Czy gmina ma zwracać koszty dowożenia dziecka niepełnosprawnego na trasie dom - szkoła (uczeń i opiekun), szkoła - dom (opiekun), dom - szkoła (opiekun), szkoła - dom (uczeń i opiekun)?
Czy do zwrotu kosztów przejazdów konieczna jest uchwała rady gminy czy wystarczy tylko umowa pomiędzy wójtem a opiekunem?
Przepis art. 17 ust. 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) nakłada na gminę obowiązek zapewnienia uczniom niepełnosprawnym bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do szkoły lub ośrodka.
Jeśli natomiast dowóz dzieci zapewniają rodzice - gmina ma obowiązek zwrotu kosztów przejazdu ucznia niepełnosprawnego i jego opiekuna do szkoły lub ośrodka.

Stosownie do przywołanego na wstępie przepisu, obowiązkiem gminy jest:
1) zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, objętych kształceniem specjalnym, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej i gimnazjum, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 21 roku życia;
2) zapewnienie dzieciom i młodzieży, uczęszczającymi na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego tym dzieciom i młodzieży realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia;
3) zwrot kosztów przejazdu ucznia, o którym mowa powyżej w pkt 1 i 2, oraz jego opiekuna do szkoły lub ośrodka, wymienionych w pkt 1 i 2, na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) i rodzicami, opiekunami lub opiekunami prawnymi ucznia, jeżeli dowożenie i opiekę zapewniają rodzice, opiekunowie lub opiekunowie prawni.
Z przywołanego przepisu jednoznacznie wynika, że jeśli dowóz ucznia niepełnosprawnego do szkoły (ośrodka) zapewniają rodzice (opiekunowie), to gmina zobowiązana jest do dokonania rodzicom (opiekunom) zwrotu kosztów przejazdu ucznia oraz jego opiekuna. Ustawa stanowi wprawdzie tylko o zwrocie kosztów przejazdu ucznia i opiekuna do szkoły i ośrodka, ale biorąc pod uwagę cel odbywania podróży przez opiekuna, wydaje się, że zwrotowi powinny podlegać koszty:
  • przejazdów dziecka do szkoły (ośrodka) i ze szkoły (ośrodka);
  • przejazdów opiekuna z dzieckiem na trasie dom - szkoła (ośrodek) i szkoła (ośrodek) - dom;
  • przejazdów samego opiekuna na trasie szkoła (ośrodek) - dom i dom - szkoła (ośrodek).
Jak wynika z przywołanego powyżej przepisu - zwrot kosztów odbywa się na podstawie umowy, którą rodzice (opiekunowie) ucznia zawierają z wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta).
Przepisy ustawy o systemie oświaty nie przewidują obowiązku wydania przez organy gminy aktu regulującego zasady związane z dokonywaniem zwrotu rodzicom (opiekunom) omawianych kosztów przejazdów.