Stosownie do art. 4 pkt 14 ustawy z 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.) wolontariusze mogą działać m.in. na rzecz jednostek oświatowych. Ustawa ta jednak nie wymienia warunków, które musi spełnić wolontariusz, a w szczególności nie wymaga od niego korzystania z pełni praw publicznych lub niekaralności. Teoretycznie wolontariuszem działającym na rzecz szkoły lub przedszkola może więc być osoba skazana za popełnienie przestępstwa, a nawet odbywająca karę pozbawienia wolności.
Szczególny przepis wymagający legitymowania się niekaralnością przez wolontariusza został określony w art. 92a ust. 1a u.s.o. Stanowi on, że w czasie wypoczynku dzieci i młodzieży zorganizowanego w formach kolonii, obozów lub innych (w tym np. w formach stacjonarnych półkolonii) wychowawcą lub kierownikiem nie może być osoba karana za:
- umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu na szkodę małoletniego,
- przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego,
- przestępstwo przeciwko rodzinie i opiece, z wyjątkiem przestępstwa niealimentacji,
- przestępstwo określone w rozdziale 7 ustawy z 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 124), albo osoba, wobec której orzeczono:
– zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi albo obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
– zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu.
Wolontariusz na koloniach nie zapłaci za zaświadczenie o niekaralności>>
Reasumując, każdy wychowawca lub kierownik obozu czy kolonii – w tym wolontariusz – musi spełniać wymóg niekaralności oraz go wykazać (z wyjątkiem wskazanym wcześniej). Jako jedyni spośród kandydatów na wychowawców lub kierowników wypoczynku od uiszczania opłaty za wydanie zaświadczenia z KRK zwolnieni są wolontariusze (art. 24 ust. 1a ustawy o KRK). Jeśli wolontariusz składa wniosek do KRK w formie papierowej, powinien do niego załączyć pismo sporządzone przez organizatora wypoczynku potwierdzające, że jest on wolontariuszem – kandydatem na wychowawcę lub kierownika. Natomiast składając wniosek w formie elektronicznej (e-Platforma MS/e-KRK), należy w formularzu zaznaczyć odpowiednie pole wskazujące na bycie kandydatem na wychowawcę lub kierownika formy wypoczynku oraz załączyć skan pisma sporządzonego przez organizatora, potwierdzającego, że dana osoba jest będącym wolontariuszem kandydatem na to stanowisko.
Pozostali kandydaci na wychowawców lub kierowników muszą opłacić wniosek składany do KRK, a szkoła lub przedszkole nie ma obowiązku refundacji. Ponieważ ustawa o KRK nie reguluje zagadnienia terminu ważności zaświadczenia z KRK, przed każdym wyjazdem należy przedkładać nowe zaświadczenie.
Za dużo chętnych na półkolonie>>
Więcej w "Dyrektorze Szkoły" nr 6/2015>>