Dokumentem regulującym kwestię konwojowania wartości pieniężnych jest Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 września 2010 roku w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne. Jako wartości pieniężne traktuje się nie tylko gotówkę, ale również papiery wartościowe oraz pozostałe dokumenty zastępujące ją w obrocie.
Konwojowanie gotówki według przepisów prawa polega na jej przetransportowaniu w zakresie wyznaczonym przez zleceniodawcę. Usługi tego rodzaju wykonują agencje ochrony mienia i osób, które dysponują wyspecjalizowanymi pracownikami oraz odpowiednim zapleczem technicznym. Transport gotówki jest usługą o wysokim stopniu ryzyka, dlatego decydując się na wybór danego zleceniobiorcy należy wziąć pod uwagę jego doświadczenie, potencjał logistyczny oraz kadrowy. Warto sprawdzić również, czy pojazdy wykorzystywane do konwojowania gotówki są wyposażone dodatkowo w satelitarny system lokalizacji gps.
Konwojowanie gotówki na własną odpowiedzialność
Niektórzy właściciele firm nie chcą wynajmować profesjonalistów i szukają innych sposobów na transport gotówki. W świetle prawa jednostka, która nie posiada wpisu do ewidencji może przewozić określoną ilość pieniędzy według zasad ustalonych wewnątrz firmy. Rozporządzenia tego rodzaju wydaje osoba odpowiedzialna np. prezes, która musi zapewnić pracownikowi bezpieczeństwo, ochronę i zabezpieczenie techniczne.
Według przepisów prawa transport firmowych pieniędzy powinien być ściśle dostosowany do wcześniej wspomnianego rozporządzenia. Każde przewożenie lub przenoszenie wartości pieniężnych poza obiektem przedsiębiorcy to transport. W tym przypadku zachodzi konieczność zapewnienia ochrony fizycznej, zabezpieczeń budynków oraz pojazdów. Ilość osób ochraniających wartości pieniężne oraz sposób ich transportu zależy od wartości przewożonych pieniędzy.
Obowiązki transportowe zależne od wartości jednostek
W rozporządzeniu podstawą określania wartości konwoju jest jednostka obliczeniowa. Jest ona 120-krotnością przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, którą zgłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Warto wiedzieć, że w III kwartale 2015 roku wynosiła ona 467.439,60 zł.
Jeśli firma chce transportować wartości pieniężne przekraczające 0,2-krotności jednostki obliczeniowej jest zobligowana do zastosowania odpowiednich zabezpieczeń. O tego rodzaju aspekty powinna zadbać doświadczona i sprawdzona agencja ochrony.
Wartości pieniężne przekraczające wysokość 1 jednostki obliczeniowej należy transportować bankowozem oznaczonym literą A, B lub C, który jest pojazdem przeznaczonym właśnie do tego celu Pojazdy o oznaczeniach A i B to wyspecjalizowane maszyny, które posiadają odrębny przedział dla wartości pieniężnych. Maszyna typu C jest pojazdem wyposażonym w pancerny pojemnik do transportu wartości pieniężnych. Rozporządzenie definiuje również pojazdy zabezpieczające, które należy używać w czasie przewozu wartości większych niż 24 jednostki obliczeniowe.
Przenoszeniem wartości pieniężnych zajmuje się osoba odpowiedzialna za transport, natomiast kierowca ponosi odpowiedzialność wyłącznie za prowadzenie pojazdu. Rozporządzenie nie tylko definiuje funkcje osób biorących udział w transporcie gotówki, ale jednocześnie zakazuje wykonywania kilku funkcji przez jedną osobę. Przy transporcie gotówki o wartości 8 jednostek obliczeniowych musimy zapewnić jeden konwojent. Jeśli wartość znajduje się w przedziale 8-24 jednostek dwa konwojenty, w przypadku 24-50 jednostek trzy konwojenty, a powyżej 50 jednostek cztery konwojenty.
Bezpieczeństwo pieniędzy gwarantuje doświadczenie
Pomimo nieustannego rozwoju różnych systemów finansowych wielu przedsiębiorców czy właścicieli innych jednostek organizacyjnych musi korzystać z konwojowania gotówki. Jeśli firma planuje transport gotówki przekraczającej 0,2 wartości jednostki obliczeniowej powinna zadbać o odpowiednie zabezpieczenia, które zagwarantuje tylko doświadczona agencja ochrony mienia i osób. Warto kilka razy sprawdzić jej referencje i przygotowanie – konwojowanie gotówki to usługa podwyższonego ryzyka, która powinna odbywać się przede wszystkim zgodnie z przepisami prawa.
Autor, Michał Kasprzycki, Agencja Ochrony Osób i Mienia K2 Sp.z o.o.