Zgodnie z art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela, dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Wysokość funduszu socjalnego ustala się na początek roku budżetowego i zostaje ustalony preliminarz wydatków na poszczególne świadczenia, o których mowa w rozporządzeniu o zakładowym funduszu socjalnym. Działając zgodnie z przepisami wysokość funduszu socjalnego należy skorygować w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli. Po ponownym przeliczeniu okazuje się, iż kwota funduszu socjalnego znacznie wzrasta i należy ją zmniejszyć. Wydatki realizowano w ciągu roku zgodnie z preliminarzem ustalonym na początku roku i na koniec roku budżetowego należy skorygować wysokość funduszu socjalnego, np. zmniejszyć.
Jak postąpić w tej sytuacji?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzony jest z corocznego odpisu, naliczanego do przeciętnej liczby zatrudnionych. Dla nauczycieli odpis dokonywany jest w wysokości ustalanej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) i 110% kwoty bazowej, ustalanej corocznie dla nauczycieli w ustawie budżetowej (art. 53 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela; Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
Dla pracowników szkół niebędących nauczycielami, na jednego zatrudnionego, odpis podstawowy dokonywany jest w wysokości 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą (art. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Przeciętną liczbę zatrudnionych ustala się stosownie do postanowień rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 349).
A zatem - wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych należy z końcem każdego roku korygować, porównując przeciętną planowaną liczbę zatrudnionych z faktyczną przeciętną liczbą zatrudnionych (po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy).
Jeśli po dokonaniu korekty okaże się, iż:
a) dokonana kwota odpisu jest za niska - pracodawca uzupełnia odpis, tj. przekazuje na konto funduszu brakujące środki;
b) kwota odpisu jest za wysoka - pracodawca wycofuje "nadwyżkowe" środki z konta funduszu. Jeśli przed dokonaniem korekty środki funduszu zostały rozdysponowane i nie ma środków, które (jako nadpłacone) można wycofać z konta funduszu - wówczas na koncie funduszu powstaje saldo ujemne (po stronie funduszu powstaje zobowiązanie).
Magdalena Sender
Jak postąpić w tej sytuacji?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzony jest z corocznego odpisu, naliczanego do przeciętnej liczby zatrudnionych. Dla nauczycieli odpis dokonywany jest w wysokości ustalanej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) i 110% kwoty bazowej, ustalanej corocznie dla nauczycieli w ustawie budżetowej (art. 53 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela; Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
Dla pracowników szkół niebędących nauczycielami, na jednego zatrudnionego, odpis podstawowy dokonywany jest w wysokości 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą (art. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Przeciętną liczbę zatrudnionych ustala się stosownie do postanowień rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 349).
A zatem - wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych należy z końcem każdego roku korygować, porównując przeciętną planowaną liczbę zatrudnionych z faktyczną przeciętną liczbą zatrudnionych (po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy).
Jeśli po dokonaniu korekty okaże się, iż:
a) dokonana kwota odpisu jest za niska - pracodawca uzupełnia odpis, tj. przekazuje na konto funduszu brakujące środki;
b) kwota odpisu jest za wysoka - pracodawca wycofuje "nadwyżkowe" środki z konta funduszu. Jeśli przed dokonaniem korekty środki funduszu zostały rozdysponowane i nie ma środków, które (jako nadpłacone) można wycofać z konta funduszu - wówczas na koncie funduszu powstaje saldo ujemne (po stronie funduszu powstaje zobowiązanie).
Magdalena Sender