W dniu 6 sierpnia 2010 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 155, poz. 1043) .

W ustawie o gospodarce nieruchomościami poszerzono katalog inwestycji uznanych na inwestycje na cele publiczne. Zgodnie ze znowelizowanym art. 6 pkt 2 celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest budowa i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń. Zmiana ta pociąga za sobą również nowelizację art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami   ust. 1: starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody.

Zmiany wprowadzono również w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . W art. 10 dodano ust. 2a w brzmieniu: „Jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu; w studium ustala się ich rozmieszczenie”. Znaczącą zmianę wprowadzono w art. 15 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dodając ust. 3a, który nakłada na gminy obowiązek zamieszczenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapisów o granicach terenów pod budowę urządzeń, o których mowa w art. 10 ust. 2a, oraz granic ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu oraz występowaniem znaczącego oddziaływania tych urządzeń na środowisko.

Wprowadzone zmiany mają na celu uzupełnienie luki prawnej, w wyniku której za inwestycję celu publicznego uważano budowę i utrzymanie infrastruktury związanej z przesyłaniem m.in. energii, podczas gdy budowa urządzeń związanych z dystrybucją nadal podlegała ogólnej regulacji zawartej w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Prowadziło to do kuriozalnej sytuacji, w której część inwestycji była realizowana zgodnie z mniej sformalizowaną procedurą, podczas gdy reszta przedsięwzięcia podlegała bardziej rygorystycznym przepisom planistycznym. Zgodnie z intencją autora projektu – sejmowej Komisji Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” – nowelizacja skróci również czas potrzebny na uzyskanie niezbędnych uzgodnień oraz decyzji potrzebnych do realizacji inwestycji. Na aprobatę zasługuje rozszerzenie obowiązkowej treści miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Tworzenie warunków do powstawania inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii może pomóc promować działania bardziej przyjazne środowisku naturalnemu oraz rozwijać przedsiębiorczość np. wśród właścicieli gospodarstw rolnych. Nie ulega bowiem wątpliwości, że rosnące zapotrzebowanie na energię może wkrótce zmienić profil rolnictwa, które poza dostarczaniem żywności będzie mogło również zaopatrywać w energię (np. poprzez elektrownie wiatrowe, wytwarzanie biogazu czy produkcje paliwa z wierzby wysokoenergetycznej).

Niemniej można wskazać również argument przeciwko nowelizacji. Różnego rodzaju inwestycje, nawet pozornie nieszkodliwe, mogą wpływać negatywnie na środowisko. Pośpiech przy wydawaniu decyzji może w konsekwencji doprowadzić do przeoczenia istotnego wpływu inwestycji na np. lokalny ekosystem, co skutkować będzie zachwianiem jego równowagi, a nawet katastrofą ekologiczną. Ryzyko to jest ceną, którą płaci się za chęć przyspieszenia rozwoju.
W nowelizacji zamieszczono także przepisy przejściowe; nowe regulacje będą miały zastosowanie jedynie do postępowań wszczętych po wejściu w życie ustawy. Dotychczasowe akty planistyczne zachowują nie przestają obowiązywać.

Nowelizacja wchodzi w życie po 30 dniach od jej ogłoszenia, tj. 26 września 2010 r.

Więcej na ten temat:
Inwestycje celu publicznego z zakresu energetyki

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 155, poz. 1043)
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.)