Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Jana L. na decyzję ministra spraw wewnętrznych i administracji sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
Skarżący, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, o wstrzymanie wykonania w całości wyroku oraz o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Sąd I instancji 31 sierpnia 2023 r. orzekł o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i odrzucił wniosek o wstrzymanie wykonania w całości wyroku. Odmówił też sporządzenia uzasadnienia wyroku.
Sąd I instancji wskazał, że wyrok został wydany na posiedzeniu jawnym 11 sierpnia 2023 r., a zatem termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku upłynął 18 sierpnia 2023 r. Pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku trzy dni później - 21 sierpnia 2023 r. (data nadania u operatora pocztowego).
A zatem pełnomocnik przekroczył siedmiodniowy termin - orzekł WSA.
WZORY DOKUMENTÓW w LEX:
- Wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi w postępowaniu sądowoadministracyjnym >
- Zażalenie na postanowienie odmawiające przywrócenia terminu do uzupełnienia braków skargi >
- Postanowienie o odmowie przywrócenia terminu >
- Postanowienie o przywróceniu terminu >
Zaniedbanie osób trzecich
Sąd I instancji uznał, że skarżący nie uprawdopodobnił w żaden sposób, że nie ponosi winy w uchybieniu terminu. Z wniosku o przywrócenie terminu wynika bowiem, że na skutek błędu pracownika sekretariatu profesjonalnego pełnomocnika skarżącego - wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku nie został złożony w ustawowym terminie, tj. do 18 sierpnia 2023 r.
Oceniając tę argumentację, sąd I instancji wskazał, że w orzecznictwie utrwalony jest już pogląd, że zaniedbania osób, którymi posługuje się pełnomocnik, obciążają jego samego, a zatem nie uwalniają one strony od winy w niezachowaniu terminu.
Czytaj w LEX: Uchybienie terminu przez pełnomocnika a prawo reprezentowanej strony do sądu. Wybrane problemy orzecznicze >
W szczególności dotyczy to błędów organizacyjnych w pracy kancelarii profesjonalnego adwokata lub radcy prawnego. Dalej WSA podał, że z wniosku pełnomocnika skarżącego wprost wynika, że do przekroczenia terminu w sprawie doszło z powodu błędu w funkcjonowaniu kancelarii adwokata.
Nie można więc przyjąć, że błąd skarżącego był usprawiedliwiony. W związku z tym WSA, odmówił skarżącemu przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Jednocześnie wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji nie może być rozpoznany i jako niedopuszczalny podlega odrzuceniu.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł skarżący. Zarzucił w zażaleniu sprzeczność istotnych ustaleń WSA z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, polegającą na wadliwym uznaniu, że uchybienie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku zostało zawinione przez skarżącego, podczas gdy przyczyna uchybienia terminowi była niezawiniona i niezależna od skarżącego.
Nadzwyczajna staranność
W związku z powyższym skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez:
- przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku;
- wstrzymanie wykonania wyroku w całości;
- uchylenie odmowy sporządzenia uzasadnienia wyroku.
Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał, że o braku winy w uchybieniu terminowi można mówić jedynie wtedy, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku.
W orzecznictwie wskazuje się, że przy ocenie, czy uchybienie terminowi było zawinione, należy brać pod uwagę obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy.
Czytaj w LEX: Wybrane aspekty instytucji przywrócenia terminu w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym >
Obiektywne okoliczności
Skoro art. 86 par. 2 p.p.s.a. stanowi, że we wniosku o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy po stronie zainteresowanego przywróceniem terminu, to należy uznać, że jakikolwiek stopień zawinienia strony w uchybieniu terminowi (nawet lekkie niedbalstwo) powoduje niedopuszczalność jego przywrócenia. Przywrócenie terminu może więc mieć miejsce tylko wtedy, gdy uchybienie nastąpiło wskutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku.
NSA wskazał, że przywrócenie terminu jest więc dopuszczalne wyłącznie w przypadku zaistnienia obiektywnych, występujących bez woli strony, okoliczności, które mimo dołożenia przez stronę odpowiedniej staranności w prowadzeniu własnych spraw, udaremniły dokonanie czynności w terminie.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego WSA trafnie uznał, że zawarte we wniosku argumenty nie uprawdopodabniają braku winy w uchybieniu terminowi i tym samym nie mogły stanowić podstawy do przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Sąd II instancji podkreślił, że na profesjonalnym pełnomocniku ciąży obowiązek zadbania o prawidłowe i terminowe dokonanie czynności procesowych. Pełnomocnik profesjonalny, jakim jest adwokat lub radca prawny, podlega większym wymaganiom w związku z posiadaną przez siebie wiedzą z zakresu prawa oraz znajomością procedury sądowej. Osoby, które z racji wykonywanego zawodu występują jako pełnomocnicy stron, zobowiązane są do zachowania podwyższonej staranności, jakiej można wymagać od profesjonalnych uczestników obrotu prawnego.
Istotą pracy profesjonalnego pełnomocnika jest bowiem rzetelne dbanie o interesy mocodawcy, między innymi poprzez wypełnianie w terminie wszystkich wymogów proceduralnych umożliwiających stronie pełny udział w postępowaniu. Pełnomocnik reprezentujący stronę, ma obowiązek działania w imieniu i na jej rzecz z równą starannością, tak jakby działał na własną rzecz.
Zła organizacja pracy kancelarii
NSA przypomniał, że od fachowego pełnomocnika wymagać można prawidłowego zorganizowania pracy. Wiąże się to z odpowiedzialnością za prowadzenie sprawy strony oraz odpowiedzialnością za prawidłowy przebieg całego postępowania sądowego. Na pełnomocniku ciążył obowiązek podjęcia niezbędnych kroków, celem należytego zabezpieczenia interesów, które prowadzi.
Z wniosku pełnomocnika Skarżącego wprost wynika, że do przekroczenia terminu w sprawie doszło z powodu błędu w funkcjonowaniu kancelarii adwokata reprezentującego skarżącego.
Na pełnomocniku prowadzącym kancelarię spoczywa obowiązek takiego zorganizowania jej pracy, żeby uniknąć omyłek, które powodują szkody dla reprezentowanych przez niego stron związane z uchybieniem terminów procesowych – dodał NSA.
Mając to na uwadze, NSA orzekł, że odmowa przywrócenia terminu i uzasadnienia jest zgodna z przepisami obowiązującego prawa.
Postanowienie NSA z 12 czerwca 2024 r., sygnatura akt I OZ 290/24 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
