Prowadzę sprawy kadrowe w szkole. Podczas szkolenia dowiedziałam się, że w aktach osobowych nauczycieli już zatrudnionych i planowanych do zatrudnienia (dotyczy nauczycieli dyplomowanych i kontraktowych) muszą znajdować się oświadczenia, a w nich treść art. 10, pkt 5, ppkt 2-4 Karty Nauczyciela.
Czy jest taki wymóg?
Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 5 pkt 2-4 Karty Nauczyciela, stosunek pracy z nauczycielem można nawiązać na podstawie mianowania, jeśli nauczyciel spełnia m.in. następujące warunki:
• ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych;
• nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne lub dyscyplinarne, lub postępowanie o ubezwłasnowolnienie;
• nie był karany za przestępstwo popełnione umyślnie.
Wskazać należy, że spełnianie powyższych warunków jest wymagane od każdego nauczyciela - nie tylko nauczyciela mianowanego i dyplomowanego, z którymi nawiązuje się stosunek pracy na podstawie mianowania. Wynika to z art. 10 ust. 1 w związku z ust. 8 Karty Nauczyciela. W świetle tych przepisów stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odrębnej jednostki organizacyjnej - w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub mianowania, przy czym nie można nawiązać stosunku pracy z nauczycielem, który nie spełnia warunków, o których mowa w ust. 5 pkt 2-5 Karty Nauczyciela (tj. warunków odnoszących się do: zdolności do czynności prawnych i korzystania z praw publicznych; toczących się postępowań karnych, dyscyplinarnych, o ubezwłasnowolnienie; karalności; posiadanych kwalifikacji).
Jak wynika z przywołanych przepisów ustawy - Karta Nauczyciela, zatrudnienie na stanowisku nauczyciela uzależnione jest m.in. od spełniania wskazanych na wstępie warunków.
W świetle art. 221 Kodeksu pracy, pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie oraz od pracownika, oprócz danych wymienionych we wskazanym przepisie, również podania innych danych osobowych, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.
Również z § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 z późn. zm.) wynika, że oprócz dokumentów wymienionych w tym przepisie, pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie, również złożenia innych dokumentów, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów. Ponieważ z odrębnych przepisów (w tym przypadku - z Karty Nauczyciela) wynika obowiązek uzyskania informacji dotyczących zdolności do czynności prawnych, korzystania z praw publicznych, toczących się postępowań karnych, dyscyplinarnych, o ubezwłasnowolnienie, karalności kandydata na stanowisko nauczyciela, które to okoliczności warunkują zatrudnienie na stanowisku nauczyciela, to pracodawca powinien odebrać stosowne oświadczenia na piśmie od nauczyciela (kandydata na stanowisko nauczyciela).