Projektem tym zajmuje się obecnie sejmowa Komisja do Spraw Petycji, a ważne w tej sprawie decyzje zapadły w czwartek 21 lipca br.

Projekt zakłada rozszerzenie zakresu art. 183 § 1 Kodeksu postępowania karnego – tak, aby świadek mógł uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za wykroczenie lub wykroczenia skarbowe. Obecnie może uchylić się od odpowiedzi tylko w przypadku zagrożenia odpowiedzialnością za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

Do zmiany tego przepisu przekonywał posłów w imieniu rzecznika praw obywatelskich Valeri Vachev z Zespołu Prawa Karnego Biura RPO. Jak mówił, rzymska zasada nemo se ipsum accusare tenetur, w myśl której nikogo nie wolno zmuszać do oskarżenia samego siebie, legła u podstaw demokratycznego procesu karnego, w którym uczestnikom powinno się zapewniać jak najszersze poszanowanie ich praw i wolności. Tymczasem obecna treść art. 183 § 1 k.p.k. niewątpliwie pozostaje w sprzeczności z wyżej przywołaną zasadą – w zakresie, w jakim nie umożliwia świadkowi odmowy odpowiedzi, w przypadku, gdy jemu samemu lub osobie dla niego najbliższej grozi odpowiedzialność za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe.

Dowiedz się więcej z książki
Kodeks wykroczeń. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł



Przeciwko przyjęciu projektowanej nowelizacji wypowiedzieli się obecni na posiedzeniu przedstawiciele MSWiA oraz Komendy Głównej Policji. Przedstawione przez nich argumenty odnosiły się przeważnie do zagadnień oscylujących wokół problemów z zakresu ruchu drogowego, pomijając znacznie szersze znaczenie regulacji zawartej w art. 183 § 1 k.p.k. dla całego postępowania karnego, na co zwracał uwagę przedstawiciel RPO.

Stanowisko rzecznika praw obywatelskich spotkało się z aprobatą członków Komisji, którzy przy braku sprzeciwu podjęli decyzję o skierowaniu projektu nowelizacji do sejmowej Komisji Ustawodawczej, w celu kontynuacji dalszych prac legislacyjnych nad projektem.