Projekt ustawy ma służyć rozwiązaniu istniejącego problemu określonych kategorii zwierząt przejmowanych przez organy ścigania, służby, inne jednostki państwowe lub samorządowe.
Czytaj też: Tygrys z przemytu trafi do Centralnego Azylu dla Zwierząt>>
Czasowo w Azylu przetrzymywane mają być zwierzęta należące do czterech kategorii. Azyl będzie przeznaczony dla:
- inwazyjnych gatunków obcych,
- gatunków podlegających ochronie zgodnie z przepisami Rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi, nazywanych gatunkami CITES
- gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowia, wskazanych w art. 73 ustawy z o ochronie przyrody
- gatunków objętych ochroną gatunkową, określoną w art. 46 ustawy o ochronie przyrody.
Azyl powstanie we wsi Warszawianka w gminie Lesznowola w województwie mazowieckim Cel Projektu pomylono ze środkiem jego realizacji - zwraca uwagę prof. Czesław Kłak z Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, ekspert Rady Legislacyjnej .
Stworzenie ram prawnych działalności Centralnego Azylu to bowiem środek do realizacji celu, jakim powinno być stworzenie optymalnych warunków (w tym bezpiecznych) do przetrzymywania zwierząt.
Projekt, według jego uzasadnienia, odnosić się ma do zwierząt „odebranych dotychczasowym właścicielom lub opiekunom przez odpowiednie służby lub nieposiadających właściciela bądź opiekuna”. Ale taka charakterystyka treści projektu nie w pełni odpowiada jego przepisom, gdyż znacznie szerzej zakreślono sytuacje przyjęcia zwierząt do Centralnego Azylu, w którym czasowo przetrzymywane mają być wszystkie wskazane wyżej zwierzęta, przekazane „przez organy ścigania, organy państwowe oraz organy jednostek samorządu terytorialnego, jak również przekazane przez inne podmioty – po uzyskaniu zgody Dyrektora Centralnego Azylu”. Występuje zatem niespójność między unormowaniami projektu a uzasadnieniem - uważa ekspert Rady Legislacyjnej przy premierze.
Uśmiercanie zwierząt
Artykuł 8 projektu regulujący kwestię uśmiercania zwierząt w Centralnym Ośrodku budzi rozliczne wątpliwości interpretacyjne. Zwierzęta znajdujące się w azylu dla zwierząt będą mogły być uśmiercane jedynie w trzech przypadkach, tzn.
- gdy jest to konieczne dla usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego dla ludzi lub zwierząt,
- gdy ma miejsce konieczność bezzwłocznego uśmiercenia zwierzęcia w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy o ochronie zwierząt, a także
- gdy zwierzę stwarza bezpośrednie i niemożliwe do usunięcia w inny sposób zagrożenie dla innych zwierząt lub ludzi.
Jak zwracają uwagę eksperci - te warunki nie dotyczą zwierząt inwazyjnych. Co więcej - projekt wprowadza odmienne reguły niż funkcjonujące na podstawie ustawy o ochronie zwierząt, które pozostają w niejasnej relacji z przepisami już obowiązującymi.
Ponadto brak jest możliwości przekazania zwierzęcia lub wprowadzenia go do środowiska. Przy czym nie wiadomo, czy chodzi o niemożność w momencie wydawania decyzji o uśmierceniu zwierzęcia, tzn. potencjalnie w przyszłości może zaistnieć możliwość przekazania jakiemuś podmiotowi takiego zwierzęcia albo wprowadzenie go do środowiska, na przykład po podjęciu niezbędnego leczenia, czy też o niemożność mającą charakter trwały.
Wątpliwe jest wskazanie przez projektodawcę „uśmiercania zwierząt” jako jednego z zadań Centralnego Azylu dla Zwierząt. Dlatego, że celem azylu dla zwierząt nie jest ich „uśmiercanie”, lecz opieka bądź ochrona, a także – gdy jest to konieczne – ochrona społeczeństwa przed zagrożeniem związanym z obecnością w bezpośrednim otoczeniu ludzi zwierząt niektórych gatunków - podkreśla prof. dr hab. Piotr Szymaniec z Państwowej Uczelni im. Angelusa, Instytutu Społeczno-Prawnego w Wałbrzychu.
Pełnomocnik d.s. azylu
Eksperci zwracają też uwagę, że projekt ustawy przewiduje instytucję Pełnomocnika do spraw organizacji Centralnego Azylu dla Zwierząt. Skoro zaś tak, to należało wyraźnie określić, w jakim terminie ów Pełnomocnik zrealizować ma swe zadania i przygotować azyl do rozpoczęcia działalności.
Z projektu wynika, że pełnomocnik „kieruje Centralnym Azylem oraz reprezentuje Centralny Azyl do czasu powołania Dyrektora Centralnego Azylu”, czyli stan tymczasowości możliwy jest bardzo długo. Projekt nie determinuje bowiem żadnego terminu, w którym pierwszy dyrektor azylu miałby być powołany. Projekt powinien określić ramy czasowe umożliwiające przygotowanie azylu do rozpoczęcia działalności. Niezbędne jest również zakreślenie ram czasowych działalności tego Pełnomocnika, tak aby maksymalnie ograniczyć tymczasowość i stworzyć optymalne warunki do rozpoczęcia realizacji zadań przez azyl. Na marginesie należy wskazać, że sama pozycja prawna Pełnomocnika jest niejasna.