacji tych projektów, które dotyczą wielu gmin i podmiotów z całej Polski.  Według szacunków projektodawców na terenie całego kraju planowany jest montaż lub zakup ponad 94 tys. instalacji fotowoltaicznych, ze środków przewidzianych na realizację projektów parasolowych i grantowych.

Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia z wyjątkiem art. 2, który wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2022 r. Teraz jednak uchwalona ustawa trafi do Senatu.