Fundacja GrowSPACE wystosowała zapytanie dotyczące liczby planowanych etatów, obsadzonych etatów oraz wakatów psychologów szkolnych do wszystkich gmin, powiatów oraz miast na prawach powiatów w Polsce. Odpowiedzi udzieliło 89 proc. samorządów w Polsce, a informacje pochodzą z zatwierdzonych arkuszy organizacyjnych szkół publicznych przed rozpoczęciem roku szkolnego.

 

Psychologowie bez prawa do wykonywania zawodu>>

 

W wielu gminach wciąż żadnego obsadzonego etatu

Zgodnie z odpowiedziami samorządów, Fundacja GrowSPACE przedstawiła mapę punktów krytycznych – gmin bez choćby jednego psychologa szkolnego przed 1 września. Ta liczba na rok szkolny 2024/25 wynosi na ten moment 308 gmin. Najwięcej punktów krytycznych znajduje się w województwie podkarpackim, łódzkim oraz zachodniopomorskim. Jest to rekordowy spadek o 1/3 w stosunku do zeszłego roku. Wówczas gmin bez psychologa w całym kraju było 450.

Sprawdź w LEX: Czy psycholog szkolny bez przygotowania pedagogicznego może rozpocząć przygotowanie do zawodu? >

- Cieszymy się, że dane pokazują spadek, ponieważ daje to nadzieję na długoterminową poprawę - mówi Dominik Kuc, członek zarządu Fundacji GrowSPACE. - W mniejszych miastach i miejscowościach dużą rolę mogły odegrać podwyżki, które objęły nauczycieli i nauczycielki specjalistów i specjalistki. To mogło częściowo zahamować odpływ psychologów i psycholożek do rynku prywatnego oraz do większych miast. Jest to zmiana pozytywna, ponieważ docelowo ma doprowadzić do sytuacji, gdzie pomoc będzie dostępna w każdej szkole. Tylko kompleksowe rozwiązania, takie jak psychoedukacja czy godne zatrudnienie sprawią, że będziemy walczyć z punktami krytycznymi na mapie Polski.

Czytaj też w LEX: Zasady zatrudniania nauczycieli specjalistów w szkołach i przedszkolach >

 

„Jeszcze sporo do zrobienia”

Dane pokazują nadzieję na poprawę w systemie wsparcia psychicznego. Nadal należy jednak pamiętać o kluczowych sprawach takich jak: godne zatrudnienie psychologów, ustawa o zawodzie psychologa, psychoedukacja czy standardy zatrudnienia w szkołach. Aleksandra Stube, psycholożka i szefowa zespołu ds. wsparcia psychicznego w Fundacji GrowSPACE przypomina, że receptą na punkty krytyczne jest budowa systemu:

- Wsparcie psychologa szkolnego jest kluczowym elementem ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Każde dziecko zasługuje na wsparcie i pomoc i żadne z nich nie może być krzywdzone przez wieloletnie zaniedbania systemowe.

Sprawdź w LEX: Czy psycholog szkolny zatrudniony w szkole na cały etat może mieć przydzielone godziny ponadwymiarowe? >

Psycholog szkolny to zasób szczególnie ważny dla dzieci i młodzieży, których rodzice nie wyrażają zgody na wizytę u psychologa poza szkołą. Dla tych młodych ludzi często jest to jedyna możliwość kontaktu ze specjalistą. Uregulowanie zawodu psychologa może być pierwszym krokiem, który poprawi sytuację psychologów, bo trudno jest nam dzisiaj mówić o nowych rozwiązaniach, kiedy nie mamy podstaw, na których możemy bazować. Jest to kluczowe do tego, aby dalej walczyć z punktami krytycznymi i nieść adekwatną pomoc - mówi ekspertka.

Sprawdź też w LEX:

Czy psycholog szkolny diagnozuje niepełnosprawność intelektualną ucznia? >

Czy psycholog szkolny może rozmawiać z uczniem bez udziału rodzica? >

Czy psycholog szkolny też musi realizować tzw. godzinę dostępności? >