W publikacji wydanej przez forum Idei Fundacji Batorego, dr Przemysław Sadura  (ISP UW), próbuje określić, dlaczego w Polsce nie udaje się wdrażanie reform edukacyjnych. Autor analizuje m.in.: obiżenie wieku rozpoczęcia nauki w szkole, reformę powołującą do życia gimnazja.

 

Kilka lekcji też na umowę o pracę>>

 

Ćwierćwiecze nieudanych reform edukacji

W ostatnim ćwierćwieczu żadna z podejmowanych w Polsce reform oświaty nie udała się w całości - uważa autor.Dodaje, że "rozmontowywali” reformę ci, którym mogła zaszkodzić, albo – co gorsza – sabotowali ci, którym miała pomóc.
 

 

 

Zauważa, że najczęściej z inicjatywą wychodzili eksperci, a zasady omawiano w wąskich kręgach, nie myśląc o tym, jak przekonać społeczeństwo do zmian. Dlatego nawet ci, którym zmiany miały pomóc, reagowali na nie oporem.

Tak było choćby w przypadku tworzenia gimnazjów i posyłania sześciolatków do szkoły. Obie reformy zaprojektowano z myślą o środowiskach wiejskich oraz osobach niżej sytuowanych. Dzięki stworzeniu systemu gimnazjów, mieli oni zyskać możliwość poznania środowiska spoza swojego najbliższego sąsiedztwa. Druga ze zmian miała spopularyzować wychowanie przedszkolne.

Obie nie zyskały poparcia - gimnazja na wsi łączono ze szkołami podstawowymi, a w miastach z liceami,  przez co cała reforma traciła sens. W przypadku obniżenia wieku rozpoczęcia nauki w szkole buntowała się większość rodziców sześciolatków, ale to, z jakiego powodu, zależało od przynależności klasowej. Rodzice z niższych klas społecznych uważali, że szkoła pozbawia dzieciństwa. Rodzice z wyższych kładli nacisk na brak przygotowania placówek oświatowych do pracy z młodszymi dziećmi.

 

Nauczycielska pensja raczej demotywuje>>

 

Uszczęśliwianie na siłę nie wychodzi

Głównym zarzutem wobec sposobu wdrożenia reform oświaty jest brak przeprowadzenia konsultacji społecznych. Ekspert podkreśla, że aby reformy się udały, muszą opierać się na dobrym rozpoznaniu społecznych potrzeb i postaw. Nie oznacza to, że chodzi o uleganie populistycznym ideom.

 

Według eksperta, aby poprawić jakość i skuteczność reformowania edukacji w Polsce, konieczne jest m.in.:

  • Podniesienie jakości i szczegółowości diagnoz przygotowywanych przed rozpoczęciem prac nad reformą.
  • Wzmocnienie słyszalności głosu grup o niższym statusie społeczno-ekonomicznym na etapie diagnozy potrzeb i konsultacji programu reform społecznych.
  • Zachowanie żelaznej konsekwencji we wdrażaniu i egzekwowaniu przyjętych reform. Wprowadzanie ewentualnych korekt powinno wynikać z rzetelnej analizy sytuacji.
  • Zwiększenie społecznej presji poprzez ruchy społeczne, organizacje obywatelskie i media na tworzenie wokół kluczowych reform publicznych koalicji ponadpartyjnych, które zapewniają niezbędny czas na przygotowanie i wdrożenie reform oraz zwiększają ich trwałość.

 

Polska szkoła reform: czego możemy się nauczyć z nieudanych zmian systemu edukacji?>>