Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP wystąpił już pod koniec kwietnia do ministra sprawiedliwości - prokuratora generalnego z apelem o podjęcie działań instytucjonalnych i systemowych w celu zapewnienia koniecznego i należnego wsparcia, edukacji oraz opieki psychologicznej dla prokuratorów, ale też pracowników Prokuratury.

Czytaj: Prokuratorzy narażeni na stres, wypalenie, myśli samobójcze - potrzebne wsparcie psychologiczne >>

Prokuratury mają załatwić wsparcie psychologiczne

Prokurator krajowy wystąpił właśnie do prokuratorów okręgowych w sprawie wsparcia psychologicznego dla prokuratorów, w związku z zadaniami przewidzianymi do wykonania w ramach Krajowego Planu Przeciwdziałania Przestępstwom Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Małoletnich. Przypomniał, że plan ten nakłada obowiązek zorganizowania takiego wsparcia jedynie dla prokuratorów prowadzących postępowania o czyny zabronione przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletnich. - Niemniej jednak, wsparcie psychologiczne powinno zostać zapewnione wszystkim prokuratorom, niezależnie od kategorii postępowań jakie prowadzą - pisze.

Jak dodaje, wybór podmiotu (centrum medyczne, poradnia psychologiczna, konkretny specjalista prowadzący gabinet), mającego świadczyć taką pomoc, powinien nastąpić stosownie do obowiązujących procedur w zakresie zamówień publicznych. Choć dopuszcza wprowadzenie innych rozwiązań w zakresie zapewnienia dostępu do wsparcia psychologicznego prokuratorom, w tym np. rozszerzenie zawartych dotychczas umów z zakresu medycyny pracy o pomoc psychologiczną.

Czasu dużo nie będzie. Informacja o efektach, jak wynika z pisma, ma być przesłana do Biura Prezydialnego Prokuratury Krajowej do 4 października.

Czytaj w LEX: Gurgul Józef, Praktyczne przekazy dla prokuratora >

Na co wskazywał związek?

ZZPiPP RP podkreślał w piśmie, że w odniesieniu do kadry prokuratorskiej należy podjąć również odpowiednie rozwiązania oraz wdrożyć stosowne procedury, aby zapewnić właściwą selekcję kandydatów do tego zawodu, który wymaga szczególnych predyspozycji psychicznych, a nie tylko uzyskania odpowiedniej liczby punktów na egzaminie wstępnym i końcowym w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.

- Jednorazowy kontakt z psychologiem przed podjęciem pracy na stanowisku prokuratora okazuje się być niewystarczający i niespełniający swojej roli. Konsekwencje wieloletniej pracy w silnym stresie i napięciu to wypalenie zawodowe, samobójstwa, depresje, uzależnienia, zaburzenia psychosomatyczne, nerwice, stany lękowe, inne zaburzenia emocjonalne czy reaktywne, w tym psychozy - zaznaczono.

Dodano, że wypalenie zawodowe jest jednym z ważniejszych problemów, zarówno indywidualnych, jak i społecznych funkcjonowania człowieka. - Jest konsekwencją ogromnego zaangażowania w wykonywanie obowiązków służbowych, w warunkach napięcia i stresu, połączonego ze świadczeniem pracy po kilkanaście godzin na dobę, w dni wolne od pracy, z rezygnacją z odpoczynku, relaksu i urlopu. To prowadzi do chronicznego zmęczenia i spadku energii. Osoba wypalona jest sfrustrowana, rozdrażniona, nie panuje nad emocjami, nie radzi sobie z codziennym stresem. Kolejne konsekwencje pojawiają się w sferze mentalnej oraz somatycznej: zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego, zaburzenia rytmu dobowego snu, bóle głowy, wyczerpanie, apatia. Skutkiem wypalenia zawodowego jest przede wszystkim niska efektywność i jakość pracy, nieskuteczność w rozwiązywaniu powierzonych zadań, brak motywacji, wycofywanie się z roli zawodowej i liczne absencje w pracy - podsumowano.

Czytaj w LEX: Rola i znaczenie etyki zawodowej prawnika ze szczególnym uwzględnieniem etyki zawodu prokuratora >

Prokurator z depresją lub uzależnieniem

- W ubiegłym roku pod Warszawą jeden z prokuratorów z warszawskiej prokuratury rejonowej zginął pod kołami pociągu. Z naszych informacji wynika, że nie był to przypadek, ale samobójstwo. Zdarzenie miały uwiecznić kamery monitoringu. Znam też inny przypadek prokuratora, zajmującego się głośnymi sprawami związanymi z działaniami osób publicznych, który pod wpływem presji przełożonego i straszenia go wdrożeniem bezpodstawnego postępowania karnego rozważał taki krok i był już na torach kolejowych. Sam od lat występuję w sprawach dyscyplinarnych i immunitetowych prokuratorów jako obrońca. Nie był to jeden przypadek, w których moi mandanci nosili się z myślami suicydalnymi. W takich sytuacjach obrońca staje się niejako automatycznie psychologiem. Podkreślam, że chodziło tu o sprawy dotyczące w szczególności przewlekłości postępowania czy też niedotrzymywania terminów procesowych, co było najczęściej wynikiem wypalenia zawodowego i zbytniego obciążenia obowiązkami służbowymi, a nawet mobbingu - mówił Prawo.pl prokurator Jacek Skała, przewodniczący Związku.

Związkowcy zwracali także uwagę, że stres i wypalenie mogą prowadzić do uzależnień od używek - co skutkuje jeszcze większym nieradzeniem sobie z obowiązkami, pojawieniem się uczucie beznadziei, pustki i dalszego pogłębiania frustracji.

- Coraz większe trudności w wykonywaniu czynności służbowych niejednokrotnie kończą się wdrożeniem postępowań służbowych, a następnie dyscyplinarnych. W efekcie wielu prokuratorów, którzy mają poczucie, iż poświęcili pracy całe swoje życie, kończy z orzeczeniem kary przez Sąd Dyscyplinarny, a czasem z wyrokiem skazującym za przestępstwo, co skutkuje wydaleniem z zawodu. Praca w warunkach obciążenia psychicznego nie tylko ma negatywny wpływ na wydajność w pracy, ale również odbija się negatywnie na życiu rodzinnym i osobistym - zaznaczali w swoim apelu.