Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.
Czy należy się świadczenie pielęgnacyjne babci na wnuka w wieku szkolnym, który posiada orzeczenie łącznie ze wskazaniami 7 i 8?
Rodzice dziecka żyją, nie są pozbawieni władzy rodzicielskiej, oboje pracują, nie rezygnują z pracy zarobkowej, ze względu na wysokie koszty leczenia i rehabilitacji dziecka. Babcia posiada wraz z mężem gospodarstwo rolne. Babcia napisała oświadczenie, że rezygnuje z pracy w gospodarstwie i innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej i bezpośredniej opieki nad wnukiem.
Odpowiedź
Zasadniczo świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje.
Uzasadnienie
Art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 z późn. zm.) stanowi, iż świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) nie ma opiekuna faktycznego lub osoby będącej spokrewnioną rodziną zastępczą, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.
W tym miejscu należy zaznaczyć, iż problematykę obowiązku alimentacyjnego regulują przepisy art. 128 i następne Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z ogólnymi zasadami obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
Mając na uwadze fakt, iż rodzice dziecka żyją, nie mają orzeczonego znacznego stopnia, nie są małoletni i nie są pozbawieni władzy rodzicielskiej – świadczenie pielęgnacyjne nie może zostać przyznane babci jako spokrewnionej w II stopniu.
Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.