Ma na celu kształtowanie postaw otwartych na poszukiwanie podobieństw i zrozumienie różnic kulturowych pomiędzy ludźmi różnych narodowości. Polega na wychowywaniu i edukowaniu młodych ludzi w duchu akceptacji i tolerancji wobec odmienności kulturowej, przeciwdziałania rasizmowi i ksenofobii, poszanowania praw człowieka z jednoczesnym zrozumieniem wielkiej wartości wspólnego dziedzictwa kulturowego.
Pamiętajmy, by zacząć od dobrego poznania kultury rodzimej i różnych jej aspektów. To punkt wyjścia, ponieważ postawy wobec odmienności kulturowej są ściśle powiązane z procesami potwierdzania własnej tożsamości. Umiejętność zrozumienia innego człowieka oznacza gotowość do zdystansowania się wobec siebie, przyjęcia cudzego punktu widzenia na naszą kulturę i powstrzymania od wartościujących sądów na temat kultury odmiennej. W wymiarze edukacyjnym proponowane podejście polega na znalezieniu sposobu i miejsca na refleksję oraz dyskusję, na posługiwaniu się przez nauczyciela narzędziami, które pozwalają w sposób ogólny (tzn. niezależny od stosunków łączących określoną kulturę z inną) określać i opisywać charakterystyczne zjawiska występujące w relacjach między różnymi kulturami.
Nie należy ostentacyjnie akcentować odmienności kulturowej, podkreślać, że ci, którzy ją reprezentują, są znacząco inni, ponieważ konsekwencją może być rozbudzenie lęków, niechęci, a nawet wrogości. Nie należy też przedstawiać jej idealistycznego, wręcz sielankowego obrazu podatnego na komercjalizację, ponieważ poznanie obcej kultury będzie wówczas jedynie powierzchowne i pozorowane. Powinniśmy uświadomić sobie, że żadna społeczność – nawet ta wydałoby się monokulturowa – nie składa się z jednostek wyglądających identycznie, żyjących i zachowujących się w ten sam sposób. Wystarczy się rozejrzeć, by zobaczyć, że nie wszyscy Polacy to jedna rodzina i nie każdy uwielbia grillować, kibicować Legii czy pić piwo.
Edukacja wielokulturowa – podobnie jak każda inna – powinna uwzględniać różnorodność grup wiekowych. Na każdym etapie nauki konieczne jest wprowadzanie i pogłębianie wiedzy o różnorodności kulturowej, kształtowanie postaw i umiejętności ważnych do budowania szacunku dla wszystkich (nie tylko dla tych, którzy pojawiają się jako „obcy”, ale też dla owych „obcych”, którzy są przez „swoich” przyjmowani). Formułujemy podobne cele odnośnie do określonego zasobu wiedzy, umiejętności i postaw, ale realizujemy je i osiągamy na różnym poziomie, dostosowując do możliwości percepcyjnych uczniów. Ważne, by kierunek działań edukacyjnych był jednakowy, a wysiłki wychowawcze spójne.
Aby działania podejmowane na rzecz grup odmiennych kulturowo były kompleksowe i zintegrowane, konieczne jest angażowanie nie tylko rodziców, ale całej społeczności lokalnej. To, jaką postawę wobec innych narodowości reprezentują nasi uczniowie, zależy w największej mierze od postawy najbliższych im dorosłych. Im młodsze dzieci, tym mniej krytycznie powtarzają zasłyszane w domu sądy i opinie. Dlatego jest istotne, by szkoła podejmowała działania na rzecz i w środowisku lokalnym.
Zrozumienie drugiego człowieka podstawą edukacji kulturowej
Edukacja wielokulturowa zakłada pokazywanie historii bez manipulacji, poznawanie tradycji, zwyczajów i obyczajów - pisze Anna Klimowicz w Dyrektorze Szkoły.
