Nauczycielka anglistyki w Liceum Ogólnokształcącym w Sieradzu, Ilona L. pozwała swego pracodawcę, który wezwał ją do powrotu z urlopu dla poratowania zdrowia. A ponadto zażądał zwrotu ok. 46 tys. złotych, jako wypłaconych nauczycielce nienależnie.
Czytaj: Nauczyciel może zrezygnować z urlopu dla poratowania zdrowia
Przyczyną wezwania było prowadzenie przez nauczycielkę działalności gospodarczej we własnej firmie nauki języków obcych.
Urlop przysługiwał
Sąd Rejonowy 7 listopada 2017 r. uznał, że powódce urlop przysługuje na podstawie art. 73 Karty Nauczyciela. Według tego przepisu nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu nieprzerwanie co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia:
- w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia:
a) choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub
b) choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę, lub -
na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową
– w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku.
Dyrektor szkoły udzielił Ilonie L. urlopu od lutego 2017 r. do lutego 2018 r. W tym okresie nauczycielka nie prowadziła zajęć w swojej szkole, zatrudniła lektora, a czynności organizacyjne powierzyła mężowi.
Zarejestrowana działalność
Sąd Apelacyjny, na skutek apelacji dyrektora Liceum zmienił wyrok i oddalił powództwo. Przyjął bowiem, że powódka straciła prawo do urlopu, gdyż podjęła działalność zarobkową. Sąd II instancji uznał, że już sam wpis do rejestru działalności gospodarczej i niewyrejestrowanie na czas korzystania z urlopu - prowadzi do osiągnięcia zarobków.
Według Karty Nauczyciela, w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. W przypadku stwierdzenia, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel podejmuje inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy (art. 73 ust. 7).
Skarga kasacyjna powódki
Powódka nie zgodziła się z tym orzeczeniem i za pomocą pełnomocnika wniosła skargę kasacyjną do Izby Pracy SN. W kasacji zarzuciła wyrokowi błędną wykładnię art. 73 ust. 3 Karty Nauczyciela, przez przyjęcie, że nieważne jest, że nauczyciel osobiście nie wykonuje pracy.
Pełnomocnik skarżącej radca prawny Wioletta Rogalska-Paluch przekonywała, że istotny jest cel przepisu, a nie formalistyczne podejście. A celem przepisu o urlopach dla poratowania zdrowia była profilaktyka chorób zawodowych.
W odpowiedzi pełnomocnik Liceum, radca prawny Michał Poradziński, stwierdził, że urlop jest daleko idącym przywilejem nauczycieli i chodzi o wykorzystanie urlopu zgodnie z przeznaczeniem, gdyż jest to ogromne obciążenie finansowe dla pracodawcy.
Co do rozumienia " inna działalność zarobkowa", to według pozwanej szkoły, nie ma zastosowania art. 17 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach społecznych na wypadek choroby i macierzyństwa, gdyż ubezpieczenie należy do innej dziedziny. Dyrektor odwołał powódkę z urlopu, bo miała inne dochody - oświadczył mec. Poradziński.
Na to przewodnicząca składu zapytała, czy gdyby nauczycielka wygrała w TOTOLotka, to też by musiała oddać uposażenie?
SN uchyla wyrok SA
Sąd Najwyższy orzekł, że skarga kasacyjna była zasadna i 7 listopada br. uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego.
SN przypomniał, że jeśli zwrotów zawartych w Karcie Nauczyciela nie da się wyłożyć, to stosować należy wykładnię celowościową.
- Celem urlopu dla poratowania zdrowia jest zapobieżenie rozwojowi chorób nauczyciela, gdy nauczyciel ma dolegliwości, ale jeszcze nie tak zaawansowane, by musiał brać zwolnienie lekarskie - wyjaśniała sędzia sprawozdawca Romualda Spyt. - Fakt, że nauczyciel nie wykonywał osobiście działalności ma znaczenie, zaś uzyskiwanie dodatkowych dochodów nie może pozbawiać nauczyciela urlopu zdrowotnego - dodała.
SN zauważył, że z Karty Nauczyciela nie wynika, że można wziąć bezpłatny urlop.
Zmiana legislacyjna Karty Nauczyciela, która miała miejsce w 2004 r. nie oznacza, że nauczyciel nie może podejmować żadnej pracy. Chodzi o to, by przepis o urlopie dla poratowania zdrowia nie był okazją do podejmowania pracy zarobkowej, którą nauczyciel by mógł wykonywać , gdyby nie był zatrudniony w szkole.
Sygnatura akt I PK 238/18, wyrok Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 7 listopada 2019 r.
Cena promocyjna: 341 zł
Cena regularna: 341 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł ![Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do zmian 2019. Tom I i II [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/17908/978-83-8187-239-3_,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
