Praca w godzinach ponadwymiarowych to obowiązek nauczyciela, który nakłada na niego Karta Nauczyciela. Kompetencję do ustalania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe ma organ prowadzący szkołę, nie oznacza to jednak, że ustawa daje mu w tym zakresie pełną dowolność.
Uprawnienie do określenia wymiaru wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe daje organowi prowadzącemu art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
Warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za te godziny ustala się corocznie w drodze regulaminu. Konieczne jest przy tym uwzględnienie art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela, który stanowi, że wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.
Organ prowadzący nie ma jednak dowolności przy tworzeniu regulaminu. "Treść delegacji upoważnia organ prowadzący szkołę do ustalenia w ramach regulaminu jedynie szczegółowych warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw. Mieści się tu tylko delegacja do ustalenia warunków wypłacania (wydawania) należnych kwot, a nie upoważnienie do decydowania, kiedy nauczyciel zachowuje lub traci prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Nie można także uznać za warunek obliczania czy wypłacania wynagrodzenia wprowadzenia w regulaminie zapisu wskazującego w jakich przypadkach wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przysługuje" - pisze Krzysztof Lisowski w publikacji "System wynagradzania nauczycieli".
Taka teza kształtuje się na tle orzecznictwa sądów administracyjnych, które zajmowały się tą problematyką, a przede wszystkim wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2006 r. IV SA/Wr 274/05, który cytuje Andrzej Barański w komentarzu do Karty Nauczyciela.
W upoważnieniu dla organu prowadzącego mieści się "tylko delegacja do ustalania warunków i wypłacania (wydawania) należnych kwot, a nie upoważnienie do decydowania, kiedy nauczyciel zachowuje lub traci prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Sposób obliczania wynagrodzenia nauczyciela za godziny ponadwymiarowe w tygodniach, w których przypadają dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela lub dni ustawowo wolne od pracy, oraz w tygodniach, w których zajęcia rozpoczynają się lub kończą w środku tygodnia, narusza prawo, jeśli spowodowałby, iż w niektórych tygodniach nauczyciel nie otrzymałby wynagrodzenia za przydzielone mu i niewykonane godziny ponadwymiarowe, chociaż prawo do takiego wynagrodzenia wynika z przepisów prawa pracy. Określenie w regulaminie zasad przyznawania dnia wolnego albo wynagrodzenia za zajęcia wykonywane w dniu wolnym od pracy narusza przepis art. 30 ust. 5 pkt 4 Karty Nauczyciela". Podobnie w wyroku z dnia 10 lipca 2008 r., IV SA/Wr 179/07 (Dz. Urz. Dolno. z 2009 r. Nr 7, poz. 154), WSA we Wrocławiu podkreślił, iż organ prowadzący szkołę nie może stanowić regulacji dotyczących "wynagrodzenia" jako takiego, lecz jedynie tych jego składników, które zostały wymienione w art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela. Rada gminy nie jest uprawniona do określenia okoliczności, w jakich składniki te nie będą przysługiwać." [Andrzej Barański Joanna Rozwadowska-Skrzeczyńska , Maria Szymańska "Karta Nauczyciela. Komentarz".]
Opublikowano: www.oswiata.abc.com.pl