Jak informuje Ministerstwo Sprawiedliwości, głównym celem projektu jest dostosowanie polskiego prawa do kilku decyzji ramowych Rady Unii Europejskiej. Najistotniejsze zmiany dotyczą następujących kwestii:
1. W Kodeksie postępowania karnego wprowadzone zostaną nowe przepisy umożliwiające wznowienie postępowania i zakwestionowanie prawomocnego orzeczenia wydanego pod nieobecność oskarżonego.
- Zgodnie z projektowanym przepisem, dopuszczalne będzie uchylenie prawomocnego orzeczenia wydanego w sprawie karnej pod nieobecność oskarżonego – mówi minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. Będzie to możliwe wówczas, gdy oskarżony nie uzyskał informacji o rozprawie albo o treści orzeczenia i sposobie jego zaskarżenia – dodaje.
Regulacja ta stanowić będzie istotną gwarancję procesową odnoszącą się do tych sytuacji, w których do oskarżonego, nie z jego winy, nie dotarła informacja o terminie i miejscu rozprawy lub posiedzenia. Z tego względu projekt przewiduje dodanie w Kodeksie postępowania karnego art. 540b, umożliwiającego wznowienie w takiej sytuacji postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem.
2. Do Kodeksu karnego wprowadzone zostaną przepisy obejmujące przestępstwa związane z działalnością terrorystyczną.
- Będzie to zgodne z wymogami nakładanymi przez decyzję ramową Rady 2008/919/WSiSW w sprawie zwalczania terroryzmu. – Wprowadzamy nowy typ przestępstwa – mówi minister Krzysztof Kwiatkowski.
Do tej pory prawo nie pozwalało karać osoby, która, na przykład za pośrednictwem internetu, rozpowszechniała informacje, mające posłużyć do przeprowadzenia ataku terrorystycznego. Nowo wprowadzony przepis pozwoli na ściganie i ukaranie takiej osoby. Za projektowane przestępstwo będzie grozić kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Karane będzie działanie sprawcy, polegające na rozpowszechnianiu lub publicznym prezentowaniu potencjalnie groźnych treści, na przykład umieszczaniu na stronach internetowych, dostępnych dla nieograniczonej liczby osób, materiałów instruktażowych, dotyczących popełniania przestępstw o charakterze terrorystycznym.
- Należy podkreślić, że warunkiem odpowiedzialności karnej jest zamiar sprawcy. Karze za przestępstwo będzie podlegać tylko ten, kto będzie działał z zamiarem, aby inna osoba, posiłkując się tymi informacjami, dopuściła się przestępstwa o charakterze terrorystyczny - mówi minister Kwiatkowski.
3. Zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.
Projektowane zmiany w ustawie polegają też na uzupełnieniu katalogu przewidzianego w art. 16 ust. 1 pkt 9 tej ustawy o kolejne przestępstwa, co wynika bezpośrednio z konieczności implementacji decyzji ramowej w sprawie zwalczania przejawów rasizmu i ksenofobii, w sprawie terroryzmu.
Projekt nowelizuje ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Ma to na celu usunięcie luk prawnych, powodujących w obecnym stanie prawnym nieuzasadnione ograniczenie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.
Projekt wprowadza też przepis, zgodnie z którym podmiot zbiorowy podlegałby odpowiedzialności także wówczas, jeżeli do popełnienia czynu zabronionego doszłoby w wyniku wadliwej działalności tego podmiotu, podczas gdy zachowanie należytej staranności mogło prowadzić do uniknięcia popełnienia takiego czynu.
Głównym celem projektu jest dostosowanie polskiego prawa do kilku decyzji ramowych Rady Unii Europejskiej:
- decyzji ramowej Rady 2008/919/WSiSW z 28 listopada 2008 r. zmieniającej decyzję ramową 2002/475/WSiSW w sprawie zwalczania terroryzmu
- decyzji ramowej Rady 2009/299/WSiSW z 26 lutego 2009 r. wzmacniającej prawa procesowe osób oraz ułatwiającej stosowanie zasady wzajemnego uznawania do orzeczeń wydanych pod nieobecność danej osoby na rozprawie
- decyzji ramowej Rady 2008/913/WSiSW z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych.
Nowe przepisy do walki z terroryzmem i ksenofobią
Do pięciu lat więzienia za publiczne prezentowanie i rozpowszechnianie, np. w internecie, treści mogących być instruktażem dla terrorystów przewiduje nowelizacja Kodeksu karnego, którą we wtorek przyjął rząd.