Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim rozpatrywał sprawę ze skargi na uchwałę rady gminy w sprawie określenia godzin otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych dla ludności na terenie gminy. W przedmiotowej uchwale rada nałożyła m. in. obowiązek umieszczenia informacji o dniach i godzinach otwarcia placówki oraz umieściła przepis karny o sankcji za naruszenie postanowień uchwały. Sąd zakwestionował dopuszczalność stanowienia takich regulacji przez radę gminy.

Uchwała badana przez sąd została wydana na podstawie art. XII § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142 ze zm.). Przepis ten upoważnia gminę do określenia dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności. Zgodnie z § 2 tego artykułu, winni naruszenia tych gminnych przepisów podlegają karze grzywny do 2.500 złotych. Orzekanie w tych sprawach następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Uchwała rady gminy podjęta na podstawie art. XII § 1 ustawy Przepisy wprowadzające Kodeks pracy ma charakter powszechnie obowiązujący i jest aktem wykonawczym do ustawy. Jest to akt prawa miejscowego. Z przytoczonego przepisu upoważniającego wynika, iż przedmiotem regulacji leżącym w kompetencji rady gminy jest wyłącznie określenie dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego i to wyłącznie w odniesieniu do zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności. Zgodnie z przyjętą powszechnie dyrektywą wykładni, niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca przepisu upoważniającego. Organ upoważniony musi się zatem ściśle trzymać zakresu upoważnienia. (Więcej o tych uchwałach zobacz tutaj: Dni i godziny otwierania oraz zamykania niektórych placówek handlowych ).

W analogiczny sposób sąd orzekający argumentował przyczyny niezgodności z prawem omawianej uchwały. Przepis aktu prawa miejscowego, który nakazuje właścicielom placówek handlowych, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych umieszczanie w widocznym miejscu informacji o czasie pracy placówki jest wykroczeniem poza to, do czego ustawodawca upoważnił radę gminy, zatem nie powinien znaleźć się w treści aktu wykonawczego.

Sąd orzekł również, że niezgodny z przepisami powszechnie obowiązującymi jest przepis uchwały sankcjonujący naruszenie postanowień tej uchwały w postaci kary grzywny określonej w art. XII § 2 ustawy przepisy wprowadzające Kodeks pracy. Taki przepis stanowi niedopuszczalne powtórzenie przepisu ustawowego w uchwale lokalnego prawodawcy, co stanowi rażące naruszenie prawa. Rada gminy nie jest uprawniona do wprowadzania w akcie prawa miejscowego regulacji o charakterze penalnym, gdyż uprawnienie to jest ograniczone wyłącznie do gminnych przepisów porządkowych.

Dodatkowo sąd zwrócił uwagę, że rada dopuściła się nieuprawnionego rozszerzenia zakresu penalizacji, bowiem zagrożenie karą dotyczy również niewywiązania się z obowiązku umieszczenia w widocznym miejscu informacji o czasie pracy placówki.

Przydatne materiały:
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 10 lutego 2010 r. sygn. II SA/Go 8/10, Dz. Urz. Woj. Lubus. Nr 29, poz. 451, LEX Nr 584169.

Pisaliśmy o tym również:
Dni i godziny otwierania oraz zamykania niektórych placówek handlowych