- W imieniu Rady Głównej Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP uprzejmie informuję, że wycofuję wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją RP przepisów art. 10 ust. I i 2 ustawy z dnia I grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 z uwagi na ich wyeliminowanie z systemu prawnego przez ustawodawcę. Fakt ten doprowadził po trzech latach do przywrócenia praworządności w obszarze kształtowania wynagrodzeń prokuratorów i jest wynikiem wielomiesięcznych działań ZZPiPP RP przed organami państwowymi, w tym przed Trybunałem Konstytucyjnym - napisał w piśmie przewodniczący Związku prokurator Jacek Skała. Zastrzegając równocześnie, że wciąż nierozwiązana pozostaje sprawa "roszczeń sędziów i prokuratorów  za lata 2021-2022". - Są one przedmiotem tysięcy postępowań sądowych inicjowanych między innymi przy wsparciu ZZPiPP RP, który opracował ogólnopolski wzór pozwu, zapewnia przeprowadzanie wyliczeń przez specjalistyczną komórkę finansową księgową, jak również zapewnia udział fachowego pełnomocnika procesowego - dodano.

Czytaj: Będzie wyrównanie wynagrodzeń prokuratorów za 2023 rok, wypłaty do końca grudnia>>

Wyrównania dla prokuratorów także za lata 2021-2022? Minister Bodnar widzi potrzebę uregulowania >>

Zaznaczono również, że dodatkowym powodem jest to, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2023 roku w sprawie K 1/23  nie jest ograniczony wyłącznie do wynagrodzeń sędziowskich, lecz dotyczy również innych grup zawodowych, których zarobki są ściśle powiązane z wynagrodzeniami sędziów. - TK podniósł w uzasadnieniu wskazanego wyroku, że „zgodnie z art. 124 ustawy Prawo o prokuraturze (Dz. U. 1360 ze zm.) wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów prokuratur rejonowych i okręgowych jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów w takich samych jednostkach sqdów powszechnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów prokuratur regionalnych jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów sądów apelacyjnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów Prokuratury Krajowej jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów Sqdu Najwyższego. Nadto Trybunał wskazał, iż ustawa okołobudżetowa nie wyłączyła mocy obowiązującej art. 124 Prawa o prokuraturze - wskazano.

O co chodziło?

W ustawie okołobudżetowej na 2023 r. po raz trzeci z rzędu ustalono podstawę do wyliczania wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i powiązanych z ich płacami zawodów (np. referendarzy) nie tak, jak to wynika z Prawa o ustroju sądów powszechnych czy Prawa o prokuraturze, zastosowano natomiast stałą podstawę 5444,42 zł. Tymczasem zgodnie z ustawami ustrojowymi podstawą ustalenia wynagrodzenia zasadniczego ma być przeciętne wynagrodzenie w II kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Czyli powinno to być 6156,25 zł.  W sądach cały czas trwa też batalia o wcześniejsze lata, bo już w 2021 r., z powodu pandemii, wynagrodzenia sędziów i prokuratorów zostały utrzymane na poziomie z 2020 roku. Z kolei w 2022 r. (którego dotyczą obecnie pozwy) wynagrodzenie wyliczono na podstawie II kwartału, ale... 2020 roku, a nie 2021 r.

W listopadzie Trybunał Konstytucyjny uznał, że wyliczanie sędziowskich wynagrodzeń (jak również referendarzy i asesorów) na podstawie ustawy okołobudżetowej na 2023 r. jest niezgodne z Konstytucją. To z kolei doprowadziło do tego, że Ministerstwo Finansów uruchomiło rezerwę celową i od 8 grudnia ruszyły wypłaty wyrównań za 2023 r. Równocześnie MF stało na stanowisku, że w przypadku prokuratorów konieczna jest zmiana legislacyjna bo wyrok dotyczący sędziów tej grupy nie dotyczy. Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury już wcześniej skierował swój wniosek do TK i od początku apelował, by Trybunał rozpatrywał równocześnie oba wnioski. Tak się jednak nie stało.

Ostatecznie ustawa okołobudżetowa na 2023 r. została znowelizowana w ten sposób, że  po art. 10, określającym podstawę do wyliczania prokuratorskich wynagrodzeń na kwotę 5444,42 zł, dodano art. 10a i 10 b. Zgodnie z pierwszym, wynagrodzenie zasadnicze prokuratora w 2023 r. podlega zwiększeniu o różnicę pomiędzy kwotą należnego wynagrodzenia zasadniczego prokuratora ustalonego zgodnie z art. 123 par. 1 Prawo o prokuraturze a tym, co prokurator otrzymał na podstawie okołobudżetówki. Co więcej, wyrównanie miało zostać wypłacone do 31 grudnia 2023 r., liczone od dnia 1 stycznia 2023 r. Z kolei zgodnie z art. 10b w celu sfinansowania skutków wypłaty zwiększenia wynagrodzeń minister właściwy do spraw finansów publicznych miał utworzyć rezerwę celową  do wysokości 240 mln 360 tys. zł.

 

Będą wyrównania za 2021 i 2022 r.?

29 grudnia 2023 r., podczas posiedzenia Krajowej Rady Prokuratorów, Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Adam Bodnar zapowiedział, że będzie chciał porozmawiać z ministrem finansów o systemowym uregulowaniu kwestii dwóch wcześniejszych lat. - Po tym co usłyszałem, muszę iść na spotkanie z ministrem finansów i zacząć o tym rozmawiać - mówił prof. Adam Bodnar. Dodał, że nie wie, czy sprawę uda się rozwiązać w tym roku czy w trakcie roku, ale - jak zastrzegł - bez sensu jest angażować środki, ludzi, nerwy. Trzeba takie kwestie rozwiązać ustawowo, bo jesteśmy w stanie wyliczyć, ile to będzie kosztować.

Przedstawiciele Prokuratury Krajowej, na tym samym posiedzeniu poinformowali, że do końca listopada br. wypłacono prokuratorom z tytułu naliczania wynagrodzeń wbrew ustawie ustrojowej ponad 1 mln 258 tys. zł. W sumie zapadło 79 wyroków, na kwoty sięgające średnio ok. 16 tys. zł.

Zresztą tuż po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wynagrodzeń sędziowskich do Ministra Finansów napisał Dariusz Barski, prokurator krajowy. W piśmie tym zwrócił uwagę, że nierozwiązana jest kwestia wynagrodzeń prokuratorów wypłacanych w latach 2021, 2022 - gdzie również działały przepisy okołobudżetowe, a efektem są prokuratorskie pozwy w sądach.  - Mając na uwadze, że roszczenia w tym zakresie są przedmiotem licznych, skutecznych pozwów ze strony osób uprawnionych, zasadne jest wskazanie, iż dla zapewnienia możliwości realizacji tych roszczeń niezbędne będzie zabezpieczenie kwoty ok. 63 mln zł (za 2021 r.) i około 155 mln zł (za rok 2022) - podsumował.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.