Czy nauczyciel zatrudniony na zastępstwo w okresie od 1 września do 13 maja może odbywać staż na kolejny stopień awansu zawodowego?

Nauczyciel zatrudniony na zastępstwo od 1 września do 13 maja, nie będzie mógł rozpocząć stażu na stopień nauczyciela kontraktowego. Ponieważ staż na stopień nauczyciela kontraktowego trwa 9 miesięcy i powinien zakończyć się w dniu 31 maja, a więc zatrudnienie nauczyciela zakończy się przed terminem zakończenia stażu. Natomiast w przypadku zatrudnienia na zastępstwo nauczyciela kontraktowego lub mianowanego istnieje możliwość odstąpienia na wniosek nauczyciela od stosowania przepisów o awansie zawodowym i wówczas nauczyciel nie odbywa stażu. Nauczyciel nie odbywa również stażu jeśli nie posiada wymaganych kwalifikacji i zostanie zatrudniony na zastępstwo za zgodą kuratora oświaty.
Nauczyciel kontraktowy lub mianowany zatrudniony na zastępstwo może rozpocząć staż na takich samych warunkach jak inni nauczyciele (złoży wniosek w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć) jednakże nauczyciel nie będzie mógł ukończyć stażu w szkole ponieważ staż trwa w przypadku nauczyciela kontraktowego i mianowanego 2 lata i 9 miesięcy. Jeżeli jednak nauczyciel, po ustaniu stosunku pracy, podejmie zatrudnienie w następnej szkole nie później niż 3 miesiące po ustaniu poprzedniego stosunku pracy i za okres dotychczas odbytego stażu otrzyma pozytywną ocenę dorobku zawodowego, to do wymaganego okresu stażu (2 lata i 9 miesięcy) zaliczy mu się okres dotychczas odbytego stażu.
 
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN, z osobą posiadającą wymagane kwalifikacje i rozpoczynającą pracę w szkole stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny w celu odbycia stażu wymaganego do uzyskania awansu na stopień nauczyciela kontraktowego. W razie ustalenia dodatkowego stażu, z nauczycielem stażystą nawiązuje się stosunek pracy na czas określony na kolejny jeden rok szkolny.
W myśl art. 10 ust. 7 i ust. 11 KN w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z osobą rozpoczynającą pracę w szkole, z nauczycielem kontraktowym lub z nauczycielem mianowanym, stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony. W przypadku nauczyciela zatrudnionego na podstawie ust. 7, posiadającego wymagane kwalifikacje, na jego wniosek odstępuje się od stosowania przepisów rozdziału 3a (Awans zawodowy nauczycieli). Dla celów płacowych nauczyciele ci są traktowani jak nauczyciele stażyści, chyba że posiadają wyższy niż stażysta stopień awansu zawodowego.
Natomiast w szczególnych przypadkach dyrektor szkoły można zatrudnić nauczyciela nie posiadającego wymaganych kwalifikacji. W myśl przepisów art. 10 ust. 9 KN w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia osoby posiadającej wymagane kwalifikacje, można za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny (kuratora oświaty) zatrudnić nauczyciela, który nie posiada kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska. Jednakże z zastrzeżeniem, że do takich nauczycieli nie stosują się przepisy rozdziału 3a Karty Nauczyciela (Awans zawodowy nauczycieli), a do celów płacowych są oni traktowani jak nauczyciele stażyści (art. 10 ust. 10 KN).
W myśl art. 9d ust. 1 KN nauczyciel rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły, z tym że nauczyciel stażysta rozpoczyna staż bez złożenia wniosku. Zgodnie z przepisami art. 9c ust. 1 KN staż na stopień kontraktowego trwa 9 miesięcy a na stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego staż trwa 2 lata i 9 miesięcy.
Zgodnie natomiast z przepisami art. 9f ust. 2 i 3 KN nauczycielowi kontraktowemu i nauczycielowi mianowanemu, którzy w okresie trwania stażu zmienili miejsce zatrudnienia, do stażu, o którym mowa w art. 9c ust. 1 pkt 2 KN (wymiar stażu 2 lata i 9 miesięcy), zalicza się okres dotychczas odbytego stażu, jeżeli podjęli zatrudnienie w szkole nie później niż 3 miesiące po ustaniu poprzedniego stosunku pracy i za okres dotychczas odbytego stażu otrzymali pozytywną ocenę dorobku zawodowego. Ocenę, tę uwzględnia się przy dokonywaniu oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres całego stażu.
Należy także podkreślić, że zgodnie z przepisami art. 9h ust. 1 pkt 1 KN nadzór nad czynnościami podejmowanymi w postępowaniu o nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego przez dyrektorów szkół – sprawuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Dlatego w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących awansu, wymagających rozstrzygnięcia prawnego należy zawrócić się z prośbą o rozstrzygnięcie wątpliwości do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad placówką.