MEN przekazało do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych projekt nowego rozporządzenia ws. warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.
MEN: katecheci będą mogli być wychowawcami klas>>
Katecheta wychowawcą klasy
Resort edukacji chce, by katecheci mogli pełnić funkcje wychowawcy, w uzasadnieniu tłumaczy, że prosili o to rodzice i dyrektorzy szkół.
- Przepis, uniemożliwiający powierzenie obowiązków wychowawcy klasy nauczycielowi religii został wprowadzony w 1992 r., kiedy to nauczycielami religii w szkołach, w zdecydowanej większości, byli księża i siostry zakonne - tłumaczy MEN w uzasadnieniu.
Dodaje, że dziś jest inaczej, bo religii uczą także świeccy katecheci, często zatrudnieni w szkole także jako nauczyciele innych przedmiotów, dlatego utrzymywanie takiego ograniczenia nie ma już uzasadnienia.
Ksiądz też na liście
Problem w tym, że już na poziomie uzasadnienia resortowi brakuje konsekwencji - nowela przepisu polega jedynie na usunięciu zdania: "nauczyciel religii nie przyjmuje jednak obowiązków wychowawcy klasy". Nie wyklucza to zatem możliwości, że wychowawcą klasy zostanie ksiądz lub siostra zakonna.
Ale kontrowersje budzi również umożliwienie pełnienia tej funkcji katechecie nienależącemu do stanu kapłańskiego. A to dlatego, że choć zatrudniany jest przez szkołę, w praktyce to biskup decyduje, czy może on wykonywać zawód katechety.
Konieczne upoważnienie od biskupa
Jednym z wymogów, który musi spełniać nauczyciel religii, jest uzyskanie pisemnego upoważnienia od biskupa diecezjalnego - wynika to z Konkordatu. Cofnięcie upoważnienia zmusza szkołę do wypowiedzenia umowy z nauczycielem.
Wywołuje to pewne wątpliwości z punktu widzenia prawa pracy, czego przykładem jest sprawa z 2014 r., kiedy to biskup cofnął skierowanie do nauczania religii katechetce zatrudnionej w jednej z krakowskich placówek dlatego, że żyła w nieformalnym związku. Wyrok potwierdził, że cofnięcie upoważnienia skutkuje automatycznym zwolnieniem.
Swobodna decyzja kurii
Sąd rozpatrujący wspomnianą sprawę (wyrok z 20.10.2016 r., sygn. akt VII Pa 326/15) podkreślił m.in., że: "w żadnym z aktów prawnych nie zapisano z jakiego powodu można nauczycielowi cofnąć skierowanie do nauczania religii. Byłoby to dyktowanie biskupowi kiedy może cofnąć skierowanie".
Biskup nie jest zatem związany w tej kwestii prawem państwowym - według Kodeksu Prawa Kanonicznego (kan. 805) może "zwolnić" katechetę: "ilekroć wymaga tego dobro religii lub obyczajów. Nie ma więc większego znaczenia fakt, czy nauczyciel religii nie jest kapłanem, bo i tak musi przestrzegać podobnych zasad i będzie z tego rozliczany.
Konflikt interesów
Łączenie funkcji wychowawcy i nauczyciela religii może powodować konflikt interesów . Zgodnie z Kodeksem Etycznym Katechety, uczy on: "prawd wiary, wdraża w chrześcijańskie zasady moralne i praktyki kultu religijnego", a zasadami tymi musi kierować również poza pracą.
Nasuwa to pytanie, czy godzina wychowawcza nie będzie powtórką z religii. Do zadań wychowawcy należy także ocena zachowania uczniów oraz służenie im radą w codziennych problemach - a nie wszyscy oczekują spojrzenia na sprawę z punktu widzenia moralności katolickiej.
Niekoniecznie wartości pluralistyczne
- Misja katechety polega na krzewieniu wiary i wartości uznawanych przez tę konkretną religię. Większość z tych wartości to nie są wartości uniwersalne, pluralistyczne m.in stosunek religii do kobiet, życia seksualnego czy życia polityczno-społecznego - podkreśla Dorota Wójcik, prezeska zarządu Fundacji Wolność od Religii. Jako przykłady podaje: in-vitro, gender, równość płci, wolność osobista, prawa człowieka, państwo wyznaniowe czy świeckie.
- Nie każdy dyrektor, szczególnie w mniejszych miejscowościach, będzie miał odwagę i siłę mierzyć się z tzw. „autorytetem kościoła”. Indoktrynacja czy przemoc symboliczna, którą już dziś spotykamy w szkołach, klerykalizacja edukacji publicznej nabrałaby jeszcze większego wymiaru. To upaństwowienie religii i wprowadzanie katolickiej odmiany szariatu - podkreśla Dorota Wójcik - W sytuacji w której katecheta będzie wychowywał nasze dzieci, od religii się nie uwolnimy - dodaje.
WDŻ jak kościelne nauki przedmałżeńskie?>>
