Od dnia 17 kwietnia 2010 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek oraz organizacji dodatkowej nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia (Dz. U. Nr 57, poz. 361) - dalej r.p.c., określające:
• warunki i tryb przyjmowania dzieci i młodzieży, niebędących obywatelami polskimi do przedszkoli, szkół i placówek w Polsce;
• wysokość odpłatności za naukę cudzoziemców w szkołach policealnych, szkołach ponadgimnazjalnych dla dorosłych, szkołach artystycznych, zakładach kształcenia nauczycieli i placówkach;
• sposób organizowania dodatkowych zajęć nauki języka polskiego oraz naukę języka i kultury kraju pochodzenia;
• wysokość stypendium dla obcokrajowców, którzy korzystają z nauki jako stypendyści Ministra Edukacji Narodowej.
Zastąpiło ono dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 października 2001 r. w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek (Dz. U. Nr 131, poz. 1458) ze względu na nowelizację art. 94a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).
Najistotniejsze zmiany zawarte w rozporządzeniu dotyczą:
• znacznych ułatwień w procedurze przyjmowania obcokrajowców do szkół poprzez:
– zaniechanie legalizacji i nostryfikacji świadectw;
– zrezygnowanie z przeprowadzania sprawdzianu wiedzy przy klasyfikowaniu do klas;
– umożliwienie przyjmowania cudzoziemców do szkół bez świadectw lub innych dokumentów potwierdzających ukończenie szkoły albo kolejnego etapu edukacji za granicą;
– prowadzenie rozmów kwalifikacyjnych w języku obcym, którym posługuje się cudzoziemiec;
• rozstrzygnięcia kwestii wysokości odpłatności za naukę cudzoziemców w szkołach policealnych, szkołach ponadgimnazjalnych dla dorosłych, szkołach artystycznych, zakładach kształcenia nauczycieli i placówkach;
• umożliwienia bezpłatnej nauki języka polskiego obywatelom polskim podlegającym obowiązkowi szkolnemu i obowiązkowi nauki, którzy nie znają języka polskiego lub znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki;
• możliwości prowadzenia indywidualnych dodatkowych zajęć lekcyjnych z języka polskiego w wymiarze pozwalającym na korzystanie z nauki;
• wsparcia w postaci dodatkowych zajęć wyrównawczych uzupełniających różnice programowe;
• obniżenia liczby cudzoziemców w grupie, dla której zagraniczna placówka dyplomatyczna lub stowarzyszenie kulturalno-oświatowe określonej narodowości organizują naukę języka i kultury kraju pochodzenia.
Zgodnie z zapisami § 2 ust. 1 r.p.c. zasady przyjmowania cudzoziemców do publicznych przedszkoli, szkół podstawowych i artystycznych są równorzędne z zasadami obowiązującymi obywateli polskich.
Natomiast przyjęcie do klas II-VI szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, zakładów kształcenia nauczycieli oraz placówek odbywa się na podstawie świadectwa oraz sumy lat nauki szkolnej.
Gdy obcokrajowiec nie jest w stanie przedstawić dokumentów pozwalających ustalić okres nauki, to może on zostać ustalony na podstawie oświadczenia pełnoletniej osoby lub rodziców (w przypadku dzieci i młodzieży niepełnoletniej) w myśl § 2 ust. 2 r.p.c.
Zapis § 2 ust. 4 i 5 r.p.c. stanowi, iż cudzoziemiec może zostać przyjęty do szkoły nawet wówczas, gdy nie może przedstawić wymaganych dokumentów. Wtedy dyrektor szkoły odbędzie rozmowę kwalifikacyjną, która może zostać przeprowadzona w języku obcym, który zna cudzoziemiec.
W sytuacji, gdy o przyjęciu do szkoły decyduje postępowanie kwalifikacyjne, cudzoziemiec przyjmowany jest w takim samym trybie jak obywatele polscy (§ 2 ust. 6 r.p.c.).
Cudzoziemcy podejmujący odpłatną naukę w szkołach policealnych, szkołach ponadgimnazjalnych dla dorosłych, szkołach artystycznych, zakładach kształcenia nauczycieli i placówkach, na podstawie przepisu § 3 r.p.c., uiszczają opłatę w wysokości 1500-4500 EURO, z zastrzeżeniem, że za pierwszy rok nauki opłatę podwyższa się o 200 EURO. Przepisy nie określają żadnych opłat za naukę w szkołach ponadgimnazjalnych, za wyjątkiem szkół dla dorosłych.
Komentarz do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek oraz organizacji dodatkowej nauki
Opracowanie omawia zmiany jakie zaszły w rozporządzeniu w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek.