Objęcie dzieci 6-letnich subwencją niezależnie od tego czy pójdą do szkoły, czy zostaną w edukacji przedszkolnej, minister edukacji Anna Zalewska zapowiadała w tym roku wielokrotnie. Związane jest to ze zniesieniem od początku roku szkolnego 2016/2017 obowiązku szkolnego dla sześciolatków. Nowelizacja ustawy jest konieczna, by móc objąć 6-latki subwencją oświatową. Projekt noweli przygotowali posłowie PiS.
Zgodnie z projektem objęcie dzieci sześcioletnich subwencją oświatową skutkować będzie zmniejszeniem maksymalnego limitu wydatków z budżetu państwa na dotację celową na dofinansowanie zadań gmin w zakresie wychowania przedszkolnego w 2017 r. z 1 mld 726 mln zł do 1 mld 374 mln zł. Samorządy nie dostaną bowiem już dotacji na 6-latka w przedszkolu. Kwota dotacji na jednego przedszkolaka w wieku do 5 lat ma wynieść w przyszłym roku 1338 zł.
Zniesiona ma zostać możliwość pobierania przez organ prowadzący opłat za pobyt dziecka w wieku 6 lat w publicznej placówce wychowania przedszkolnego.
Według projektu kwota, jaką samorząd dostanie na 6-latka, będzie zależała od tego, w jakiej placówce się on znajdzie - np. czy będzie to przedszkole, czy oddział przedszkolny w szkole.
Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem środki z subwencji oświatowej są przeznaczone na zadania szkolne (prowadzenie szkół wszystkich typów, centrów kształcenia ustawicznego i praktycznego, kolegiów pracowników służb społecznych) i pozaszkolne (m.in. udzielanie pomocy materialnej uczniom, prowadzenie przedszkoli specjalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli, ośrodków szkolno-wychowawczych, burs, internatów i szkolnych schronisk młodzieżowych). Wśród zadań subwencjonowanych nie ma edukacji przedszkolnej.
Jednocześnie środki, jakie samorządy dostaną na każdego przedszkolaka z tzw. dotacji przedszkolnej są niższe niż otrzymują one z subwencji na każdego ucznia. W tym roku dotacja na jednego przedszkolaka, jaką otrzymał samorząd wynosiła 1370 zł, natomiast tzw. standard A subwencji oświatowej na jednego ucznia to 5357 zł. Kwota standardu może być jeszcze zwiększona o tzw. mnożniki w zależności np. od typu szkoły, do której chodzi uczeń; tego czy jest ona położona na wsi, czy w mieście.
Dlatego posłowie PO i PSL złożyli w Sejmie poselskie projekty ustaw zwiększające kwotę dotacji na przedszkolaka do wysokości standardu A. Sejmowe komisje: edukacji, nauki i młodzieży oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnej opowiedziały się za odrzuceniem obu projektów w pierwszym czytaniu.
Negatywnie oba projekty poselskie zaopiniowało też MEN zapewniając, że objęcie subwencją dzieci 6-letnich jest korzystniejsze dla samorządów niż zwiększenie dotacji. Zapowiedziało nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
W połowie listopada minister edukacji pytana przez PAP o projekt ustawy o dochodach jst poinformowała, że będzie to projekt poselski. Nowelizacja musi bowiem wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Na początku listopada MEN skierowało do uzgodnień projekt rozporządzenia w sprawie podziału subwencji oświatowej w 2017 r. Do wydania co roku takiego rozporządzenia zobowiązany jest minister edukacji. Zgodnie z tym projektem przy podziale subwencji oświatowej zostaną uwzględnione dzieci 6-letnie chodzące do przedszkoli lub oddziałów przedszkolnych i korzystających z innych form wychowania przedszkolnego.
Zgodnie z projektem budżetu państwa na 2017 r., który jest procedowany w Sejmie, subwencja oświatowa ma wynieść 41,9 mld zł. Środki z subwencji są dzielone między poszczególne samorządy na podstawie tzw. algorytmu podziału subwencji oświatowej, opisywanego w załączniku do rozporządzenia ws. podziału subwencji. Punktem wyjścia w algorytmie jest tzw. standard A, czyli kwota, jaką samorząd dostaje na każdego ucznia; ma on wynieść w 2017 r. 5331 zł. Obłożony jest systemem wag, czyli mnożników, dzięki którym kwota na jednego ucznia zmniejsza się lub wzrasta w zależności od typu i specyfiki szkoły, placówki lub potrzeb ucznia, np. związanych z jego niepełnosprawnością.
Z myślą o dzieciach 6-letnich w projekcie zaproponowano w algorytmie podziału subwencji wprowadzenie nowych wag: P-37, P-38, P-39 oraz P-52. Wartości nowych wag dla dzieci w wieku 6 lat w wychowaniu przedszkolnym zostały oszacowane z uwzględnieniem zróżnicowania rodzajów placówek wychowania przedszkolnego oraz rodzaju miejscowości, w której jest zlokalizowana.
I tak w przypadku dziecka 6-letniego w przedszkolu szacuje się, że średnia kwota subwencji naliczona wg wagi (P-37) o wartości 0,75 wyniesie ok. 4135 zł. W przypadku dziecka 6-letniego w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub korzystającego z innej formy wychowania przedszkolnego (np. punkty przedszkolne) szacuje się, że średnia kwota subwencji naliczona wg wagi (P-38) o wartości 0,66 wyniesie ok. 3660 zł. W przypadku uczniów szkół na terenach wiejskich i w miastach do 5 tys. mieszkańców kwota subwencji wyższa o ok. 600 zł zostanie dodatkowo naliczona wg wagi (P-39) o wartości 0,11. Średnio na dziecko 6-letnie w wychowaniu przedszkolnym zostanie naliczona kwota 4300 zł.
Waga P-52 dotyczy dzieci 6-letnich realizujących roczne przygotowanie przedszkolne w edukacji domowej. Wynosi ona 0,25. Oznacza to, że średnia kwota na dziecko wyniesie 1338 zł.
Danuta Starzyńska-Rosiecka (PAP)
