Faktura VAT z numerem PESEL nie upoważnia do zwrotu podatku

Czy na podstawie faktury, w której gmina wskazała jako identyfikator numer PESEL podatnika, podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, wskazanego na fakturze?

Pytanie pochodzi z  publikacji Vademecum Głównego Księgowego Administracja



Podatnik brał udział w przetargu na zakup nieruchomości, jako osoba fizyczna bowiem w momencie jego wygrania nie był przedsiębiorcą. Również w akcie notarialnym nie występował jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, chociaż posiadał już taki status (działalność gospodarcza została założona dzień wcześniej, podatnik zarejestrował się również do VAT).

Zakupiona nieruchomość ma być docelowo wykorzystana na cele działalności opodatkowanej VAT (najem komercyjny). Podatnik uzyskał od gminy fakturę VAT, jednakże wystawiona została z numerem PESEL podatnika. Pomimo przesłania gminie noty korygującej, gmina odmówiła zmiany identyfikatora na NIP, wskazując, iż w przetargu udział brała osoba fizyczna, a nie przedsiębiorca.

Czy na podstawie faktury, w której gmina wskazała jako identyfikator numer PESEL podatnika (a odmawia zmiany identyfikatora), podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, wskazanego na fakturze?

Odpowiedź

Faktura taka nie stanowi podstawy do zwrotu VAT naliczonego. Gmina nie powinna w tej sytuacji odmawiać wystawienia faktury z numerem NIP nabywcy.

Uzasadnienie

Odliczeniu od podatku należnego podlega suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu m.in. nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. Aby jednak otrzymana przez podatnika faktura spełniała warunki do odliczenia wynikającego z niej podatku, musi ona spełniać wszelkie przypisywane dla niej prawem warunki, a przede wszystkim musi być wystawiona dla podatnika.

W art. 106e ust. 1 pkt 5 u.p.t.u., wśród obowiązkowych elementów faktury VAT, ustawodawca wymienia m.in. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Ten numer, to oczywiście NIP nabywcy. Fakt, że wystawca posługuje się numerem PESEL nabywcy wskazuje, że faktura została wystawiona dla nabywcy, jako dla osoby fizycznej poza prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Taka faktura nie upoważnia do odliczenia zawartego w niej VAT naliczonego.

Trudno powiedzieć dlaczego sprzedawca (gmina) odmawia wystawienia faktury z numerem NIP nabywcy. Właściwie to nabywca wie najlepiej czy dany towar (w tym przypadku nieruchomość) nabywa na cele prywatne czy też na cele prowadzonej działalności. Dlatego to nabywca powinien decydować o tym na czyją rzecz zostanie wystawiona faktura. Fakt, że do przetargu przystępował właściciel przedsiębiorstwa przed podjęciem działalności gospodarczej, nie wyłącza możliwości wystawienia faktury VAT na firmę, która w momencie zakupu nieruchomości już istniała.

Uwzględniając opisany w pytaniu stan faktyczny, podatnik zasadnie wysłał gminie notę korygującą (wniosek z art. 106k ust. 1 u.p.t.u.). Nota taka jednak, dla jej skuteczności wymaga akceptacji wystawcy faktury (wniosek z art. 106k ust. 2 u.p.t.u.). Należałoby w tej sytuacji jeszcze raz zażądać od gminy wystawienia faktury z NIP. Z prawnego punktu widzenia gmina powinna wystawić taką fakturę bez żadnej dyskusji.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego Administracja