Zaproponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości rozwiązania przewidują nagrywanie rozprawy sądowej, czyli sporządzanie z niej protokołu elektronicznego. Przebieg rozprawy ma być rejestrowany w wersji audio lub audio-wideo. Jak można przeczytać w komunikacie po posiedzeniu Rady Ministrów, dzięki nagrywaniu rozpraw ma się poprawić jakość postępowania sądowego i ma być ono krótsze.
- Chcemy unowocześnić procedury sądowe poprzez umożliwienie wykorzystania nowoczesnych rozwiązań technologicznych w postępowaniu przed sądami – mówi o przygotowanych zmianach minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. – Mamy nadzieję, że nasze propozycje przyczynią się do poprawy jakości postępowania, ale i jego skrócenia. To rozwiązanie bowiem oznacza koniec żmudnego i spowalniającego posiedzenia sądu pisania protokołów – dodaje minister.
Z projektu wynika, że zasadą ma być sporządzanie z obrad sądu protokołu elektronicznego. Zapis audio lub audio-video zapewnia bowiem – zdaniem autorów projektu - lepsze podstawy do oceny zebranego materiału dowodowego i kontroli instancyjnej niż tradycyjny protokół pisemny. Protokół tradycyjny sporządzany będzie na dotychczasowych zasadach tylko wówczas, gdy ze względów technicznych, utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą protokołu elektronicznego nie będzie możliwe. Dlatego zarówno protokół tradycyjny, jak i elektroniczny będą równe w skutkach prawnych. Protokół elektroniczny będzie częścią akt sądowych.

Jak twierdzi resort sprawiedliwości, technologie cyfrowe rejestrujące dźwięk lub dźwięk i obraz pozwalają na utrwalenie własnych sformułowań uczestników postępowania, niewystylizowanych przez inną osobą bez zniekształcania wypowiedzi. Zapis audio-video daje lepsze podstawy do oceny materiału dowodowego i kontroli instancyjnej niż tradycyjny protokół. Wiarygodność protokołu elektronicznego pozwala na uproszczenie zasad pisemnego utrwalania tych czynności sądowych, z których sporządzany jest zapis audio lub audio-video. W takiej sytuacji protokół pisemny powinien ograniczać się do wskazania gdzie i kiedy czynność miała miejsce i kto w niej uczestniczył oraz niektórych oświadczeń procesowych stron i rozstrzygnięć sądu.
Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania uwzględniają - czytamy w uasadnieniu - wnioski wynikające z projektu badawczego pod nazwą „Elektroniczny Sąd: administracja sądowa w oparciu o technologie informatyczne" (e-Court), w którym Ministerstwo Sprawiedliwości uczestniczyło między innymi z Ministerstwem Sprawiedliwości Włoch, Uniwersytetem w Amsterdamie i Uniwersytetem Paula Sabatier w Tuluzie. Głównym celem projektu było stworzenie instrumentów służących harmonizacji systemów informatycznych używanych w krajach członkowskich Unii Europejskiej, dla umożliwienia automatycznej wymiany danych między tymi systemami, a także umożliwieniu obywatelom Unii dostępu do publicznej informacji sądowej poprzez portal internetowy. Rozwiązania, których prototyp powstał w ramach projektu, dotyczyły gromadzenia i archiwizacji multimedialnego zapisu czynności sądowych oraz przeszukiwania zgromadzonych danych przez uprawnione podmioty, przy użyciu języków używanych w poszczególnych krajach.
Prototyp systemu e-Court był wdrożony i testowany w Sądzie Okręgowym we Wrocławiu. Eksperyment obejmował rejestrację przebiegu rozprawy, sporządzanie adnotacji, a także transkrypcji. Projekt e-Court w zakresie multimedialnego zapisu przebiegu rozprawy polegał na nagraniu zapisu multimedialnego autentycznych rozpraw sądowych, transkrypcji, czyli sporządzeniu na tej podstawie zapisu tekstowego, a następnie synchronizacji tekstu z obrazem i dźwiękiem.
Wyniki projektu e-Court wskazują, że rozprawa prowadzona przy użyciu zapisu audio-video trwa około 1/3 krócej niż taka sama rozprawa protokołowana tradycyjnie przez dobrze wyszkolonych protokolantów, sprawnie posługujących się metodą pisania bezwzrokowego przy użyciu klawiatury komputerowej. Natomiast sporządzenie transkrypcji 1 godziny zapisu audio-video czynności sądowej zajmuje protokolantowi średnio 4 godziny. Zdaniem ministerstwa, upowszechnienie zapisu audio-video, obok należytego udokumentowania przebiegu rozprawy, przyspieszy procedowanie na rozprawach, pozwoli na lepsze wykorzystanie istniejących sal rozpraw bez potrzeby zwiększania ich ilości, zwiększy czas, który sędziowie mogą poświęcić na nie mniej istotne niż rozprawa czynności związane z rozpoznawanymi sprawami.

Ministerstwo Sprawiedliwości przypomina przy okazji, że elektroniczne utrwalanie czynności procesowych jest kolejnym rozwiązaniem służącym informatyzacji wymiaru sprawiedliwości, digitalizacji akt sądowych i usprawnieniu postępowania sądowego. - Wprowadzenie elektronicznego protokołu to część swoistej informatycznej rewolucji, którą konsekwentnie wprowadzamy do wymiaru sprawiedliwości – mówi minister Krzysztof Kwiatkowski. – Z dużym powodzeniem działa już e-sąd. W 2010 r. notariusze i komornicy uzyskają dostęp online do ksiąg wieczystych. W kolejnych latach dostęp ten będą mieli wszyscy obywatele. W najbliższym czasie planujemy także wprowadzenie rozwiązań najpierw prawnych, a później informatycznych, po to by w 24 godziny móc zarejestrować spółkę – dodaje.