Zgodnie z założeniem twórców Kodeksu karnego z 1997 r., miały one mieć priorytet przy wyborze kary. Jak podkreśla J. Jakubowska-Hara („Kara grzywny jako alternatywa pozbawienia wolności”), w pierwszych latach obowiązywania kodeksu nastąpił spadek udziału kary grzywny orzekanej samoistnie w strukturze wymierzanych kar. Wzrost tego udziału w 2001 r. był rezultatem uznania za przestępstwo czynu polegającego na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Autorka popiera występujące w doktrynie prawa karnego opinie o potrzebie wyeliminowania z kodeksu karnego art. 58 § 2, przewidującego zakaz orzekania grzywny niecelowej. Jak stwierdza, przepis ten jest w praktyce nadużywany, co może być rezultatem trudności w ustalaniu statusu materialnego sprawcy. Usunięcie go powinno być jednym z czynników wpływających na zwiększenie częstotliwości orzekania kary grzywny samoistnie.

We wchodzącym w skład tej samej publikacji opracowaniu tp. „Kara ograniczenia wolności jako alternatywa pozbawienia wolności”, B. Kunicka-Michalska wyraża pogląd, że bardzo skomplikowane ujęcie kary ograniczenia wolności w ustawie jest jedną z najważniejszych przyczyn jej niezbyt częstego orzekania. Wprawdzie od 2002 r. nastąpił wzrost częstotliwości wymierzania kary ograniczenia wolności, jednakże już w latach 2005-2006 uwidoczniło się zmniejszenie udziału tej kary w strukturze orzekanych kar. Znaczny odsetek skazań na tę karę dotyczył sprawców czynów polegających na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Autorka wysuwa propozycję podziału ograniczenia wolności na dwie odrębne kary: karę pracy na rzecz społeczeństwa oraz karę określoną mianem kary ograniczenia wolności bądź ograniczenia praw. Katalog kar wolnościowych zostałby więc poszerzony.

Źródło: Państwo i Prawo nr 10/2010