Burmistrz odmówił przyznania wnioskodawczyni zasiłku okresowego. W uzasadnieniu swego stanowiska organ wskazał między innymi, iż przyznanie zasiłku - na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej - warunkuje kryterium dochodowe, ustalane według zasad określonych w art. 8 ustawy o pomocy społecznej .
Odnośnie sposobu wyliczenia dochodu organ wyjaśnił, że składa się nań: zasiłek rodzinny na dzieci, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, dodatek mieszkaniowy, alimenty oraz dochód z gospodarstwa rolnego. Natomiast odnośnie dochodu z gospodarstwa rolnego, którego właścicielką jest strona, organ podał, że w myśl art. 8 ust. 9 i ust. 10 ustawy o pomocy społecznej dla 1 ha przeliczeniowego przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł. który podlega zsumowaniu z dochodami uzyskanymi z innych źródeł. Organ podkreślił, że przepisy nie przewidują możliwości ustalenia dochodu z gospodarstwa rolnego w wysokości innej niż ustalona w tych przepisach, nawet jeśli faktyczny dochód z tego tytułu nie jest uzyskiwany, a ustawa nie daje podstaw do wyłączenia tak ustalonego dochodu w przypadku, gdy właściciel nie prowadzi działalności rolniczej osobiście.
NSA rozpatrując skargę kasacyjną zwrócił uwagę, iż zgodnie z przepisem art. 8 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej , przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł. Zdaniem NSA wynika z niego jednoznacznie, że dla ustalenia prawa do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (kryterium dochodowe) należy przyjąć, że każdy właściciel nieruchomości rolnej uzyskuje dochód miesięczny w wysokości 207 zł z 1 ha przeliczeniowego, niezależnie od tego, w jaki sposób korzysta z tej nieruchomości lub, w jaki sposób nią rozporządził. NSA podkreślił, iż wniosek ten znajduje również potwierdzenie na gruncie wykładni systemowej. Jedna z powszechnie przyjmowanych reguł wykładni systemowej mówi bowiem, że znaczenie interpretowanej normy należy ustalić w ten sposób, by było ono jak najbardziej harmonijne w stosunku do innych norm części systemu prawa, do którego interpretowana norma należy. Niedopuszczalna więc byłaby interpretacja art. 8 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej , dopuszczająca niestosowanie tego przepisu w sytuacji, gdy strona bezpłatnie wydzierżawia posiadane gospodarstwo rolne, pozbawiając się tym samym źródła dochodu i przerzucając ciężar utrzymania siebie i swojej rodziny na podatnika, jeżeli jednym z podstawowych zadań pomocy społecznej jest usamodzielnienie osób i rodzin korzystających z tej pomocy i ich integracja ze środowiskiem, a osoby korzystające z pomocy społecznej mają obowiązek współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
Na podstawie: Wyrok NSA w Warszawie z dnia 4 stycznia 2011 r., sygn. akt I OSK 1327/10, LEX nr 744974
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.)