Autorzy raportu uważają, że polski system sądownictwa powinien zmierzać w kierunku pełnej dostępności treści całego orzecznictwa dla obywateli za pośrednictwem internetu. Biorąc pod uwagę bariery komunikacyjne, tylko publikacja w przestrzeni wirtualnej wszystkich kończących postępowania sądowe rozstrzygnięć, zapewni obywatelom w pełni możliwość realnego dostępu do treści rozstrzygnięć sądowych. Uważają, że wzorem powinny być rozwiązania zastosowane przez Trybunał Konstytucyjny oraz sądy administracyjne. - Aktualnie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów administracyjnych jest łatwo i w całości dostępne, ponieważ na bieżąco jest ono publikowane w internecie. Natomiast rozstrzygnięcia zapadające przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami powszechnymi są publikowane tylko w ograniczonym zakresie. Ze względu na doniosłość rozstrzygnięć Sądu Najwyższego, szczególnie orzecznictwo tego sądu powinno w całości trafiać do internetu – powiedział Marek Niedużak z Akademii Leona Koźmińskiego, autor raportu.
Według autorów raportu, biorąc pod uwagę możliwości techniczne, jakimi dysponuje Sąd Najwyższy, już teraz nie ma poważnych przeszkód, które uniemożliwiałyby upublicznianie wszystkich rozstrzygnięć zapadających przed tym sądem w internecie. Dostępność orzeczeń Sądu Najwyższego w komercyjnych bazach danych prawniczych nie rozwiązuje problemu, ponieważ większość obywateli nie posiada dostępu do tych odpłatnych serwisów. Publikacja wszystkich orzeczeń Sądu Najwyższego w internecie jest więc nie tylko potrzebna, ale i całkowicie możliwa.
Fundacja FOR, Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Akademia Leona Koźmińskiego rekomendują także usprawnienie dostępu do orzeczeń sądów powszechnych przede wszystkim poprzez stopniowe zwiększanie liczby orzeczeń tych sądów publikowanych w internecie. W dłuższej perspektywie rekomendowane jest też utworzenie pełnej i bezpłatnej internetowej bazy orzeczeń sądów powszechnych, wzorowanej na bazie orzeczeń sądów administacyjnych.
Autorzy raportu podkreślają jednak, że warunkiem udostępniania orzeczeń obywatelom jest ich uprzednia anonimizacja, czyli utajnienie danych osobowych, uniemożliwiające identyfikację konkretnych osób. Autorzy raportu postulują odpowiednie przeszkolenie personelu sekretarskiego w tym zakresie, co usprawni proces udostępnia orzecznictwa obywatelom.
Według autorów raportu warto również wspierać praktykę udostępniania treści wyroków i postępowań obywatelom występującym z wnioskami w trybie dostępu do informacji publicznej. W tym celu w każdym sądzie należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za udzielanie informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Autorzy raportu proponują również, aby rozwijać w sądach powszechną praktykę elektronicznego obiegu dokumentów, a także rozszerzyć zakres informacji o danej sprawie w elektronicznych dokumentach obiegowych (tzw. kurendzie).
Raport ,,Publiczna dostępność orzeczeń sądowych” został przygotowany w ramach projektu „Lepszy Wymiar Sprawiedliwości”. Raport dostępny jest na stronie Fundacji FOR, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Akademii Leona Koźmińskiego.
Rekomendacje zawarte w raporcie będą omawiane podczas konferencji naukowej, która odbędzie się w piątek 3 grudnia 2010 r. w Akademii Leona Koźmińskiego. Szczegóły organizacyjne oraz lista prelegentów dostępne będą na stronie www.kozminski.edu.pl.
Prawnicy: treść orzeczeń sądów powinna być dostępna w internecie
Orzeczenia sądów powszechnych, a także wszystkie wyroki Sądu Najwyższego, powinny być publikowane w internecie - postulują prawnicy, autorzy raportu o publicznej dostępności w Polsce sądowych wyroków. Obecnie, jak wskazali, są one dostępne w ograniczonym zakresie. Według autorów przedstawionego w środę raportu pt. "Publiczna dostępność orzeczeń sądowych", przygotowanego przez Helsińską Fundację Praw Człowieka i Forum Obywatelskiego Rozwoju, docelowym zadaniem dla polskiego wymiaru sprawiedliwości powinno być utworzenie bezpłatnej bazy danych orzeczeń sądów powszechnych dostępnej przez internet.