Inwestycja polegająca na budowie budynku socjalnego, w ramach realizacji przez gminę zadania w zakresie gminnego budownictwa mieszkaniowego, może być traktowana jako inwestycja celu publicznego w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przez inwestycję celu publicznego należy rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym) stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 z późn. zm.). Nie każde zamierzenie, którego rezultat dałoby się nawet zakwalifikować jako "dotyczący ogółu, służący ogółowi ludzi, przeznaczony, dostępny dla wszystkich; ogólny, powszechny, społeczny, nieprywatny" może być uznane za cel publiczny w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami, lecz tylko takie, które mieści się w katalogu celów publicznych zawartym w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami [por. T. Grossmann, Pojęcie inwestycja celu publicznego w dziedzinie łączności, Państwo i Prawo 2005, nr 9, s. 81]. Ogólnie należy stwierdzić, że celami publicznymi są cele, których realizacja służy ogółowi i jest przeznaczona dla zaspokojenia potrzeb powszechnych, a realizatorami tych celów są jednostki organizacyjne lub osoby reprezentujące Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego [por. wyrok NSA z dnia 8 listopada 2000 r., I SA 1986/99, LEX nr 75560]. Pojęcie "cel publiczny", jakim posługuje się ustawa o gospodarce nieruchomościami nie jest dowolne i przy jego interpretacji nie można się odwoływać do potocznego jego znaczenia. Ustawodawca ustalił w art. 6 tej ustawy zamknięty katalog celów publicznych; wymienione w pkt 10 tego artykułu "inne cele" to tylko cele określone w odrębnych ustawach [por. wyrok NSA z dnia 10 października 2000 r., II SA/Kr 1010/00, ONSA 2001, nr 4, poz. 186].


Ustawodawca nie wymienił w ustawie o gospodarce nieruchomościami budownictwa mieszkaniowego jako celu publicznego, w związku z czym pojawił się pogląd, że nie może być ono być zakwalifikowane do tek kategorii [por. wyrok NSA oz. we Wrocławiu z dnia 19 maja 1999 r., II SA/Wr 1499/98], aczkolwiek oparty on został na przykładzie działalności towarzystw budownictwa społecznego. Tymczasem gminne budownictwo mieszkaniowe jest zadaniem własnym gminy, którego celem jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o samorządzie gminnym . Wprawdzie wskazuje się na to, że nie wszystkie zadania własne jednostek samorządu terytorialnego mogą być uznane za zadania o charakterze użyteczności publicznej [por. wyrok NSA z dnia 16 maja 2006 r., II OSK 288/06], jednakże uważa się, że gminne budownictwo mieszkaniowe należy do tych zadań własnych gminy, które są zadaniami użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych (art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym ). Wydaje się, że pojęcie użyteczność publicznej może być utożsamiane z celem publicznym, bowiem jak wyjaśniono w orzecznictwie, pojęcie celu publicznego, oznacza cel dotyczący ogółu ludzi, służący ogółowi, przeznaczony (dostępny) dla wszystkich. Zastosowanie zasad i trybu przewidzianego dla lokalizacji inwestycji celu publicznego zależy więc od tego, czy zamierzenia inwestycyjne, wymagające uzyskania stosownej decyzji, posiadają "pierwiastek publiczny" [por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2007 r., , LEX nr 319149]. Tym samym należy przychylić się do stanowiska, że inwestycja polegająca na budowie budynku socjalnego, w ramach realizacji przez gminę zadania w zakresie gminnego budownictwa mieszkaniowego, może być traktowana jako inwestycja celu publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , jako realizująca inny cel publiczny określony w odrębnej ustawie, jaką jest ustawa o samorządzie gminnym .

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)