Dane Systemu Informacji Oświatowej (SIO) pokazują stan na dzień 14 lutego 2023 r. Wynika z nich, że w polskich szkołach i przedszkolach jest 187,9 tys. dzieci i młodzieży z Ukrainy, którzy przybyli do Polski po agresji rosyjskiej na ich kraj. Pod koniec kwietnia ub.r. Ministerstwo Edukacji i Nauki podawało, że w polskim systemie edukacji było wówczas ponad 193 tys. dzieci i młodzieży z Ukrainy
Ukraińskie dzieci w przedszkolach
Edukacją przedszkolną w Polsce objętych jest ok. 43,8 tys. dzieci z Ukrainy, które przybyły po 24 lutego 2022 r., czyli po wybuchu wojny. Blisko 36,9 tys. dzieci chodzi do przedszkoli, ok. 470 dzieci uczestniczy w zajęciach w punktach przedszkolnych, a 10 w zespołach wychowania przedszkolnego. 6,4 tys. dzieci z Ukrainy jest w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych.
Czytaj w LEX: Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 – uchodźcami z Ukrainy >
Najliczniejsza grupa w szkołach podstawowych
W szkołach podstawowych w całej Polsce uczy się ok. 116,8 tys. dzieci przybyłych z Ukrainy po wybuchu wojny, 110 to uczniowie ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia, a 8 to uczniowie Poznańskiej szkoły chóralnej.
W szkołach ponadpodstawowych jest 27,2 tys. uczniów z Ukrainy przybyłych po wybuch wojny. Ok. 10 tys. uczy się w liceach ogólnokształcących, 8 tys. w technikach, blisko 3 tys. w szkołach branżowych I stopnia, 12 w szkołach branżowych II stopnia, blisko 5,9 tys. w szkołach policealnych. 59 młodych ludzi z Ukrainy to uczniowie ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, 121 to uczniowie liceum sztuk plastycznych, 66 to uczniowie ogólnokształcącej szkoły baletowej, 2 to uczniowie Bednarskiej Szkoły Realnej, 2 to uczniowie Kolegium Pracowników Służb Społecznych. 60 uczniów z Ukrainy uczy się w szkole specjalnej przysposabiającej do pracy.
Sprawdź w LEX: Jak dotować przedszkole niepubliczne i niepubliczną szkołę podstawową, do którego uczęszczają dzieci z Ukrainy o statusie uchodźcy? >
Najwięcej ukraińskich dzieci i młodzież przybyłych do Polski po 24 lutego, uczy się w woj. mazowieckim - 33,6 tys., śląskim - 21 tys. oraz dolnośląskim - blisko 21 tys. Wśród miast, najwięcej takich dzieci i uczniów uczy się w Warszawie - ok. 17,2 tys., Wrocławiu - 8,5 tys. oraz w Krakowie - 7,4 tys.
Czytaj też: Znowelizowana ustawa zmienia finansowanie nauki dzieci z Ukrainy >>
Sytuacja się stabilizuje
Na początku lutego wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski, mówiąc na posiedzeniu sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uczniach z Ukrainy ocenił, że od kilku miesięcy liczba ich jest dosyć stabilna. "Na początku, kiedy przybywali uchodźcy z Ukrainy, widzieliśmy bardzo dynamiczny wzrost. Teraz ta sytuacja się ustabilizowała" – powiedział Piontkowski.
Pod koniec kwietnia ub.r. Ministerstwo Edukacji i Nauki podało, że w polskim systemie edukacji jest ponad 193 tys. dzieci i młodzieży z Ukrainy. Z danych przekazanych PAP przez Ministerstwo Edukacji i Nauki wynika, że na zakończenie roku szkolnego 2021/2022 w polskim systemie edukacji było ok. 182,6 tys. dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy, które przybyły do Polski po inwazji Rosji na Ukrainę. Blisko 50 tys. dzieci było w edukacji przedszkolnej, ok. 117,2 tys. w szkołach podstawowych, a ok. 15,5 w szkołach ponadpodstawowych. W oddziałach przygotowawczych w szkołach uczyło się wówczas ok. 36,5 tys., a w klasach wraz z polskimi rówieśnikami 146,2 tys.
Sprawdź w LEX: Jaka jest procedura skreślenia z listy uczniów dziecka będącego obywatelem Ukrainy? >
Obecnie, jak podaje MEiN, w całym kraju w 952 oddziałach przygotowawczych uczy się ok. 14,5 tys. uczniów z Ukrainy.
Według stanu bazy danych SIO na 14 lutego 2023 r., w polskich szkołach i placówkach oświatowych naucza 1792 nauczycieli z Ukrainy, w tym 1120 nauczycieli, którzy zostali zatrudnieni w szkołach i placówkach oświatowych od 24 lutego 2022 r.
Czytaj w LEX: Zatrudnianie nauczycieli i osób niebędących obywatelami polskimi w związku z kształceniem uczniów przybywających z Ukrainy >
Zobacz procedurę: Uproszczone zasady zatrudnienia obywateli Ukrainy >
Jak zapisać dziecko z Ukrainy do szkoły?
Zgodnie z polskim prawem, dzieci i młodzież z Ukrainy, tak jak inne dzieci cudzoziemskie, w wieku obowiązku szkolnego i obowiązku nauki (7-18 lat) są przyjmowani do publicznych szkół oraz obejmowani opieką i nauczaniem na warunkach dotyczących obywateli polskich. Przyjmowanie do szkół odbywa się w ciągu całego roku szkolnego.
W celu zapisania dziecka do szkoły należy złożyć wniosek do dyrektora szkoły. Publiczna szkoła podstawowa, w rejonie której mieszka dziecko przybyłe z zagranicy, przyjmuje z urzędu, inne publiczne szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe, w miarę posiadania wolnych miejsc. Rodzice dziecka z zagranicy, którzy nie mogą znaleźć szkoły posiadającej wolne miejsca w danej klasie, mogą zwrócić się do organu prowadzącego szkoły (np. wydziału edukacji gminy lub powiatu) z prośbą o wskazanie szkoły posiadającej wolne miejsca.
Czytaj w LEX: Stypendia i zasiłki szkolne dla cudzoziemców >
Ustalenie klasy, w której kontynuowana jest nauka, następuje na podstawie dokumentów wydanych przez szkołę za granicą, a w przypadku ich braku oświadczenia rodziców o sumie lat nauki za granicą. Dokumenty nie muszą być tłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski. Rodzice dziecka mogą zwrócić się do dyrektora o przyjęcie go do niższej klasy, niż wynika to z sumy ukończonych lat nauki szkolnej, np. ze względu na wiek dziecka.
Sprawdź w LEX: Jakie są zasady refundacji posiłków dla dzieci obywateli ukraińskich w szkołach i przedszkolach od 1 stycznia 2023 r.? >
Brak znajomości języka polskiego przez dziecko nie jest przeszkodą w przyjęciu do szkoły. Dla uczniów, którzy nie znają języka polskiego w stopniu wystarczającym, szkoła organizuje dodatkowe nieodpłatne lekcje języka polskiego przez okres 24 miesięcy (zajęcia mogą być prowadzone także w grupach międzyszkolnych). Szkoła może także tworzyć tzw. oddziały przygotowawcze. Uczniowie z zagranicy mogą też korzystać z zajęć wyrównawczych w zakresie przedmiotów nauczania.
Oddziały przygotowawcze dla uczniów przybywających z zagranicy, słabo znających lub nieznających języka polskiego, mogą być tworzone zarówno w szkołach publicznych, jak i w niepublicznych. Nauka w oddziale przygotowawczym trwa, co do zasady, jeden rok szkolny, ale może być skrócona lub wydłużona, nie więcej jednak, niż o jeden rok szkolny.
Dane Ministerstwa Edukacji i Nauki dotyczące liczby uczniów z Ukrainy przybyłych do Polski po wybuchu wojny uczących się w polskim systemie edukacji nie uwzględniają wszystkich dzieci i młodzież przybyłych z Ukrainy po 24 lutego ub.r.
Dzieci i młodzież pobierające naukę w szkole lub w przedszkolu w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (nauka zdalna) nie podlegają obowiązkowemu rocznemu przygotowaniu przedszkolnemu, obowiązkowi szkolnemu, ani obowiązkowi nauki w rozumieniu prawa polskiego. W takiej sytuacji rodzic lub osoba sprawująca opiekę nad uczniem jest zobowiązana złożyć oświadczenie o kontynuacji kształcenia w ukraińskim systemie oświaty do gminy właściwej ze względu na miejsce pobytu dziecka.
Aby pomóc im w nauce, przykładowo, samorząd warszawski zorganizował 48 punktów do nauki online dla młodzieży uczącej się online w systemie ukraińskim. Miejsca są wyposażone w stanowiska komputerowe podłączone do sieci, a uczniowie znajdują się pod opieką ukraińskich nauczycieli. Punkty nauki zdalnej znajdują się m.in. w Pałacu Młodzieży, Centrum Edukacji i Rozwoju na Woli oraz w dzielnicowych placówkach pozaszkolnych. Miejsca kształcenia na odległość dla uczniów ukraińskich finansuje UNICEF.
W przypadku przedszkoli nie ma rejonizacji. Rekrutacja do przedszkoli na nowy rok szkolny przeprowadzana jest wiosną. Poza tym terminem przedszkola przyjmują dzieci w miarę posiadania wolnych miejsc. (am/pap)
Sprawdź w LEX:
Czy uczniowie z Ukrainy mogą uczestniczyć w dwutygodniowej wymianie polsko-niemieckiej młodzieży? >
W jaki sposób należy naliczać dotację na uczniów, którzy przybyli z Ukrainy po 24.02.2022 roku? >