Co więcej - jak poinformowało Prawo.pl MS - w ministerstwie prowadzona jest kompleksowa analiza liczby i terminowości rozpoznawania wniosków o zabezpieczenie w sprawach o zobowiązanie sprawcy do opuszczenia mieszkania lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. - Sprawy te zostały zamieszczone w katalogu spraw pilnych i są kierowane na terminy rozpraw i posiedzeń poza kolejnością. Ponadto zakreślony został trzydniowy termin na rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie. Comiesięczne badanie danych nadsyłanych przez prezesów sądów apelacyjnych wskazuje na brak istotnych opóźnień w rozpoznawaniu tych wniosków - wskazano.
Czytaj: Od długiego weekendu sierpniowego nowe zakazy dla osób stosujących przemoc domową>>
Policjanci przygotowani
Jak mówi Prawo.pl dr Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości, który odpowiadał za wprowadzane ustawy antyprzemocowej 2 (i jej poprzedniczki wprowadzającej nakaz opuszczania lokalu i zakaz zbliżania się do niego), policjanci i żołnierze są już przeszkoleni do stosowania nowych narzędzi. - W maju i czerwcu przeszkolono łącznie ok. 6 tys. funkcjonariuszy i żołnierzy, szkolenia będą teraz przeprowadzane kaskadowo. Dla Policji to jest najlepszy model, tym bardziej, że funkcjonariusze dysponują już doświadczeniem ze stosowania nakazów opuszczenia lokalu i zakazu zbliżania się do niego przez osobę stosującą przemoc. Teraz posiadaną wiedzę i doświadczenie uzupełniają - mówił.
Jak dodaje, zmieniona została nieco treść szkolenia opierając się na zgłoszonych potrzebach. - Większy nacisk położony jest na ocenę sytuacji przemocy, komunikacji, a także komunikacji z osobami z niepełnosprawnościamii z osobami pokrzywdzonymi. Minister Sprawiedliwości wydał również pozostające w jego właściwości dwa rozporządzenia – dotyczące wzoru wniosku do sądu o zobowiązanie osoby stosującej przemoc do opuszczenia lokalu, zakazania jej kontaktowania się, zbliżania i wstępu do określonych miejsc, a także sposobu prowadzenia egzekucji przez komornika - podkreśla.
Czytaj w LEX: Przeciwdziałanie przemocy domowej >
Czytaj: Przemocowiec w domu - policjant może mu nakazać wyprowadzkę>>
Już nie tylko na bruk, sms-ów też nie wolno pisać
Zgodnie ze zmianami policjant, ale też żandarm wojskowy (zmienia się również ustawa o Żandarmerii Wojskowej) będą mogli łącznie stosować obowiązujące obecnie nakazy opuszczenie lokalu i zakazu zbliżania się do niego, ale też zakaz kontaktowania lub zakaz wstępu do danej placówki lub miejsca. Zakaz kontaktowania obejmuje też kontakt w sieci, m.in. przez telefon. Co więcej wszystkie będą natychmiast wykonalne. Warto również pamiętać o tym, że od czerwca obowiązują zmiany m.in. w definicji przemocy domowej i co istotne dotyczy ona również niezamieszkujących razem byłych partnerów oraz dzieci, które są świadkami przemocy domowej.
Zobacz procedurę w LEX: Postępowanie z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie >
Kiedy policjant będzie mógł zastosować nowe narzędzia? W kilku przypadkach:
- podczas interwencji podjętej we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu lub
- w związku z powzięciem informacji o stosowaniu przemocy domowej, w szczególności zgłoszenia przez:
- osobę doznającą przemocy domowej lub
- kuratora sądowego lub pracownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, w związku z wykonywaniem ustawowych obowiązków.
W przypadku zatrzymania osoby stosującej przemoc domową nakaz i zakaz, zakaz zbliżania, zakaz kontaktowania lub zakaz wstępu mogą być wydane bezpośrednio po jej zwolnieniu.
Zobacz procedurę w LEX: Zatrzymanie osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przy użyciu przemocy >
Świadek boi się sprawcy? Będzie przesłuchany przy jego nieobecności
Osoby, które zgłoszą przemoc domową, mają być przesłuchiwane w charakterze świadka, na okoliczności wskazane w zgłoszeniu i o ile to możliwe, na miejscu zdarzenia. Policjanci dodatkowo będą ustalać, czy są podstawy do zastosowania zakazów zbliżania się i kontaktowania. Będą też przesłuchać w charakterze świadków inne osoby, w szczególności wszystkie doznające tej przemocy osoby pełnoletnie wspólnie zajmujące mieszkanie. Policja, dokonując wskazanych ustaleń, uwzględnia w protokole przesłuchania zaistnienie okoliczności zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego.
Co więcej, w przypadku gdy zachodzi obawa, że obecność osoby stosującej przemoc domową będzie oddziaływać krępująco na świadka lub wywierać negatywny wpływ na jego stan psychiczny, policjant może nakazać tej osobie, aby na czas przesłuchania świadka opuściła miejsce przesłuchania. Osoby małoletnie można przesłuchać tylko wówczas, gdy jej zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla sprawy, w szczególności gdy jest jedynym świadkiem zdarzenia, a brak jest innych dowodów, i wyłącznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach, o których mowa w przepisach kodeksu postępowania karnego (pokoje przesłuchań). Takie przesłuchanie ma być przeprowadzone przez sąd opiekuńczy na wniosek policji, z udziałem prokuratora oraz biegłego psychologa, przy czym osoba pełnoletnia wskazana przez małoletniego ma prawo być obecna przy przesłuchaniu, o ile nie ogranicza to swobody wypowiedzi przesłuchiwanego małoletniego.
Przed wydaniem nakazu i zakazu, zakazu zbliżania, zakazu kontaktowania lub zakazu wstępu, wysłuchany ma być też sprawca, o ile nie utrudni to ich natychmiastowego wydania. Przy czym wszystkie te narzędzia mogą być również zastosowane, gdy osoby stosującej przemoc w danym momencie, w domu nie ma.
Sprawcy nie ma w domu? Dowie się o zakazie z drzwi
Zgodnie z przepisami i podobnie jak w przypadku obowiązujących obecnie narzędzi, policjant będzie musiał doręczyć odpis zakazu zbliżania, zakazu kontaktowania lub zakazu wstępu niezwłocznie po ich wydaniu osobie stosującej przemoc domową oraz osobie doznającej tej przemocy.
Jeśli jednak nie będzie tego mógł zrobić w przypadku sprawcy, odpis złoży we właściwej jednostce organizacyjnej policji, a zawiadomienie o wydaniu umieści na drzwiach mieszkania, ze wskazaniem przyczyny umieszczenia zawiadomienia oraz wskazaniem, gdzie i kiedy pismo pozostawiono. Co ważne w takiej sytuacji doręczenie będzie uważane za dokonane. Ponieważ sprawcą przemocy domowej nie musi być już osoba wspólnie zamieszkująca z pokrzywdzonym wprowadza się również przepis, który reguluje dostarczanie informacji o wydanych zakazach. W takiej sytuacji, gdy wydany zostanie zakaz zbliżania, zakaz kontaktowania lub zakaz wstępu zawiadomienie o ich wydaniu umieszcza się niezwłocznie na drzwiach mieszkania osoby doznającej przemocy domowej. A policja będzie miała 24 godziny od chwili wydania zakazów na doręczenie osobie stosującej przemoc domową ich odpisy w miejscu jej zamieszkania lub innym miejscu, w którym przebywa lub ją zastano. A jeśli takiego odpisu nie można doręczyć a znany jest adres zamieszkania sprawcy lub pobytu, zawiadomienie o wydaniu zakazów umieszcza się na drzwiach tego mieszkania lub domu.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Przeciwdziałanie przemocy domowej – rewolucyjne zmiany 2023 >
Osobie stosującej przemoc domową nie pomoże też to, że odmówi przyjęcia nakazu opuszczenia i zakazu zbliżania się do lokalu, zakazu zbliżania, zakazu kontaktowania lub zakazu wstępu, doręczenie i tak będzie uznane za dokonane, policjant tylko odnotuje odmowę.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
