Głównym celem zmiany jest zreformowanie systemu awansu zawodowego pedagogów, co obejmuje m.in. likwidację stopni nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego. Przy okazji jednak uzależniła ona osiąganie kolejnych stopni od uzyskania odpowiedniej oceny pracy (dobrej - w procedurze awansu na stopień nauczyciela mianowanego, bardzo dobrej - w procedurze awansu na nauczyciela dyplomowanego).

Czytaj: ​Od września nowy system awansu - można go jednak ukończyć na starych zasadach>>

Czytaj w LEX: Ocena pracy dyrektora od 1.09.2022 r. >>>

Stare przepisy dla osób, które już rozpoczęły staż

W przepisach przejściowych uwzględniano sytuację nauczycieli, którzy już mieli stopień nauczyciela kontraktowego lub rozpoczęli właśnie staż. W przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 sierpnia 2022 r. uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego, lecz przed dniem 1 września 2021 r. nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego, wymiar stażu na stopień nauczyciela mianowanego został skrócony o rok.

Czytaj w LEX: Awans zawodowy na stopień nauczyciela mianowanego od 1.09.2022 r. >>

Podobne zasady obowiązują, jeśli chodzi o nauczycieli mianowanych, którzy do wejścia w życie przepisów nie osiągnęli stopnia nauczyciela dyplomowanego – do 2027 r. mogli to zrobić na zasadach dotychczasowych. Skracał się im wymagany okres pracy w szkole – i to o dwa lata – jeśli:

  • odbyli staż na stopień nauczyciela mianowanego według poprzednich przepisów,
  • uzyskali przed 1.09.2022 r. stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa,
  • uzyskali stopień nauczyciela mianowanego, będąc urlopowanym ze względu na pełnienie funkcji w związkach zawodowych, po upływie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego.

 

Jak tłumaczył MEiN, nauczyciel, który przed dniem 1 września 2022 r. rozpoczął staż na stopień nauczyciela dyplomowanego, lecz do tego dnia nie uzyskał tego stopnia:

  • odbywa staż na stopień nauczyciela dyplomowanego zgodnie z przepisami obowiązującymi przed 1 września 2022 r.;
  • po zakończeniu stażu opracowuje sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego, po otrzymaniu którego dyrektor szkoły dokonuje oceny dorobku zawodowego nauczyciela.

 

Sprawdź w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Maj 2023 >

Nowy dyrektor może mieć problem z oceną pracy

Nie wszystkie przepisy są jednak precyzyjne, jeżeli chodzi o dyrektorów szkół. Żeby złożyć dokumenty do kuratorium o nadanie stopnia nauczyciela dyplomowanego należy: po pierwsze uzyskać odpowiedni staż, po drugie otrzymać bardzo dobrą ocenę pracy za ostatnie trzy lata. Pierwszy element jest jasny, drugi - jak wskazują posłowie w jednej z interpelacji - jest bardzo niespójny.

Kalkulator awansu zawodowego nauczycieli >>

 

- Aby zobrazować całą sytuację podajemy przykład dyrektora, który stara się o awans zawodowy. Dyrektor jest w trakcie oceny pracy i dostał informację, że zostanie ona dokonana za okres 2 lat, gdy jest dyrektorem. Kuratorium nie bierze pod uwagę okresu, gdy był nauczycielem. Co więcej – gdy przestał nim być, poprosił poprzednika o ocenę pracy, mamy zatem kontynuację (ocena pracy z 2021 r.) - zauważają posłowie.

W przypadku nauczyciela sprawa jest jasna, bo obowiązuje go art. 6a ust. 1df Karty Nauczyciela - stanowi on, że  przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy lub przeniesienia do innej szkoły nauczyciela mianowanego dyrektor szkoły dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole po uzyskaniu stopnia nauczyciela mianowanego, w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy lub przeniesienia do innej szkoły. Jeżeli nauczyciel mianowany zmienił miejsce zatrudnienia w okresie 3 lat przed dokonaniem oceny, ocenę pracy z tego okresu z poprzedniego miejsca zatrudnienia uwzględnia się przy dokonywaniu oceny pracy. W przypadku dyrektora tak nie jest.

Sprawdź w LEX: Czy nauczyciel mianowany odchodzący na emeryturę, powinien otrzymać od dyrektora ocenę pracy, jeżeli tak, to w jakim terminie? >>

 

Nowelizacja przepadła wraz z Lex Czarnek

Jeżeli pracował jako nauczyciel i otrzymał ocenę pracy, a potem przez dwa kolejne lata był już na stanowisku dyrektora, to kurator nie chce uznać mu oceny pracy z czasów sprzed pełnienia funkcji kierowniczej. Posłowie zauważają, że resort edukacji chciał zmienić ten przepis w ustawie  „Lex Czarnek 2.0”, żeby do awansu zawodowego potrzebna była ocena pracy za ostatnie 9 miesięcy.

- Przepisy te nie weszły w życie, ale jednocześnie porzucono pomysł nowelizacji tego przepisu. Bezpodstawnie odebrano dyrektorom szkół możliwość awansu zawodowego, bo ktoś nie doprecyzował przepisów, a interpretacja kuratoriów jest różna. Nikt nie wie, jaka jest właściwa. Ustawodawca nie przewidział, że będzie dyrektor, który w trakcie stażu nim zostanie. Albo przewidział, ale nie doprecyzował tego, bo przepis z uwzględnianiem poprzedniej oceny pracy literalnie odnosi się do nauczyciela – nie dyrektora. Kuratorium przy ocenie pracy dyrektora powinno w poczet 3 lat brać pod uwagę ocenę pracy, gdy dyrektor był nauczycielem, to sprawa byłaby załatwiona. A teraz przez nieprecyzyjne przepisy, które odnoszą się tylko do nauczycieli, dyrektorzy szkół nie mają możliwości awansu zawodowego w tym roku - podkreślają i apelują do ministerstwa o ponowne podjęcie prac legislacyjnych nad zmianami w tej materii.

 

MEiN: Dyrektor może awansować

Resort przypomina, że w myśl art. 9e ust. 1 i 5 ww. ustawy, dyrektor szkoły posiadający na tym stanowisku nieprzerwany okres pracy wynoszący co najmniej 3 lata, a w przypadku nauczyciela posiadającego co najmniej stopień naukowy doktora co najmniej 2 lata, oraz legitymujący się co najmniej bardzo dobrą oceną pracy (z okresu pracy na stanowisku dyrektora), może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego po upływie 4 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Jeżeli w okresie stażu nauczycielowi powierzono stanowisko dyrektora szkoły, zatrudniono go na stanowisku, na którym wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, urlopowano go lub zwolniono z obowiązku świadczenia pracy, do nieprzerwanego okresu zalicza się okres odbytego stażu.

- Aby ocena pracy dyrektora szkoły mogła być uznana do awansu zawodowego, powinna obejmować co najmniej trzy lata pracy w obecnym miejscu zatrudnienia (w związku z pełnieniem funkcji dyrektora). Wyjątek stanowi przepis art. 6a ust. 1df ustawy – Karta Nauczyciela, który obowiązuje od 1 września 2022 r. i gwarantuje nauczycielom oraz dyrektorom szkoły posiadającym stopień nauczyciela mianowanego (w przypadku rozwiązania wygaśnięcia stosunku pracy lub przeniesienia do innej szkoły) ocenę pracy oraz możliwość uwzględnienia jej przy dokonaniu oceny pracy nauczyciela zmierzającego ubiegać się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego - wyjaśnia wiceminister edukacji Dariusz Piontkowski. - Jeśli dyrektor szkoły, któremu powierzono to stanowisko dwa lata temu, postanowi zmienić miejsce zatrudnienia, zastosowanie będzie miał przepis art. 6a ust. 1 df w związku z ust. 7a ustawy – Karta Nauczyciela - dodaje.

Oznacza to, że ocena dokonana zostanie dokonana w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy lub przeniesienia do innej szkoły, a pod uwagę wzięta zostanie ocena z poprzedniego miejsca zatrudnienia.

- W świetle obowiązujących przepisów, dyrektor szkoły ma możliwość uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Z licznych rozmów z pracownikami kuratoriów oświaty wynika, że dyrektorzy szkół, korzystając z dwóch możliwych ścieżek, na bieżąco, wnioskują o wszczęcie postępowania kwalifikacyjnego i z sukcesem uzyskują nowy stopień awansu - tłumaczy Piontkowski.

Czytaj też: Czas pracy dyrektora szkoły i przedszkola >

Czytaj też: Urlop dyrektora a nietypowe sytuacje w szkole >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.