Przypomnijmy kwestia kancelarii odszkodowawczych od lat spędza sen z powiek prawników - adwokatów i radców prawnych. Ci ostatni w lipcu zmieniając swój kodeks etyki, doregulowali też kwestie współpracy z takimi podmiotami, ma to obowiązywać od stycznia 2023 r. Nad zmianami pracują też adwokaci, choć ich głównym pomysłem jest projekt ustawy o pomocy prawnej od wykwalifikowanego prawnika. Tymczasem Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało Prawo.pl, że już w październiku skierowało projekt, który ma utemperować rynek, do Zespołu ds. Programowania Prac Rządu w KPRM, by uzyskać wpis do Wykazu Prac Legislacyjnych Rady Ministrów. - Po tym wpisie Ministerstwo Sprawiedliwości skieruje projekt do uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych - dodano.
Czytaj: Klient to nie rekord w bazie danych - czas uregulować świadczenie pomocy prawnej>>
Koniec żniw dla kancelarii odszkodowawczych?
Projekt - jak wynika z informacji nam przekazanej - przewiduje wprowadzenie podwyższonych standardów dla działalności kancelarii odszkodowawczych, w tym wymogu posiadania wyższego wykształcenia prawniczego oraz niekaralności przez osoby prowadzące taką działalność, członków zarządu (w przypadku osób prawnych) oraz osób, które obsługują klientów.
Kolejną kwestią mają być ograniczenia co do reklamy oraz akwizycji klientów, w szczególności nie będzie mogło się to odbywać na terenie szpitali i innych budynków użyteczności publicznej.
- Projekt wprowadza także rozwiązania mające zapobiegać przetrzymywaniu przez kancelarie odszkodowawcze pieniędzy należnych klientom. Zakłada model podzielonej płatności przez podmiot zobowiązany, tj. miałby on przekazywać jedną część należnych środków bezpośrednio na rzecz pokrzywdzonego, a drugą - na rzecz kancelarii odszkodowawczej w wysokości uzgodnionej z pokrzywdzonym, stanowiącej wynagrodzenie za świadczoną usługę - wskazuje resort.
To nie wszystko, regulacja ma też zawierać rozwiązania ograniczające prowizyjne (procentowe) wynagrodzenie kancelarii, które - jak wskazuje MS - teraz jest narzucane konsumentom w wysokości nieproporcjonalnej do nakładu pracy kancelarii.
Czytaj: Pomoc prawna tylko od wykwalifikowanego prawnika - adwokatura chce ustawy >>
Od stycznia u radców nowe zasady współpracy
W lipcu, podczas Krajowego Zjazdy Radców Prawnych, radcy przyjęli zmiany w swoich zasadach etyki. Mają one obowiązywać od stycznia 2023 r. I tak w myśl przyjętych zmian - art. 25. 1-3 - radca prawny nie będzie mógł prowadzić jakiejkolwiek działalności lub w jakikolwiek sposób uczestniczyć w czynnościach, które ograniczałyby jego niezależność, uchybiałyby godności zawodu, stwarzałyby zagrożenie dla tajemnicy zawodowej lub stwarzałyby ryzyko wystąpienia konfliktu interesów. Zgodnie z ust. 2., w ramach wykonywania zawodu może świadczyć pomoc prawną lub, z zastrzeżeniem ust. 1, wykonywać czynności pozostające z nią w bezpośrednim związku lub podporządkowane świadczeniu pomocy prawnej jako świadczeniu głównemu. I - w myśl ust. 3 - działalność radcy prawnego, w szczególności zawodowa lub gospodarcza, niebędąca świadczeniem pomocy prawnej lub niepozostająca z nią w bezpośrednim związku, może być wykonywana jedynie z zastrzeżeniem ust. 1 i powinna być wyraźnie oddzielona od wykonywania zawodu radcy prawnego.
Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych mówił wówczas, że te zmiany to krok w dobrym kierunku. - Przede wszystkim pozwala to na lepszą ochronę interesów prawnych klientów. Ponadto, radca prawny nie może być podwykonawcą dla podmiotów nieprofesjonalnych w świadczeniu usług prawnych. Tylko profesjonalny pełnomocnik zapewnia bezpieczeństwo prawne - zaznaczał.
- Chodzi o wzmocnienie ochrony klienta przed nieuczciwymi praktykami ze strony tych firm, ale też wyartykułowanie radcom, że nie można z nimi współpracować, kiedy naruszają zasady obowiązujące w naszym zawodzie - mówił z kolei Sławomir Ciupa z Ośrodka Badań Studiów i Legislacji KRRP. Zwolennicy zmian uważają zresztą, że to może w przyszłości zmienić sytuację na rynku. Bo skoro firma odszkodowawcza czy windykacyjna nie będzie mogła korzystać z usług radcy, to klient przyjdzie bezpośrednio do niego. Są jednak i sceptycy, którzy uważają, że wszystko zależy od tego, czy i jak będzie to egzekwowane.
NRA pracuje nad swoimi zmianami, a na "stole" projekt
Nad zmianami w swoich zasadach etyki pracują również adwokaci, mają one zmierzać do zakazania współpracy z firmami odszkodowawczymi. Tyle, że łatwo nie będzie. - Jeżeli zwrócimy uwagę na treść art. 87 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego, to przepis ten biorąc pod uwagę liberalne orzecznictwo sądowe jest i będzie wykorzystywany przez osoby bez prawniczego wykształcenia - mówił niedawno Przemysław Rosati, prezes NRA. Projekt>>>
Zgodnie z tym przepisem "pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, w sprawach własności intelektualnej także rzecznik patentowy, a w sprawach restrukturyzacji i upadłości także osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego, a ponadto - co ważne - osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia.
Czytaj w LEX: Wydatki związane z założeniem działalności gospodarczej >>>
Adwokatura skierowała też do Senatu, ale i Kancelarii Prezydenta projekt, zgodnie z którym świadczenie pomocy prawnej byłoby działalnością regulowaną w rozumieniu art. 43 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców i miało by być wykonywana wyłącznie przez:
- adwokatów ‒ na zasadach i w formach prawnych określonych w przepisach ustawy z dnia 26 maja 1982 r. ‒ Prawo o adwokaturze;
- radców prawnych ‒ na zasadach i w formach prawnych określonych w przepisach ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych;
- prawników zagranicznych ‒ na zasadach i w formach prawnych określonych w przepisach ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
- inne podmioty wykonujące czynności wchodzące w zakres pomocy prawnej, uprawnione do ich wykonywania na podstawie ustaw i w zakresie oraz formach w nich określonych.
Z założeń wynika, że działalnością gospodarczą polegającą na świadczeniu pomocy prawnej, ma być wszelkiego rodzaju odpłatna działalność wymagająca wiedzy lub kwalifikacji prawniczej, w szczególności:
- udzielanie porad prawnych;
- sporządzanie opinii prawnych;
- sporządzanie pism procesowych;
- sporządzanie innych pism, a także ich projektów, wywołujących, lub mających wywołać skutki prawne;
- opracowywanie, w związku z udzieloną poradą prawną albo sporządzoną opinią, projektów aktów normatywnych oraz innych aktów prawnych w tym wewnętrznie obowiązujących;
- reprezentowanie osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, w charakterze obrońcy lub pełnomocnika w postępowaniach toczących się przed sądami, organami ścigania, organami administracji publicznej, administracji samorządowej oraz innymi jednostkami organizacyjnymi i urzędami.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.