RPO: Czynsz za lokal komunalny powyżej 80 m kw. nie może być wyższy

Po interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich gmina Opatówek wyeliminowała niezgodne z prawem postanowienia uchwały, które były podstawą pobierania za lokale o powierzchni powyżej 80 metrów kwadratowych wyższej stawki czynsz niż za pozostałe lokale gminne. RPO przypomniał, że pojęcie „czynszu wolnego” dla takich lokali nie obowiązuje już od 2014 roku.

Rzecznik Praw Obywatelskich zajął się sprawą po skardze jednej z lokatorek na znaczne podwyższenie stawki czynszu za zajmowany lokal o powierzchni powyżej 80 m/kw. (z 2,87 zł za m kw. do kwoty 6,02), Rzecznik dostrzegł problem niezgodnego z ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, postanowienia prawa miejscowego, stanowiącego podstawę podwyżki czynszu. Analiza uchwały Rady Gminy Opatówek z 30 listopada 2011 r. w sprawie ustalania zasad polityki czynszowej wykazała, że uchwała przewidywała inny czynsz za lokale powyżej 80 m kw., stanowiąc, że za te lokale ustala się czynsz wolny.

Gminy chcą bezpłatnego dostępu do ksiąg wieczystych>>

W wystąpieniu do przewodniczącego Rady Gminy Opatówek RPO zwrócił uwagę, że pojęcie "czynszu wolnego” nawiązuje do - od dawna już nieobowiązującego - przepisu ustawy o najmie lokali mieszkalnych, który umożliwiał w przeszłości oddawanie w najem lokali powyżej 80 m kw. za zapłatą "czynszu wolnego" (w przeciwieństwie do innych mieszkań, za które gminy obowiązane były pobierać tzw. czynsz regulowany – przepisy o czynszu regulowanym nie obowiązują już od 2004 r.).

Wobec utraty mocy obowiązującej przez przepisy dotyczące tzw. czynszu regulowanego, w aktualnym stanie prawnym lokale o powierzchni przekraczającej 80 m kw. nie mają już szczególnego statusu. Stanowią element mieszkaniowego zasobu gminy. Stawka czynszu za nie powinna być ustalona na poziomie jednolitym, takim jak dla pozostałych lokali komunalnych.

W wystąpieniu do Rady Gminy Opatówek Rzecznik Praw Obywatelskich zaznaczył, że data uchwały i brak jej zmian wskazuje, że nie była ona na bieżąco dostosowywana do kolejnych zmian ustawowych. Dlatego też Rzecznik zwrócił się o dostosowanie postanowień uchwały do aktualnie obowiązujących przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów - poprzez wyeliminowanie kwestionowanych postanowień, przewidujących niedopuszczalne kryterium zróżnicowania stawki czynszu. 

Rada uwzględniła zastrzeżenia Rzecznika i podjęła nową uchwałę w sprawie ustalenia zasad polityki czynszowej obowiązującej w mieszkaniowym zasobie Gminy Opatówek. Przewiduje ona rozwiązania zgodne z prawem.