Kwestie te reguluje ustawa o lekarzu sądowym. - Zwracam się do pana ministra, aby w porozumieniu z prezesami sądów okręgowych, w ramach ich działalności administracyjnej, pilnie podjął realne i skuteczne działania zmierzające do zapewnienia dostępności lekarzy sądowych w każdym okręgu sądowym, jak też zapewnienia odpowiedniej liczby tych lekarzy, pozwalającej na realizowanie powierzonych im zadań – w taki sposób, aby osoby potrzebujące usprawiedliwić swoje niestawiennictwo z powodu choroby, na wezwanie lub zawiadomienie sądu lub organu prowadzącego postępowanie, mogły je uzyskać w każdym przypadku przed terminem planowanej czynności procesowej - apeluje Rosati. Alternatywnie wnosi o rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do uchylenia przepisów tej ustawy.

Czytaj: Nie każdy lekarz wystawi zaświadczenie do sądu o problemach zdrowotnych >>

 

Lekarzy... nie ma

Prezes dodaje, że przeprowadzona analiza dostępności lekarzy sądowych według stanu na kwiecień 2024 r., przygotowana na podstawie informacji ze stron internetowych poszczególnych sądów okręgowych, pokazuje, że w wielu okręgach sądowych lekarze sądowi nie są dostępni (brak zawartych umów) lub ich liczba jest niewystarczająca, aby można było zrealizować obowiązek wynikający z ustawy.

- Niedostępność lekarzy sądowych stanowi poważny problem w codziennej praktyce wykonywania zawodu adwokata, ale przede wszystkim dotyka obywateli, którzy nie mogąc uzyskać przedmiotowego zaświadczenia, narażeni są na negatywne decyzje procesowe organów prowadzących postępowania. Obywatele nie powinni ponosić negatywnych konsekwencji obecnej sytuacji, w której państwo nie zapewnia im dostępności do lekarza sądowego przy jednoczesnym formułowaniu takiego wymogu w przepisach prawa - wskazuje prezes NRA.

Jak zaznacza w praktyce nagminne są sytuacje, w których nawet figurowanie lekarza sądowego na liście prowadzonej przez prezesa sądu nie oznacza jego faktycznej i rzeczywistej dostępności, przede wszystkim przed terminem wyznaczonej czynności procesowej. - W konsekwencji zaś osoby potrzebujące usprawiedliwić swoje niestawiennictwo z powodu choroby i obowiązane do posiadania stosownego zaświadczenia z przyczyn obiektywnych nie mogą uczynić zadość wymaganiu ustawy i zdane są na uznaniowość sądu - dodaje.

Zobacz procedury:

-> Powoływanie lekarza sądowego >

-> Odwoływanie lekarza z funkcji lekarza sądowego >

 

Konsekwencje dotkliwe

Zwraca uwagę, że wiąże się z tym ryzyko niespełnienia przesłanek do skutecznego usprawiedliwienia niestawiennictwa i dalszych negatywnych skutków takiej sytuacji, które w zależności od etapu postępowania i rodzaju sprawy lub sytuacji procesowej mogą być bardzo dotkliwe.

- Rozwiązaniem wskazanych problemów jest zapewnienie dostępności lekarzy sądowych w każdym okręgu sądowym i w liczbie pozwalającej na stworzenie możliwości wywiązania się, przed terminem czynności procesowej, z powinności ujętej w przepisach ustawy lub uchylenie przepisów wskazanej ustawy, albowiem obecny stan prawny i faktyczny nie pozwala obywatelom na wypełnianie ustawowego  obowiązku - podkreśla prezes NRA.

Czytaj też w LEX: Gąszczyk-Ożarowski Zbigniew, Kontrola rzetelności zaświadczenia lekarza sądowego >